Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarındaki Metin ve Görsellerde Harita Becerileri / Map Skills On Images And Texts In Social Sciences Course Books

Yıl 2012, Sayı: 48, 65 - 79, 21.03.2018

Bülent Aksoy , Ömer Faruk Sönmez

Öz

Ö Z E T

Bu araştırmada, ilköğretim ikinci kademe sosyal bilgiler ders kitaplarında (metingörsel)

yer alan harita becerilerine yer verilme düzeyi tespit edilmeye çalışılmıştır.

Araştırma tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada örneklem olarak 6

ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitapları incelenmiştir. Verilerin çözümlenmesinde

içerik analizi yapılarak betimsel istatistikten yararlanılmıştır. Araştırma

sonuçlarına göre, altıncı sınıf sosyal bilgiler ders kitabı metinlerinde %30 oran ile

konum ve koordinat belirleme becerisi en fazla yer alan beceri iken, sembolleri

anlama ve yorumlama becerisi %5 oran ile en az yer alan beceridir. Yedinci sınıf

sosyal bilgiler ders kitabı metinlerinde %37 oran ile ile harita okuma ve

yorumlama becerisi en fazla yer alan beceri, sembolleri anlama ve yorumlama

becerisi ile ölçek kullanma becerisi ise %10 oran ile en az yer alan beceriler olarak

belirlenmiştir. İlköğretim altıncı sınıf sosyal bilgiler ders kitabının görsellerinde

%37 oran ile konum ve koordinat belirleme becerisi en fazla yer alan beceri,

uzaklık ölçme becerisi ise %1’lik oran ile kitaptaki görsellerde en az yer alan beceri

olmuştur. İlköğretim yedinci sınıf sosyal bilgiler ders kitabının görsellerinde ise

%34 oran ile harita okuma ve yorumlama becerisi ilk sırada yer alırken, uzaklık

ölçme becerisinin görsellerde hiç yer almadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Sosyal bilgiler, sosyal bilgiler ders kitabı , harita becerileri

AB S T R AC T

In this study, there has been tried to determine the rate of including map skills in

elementary education secondary stage social sciences course books (text-images).

The research has been carried out on screening model. In the research, 6th and 7th

grade social sciences course books have been analyzed as samples. For data

analysis, descriptive statistics has been benefited performing content analysis.

According to the research results, whereas position and coordination determining

skill has been the one that takes the most place with 30% rate in 6th grade social

sciences course book, the skill of understanding and interpreting the symbols takes

the least place with 5% rate. There has been determined that whereas position and

coordination determining skill has been the one that takes the most place with

37% rate in 7th grade social sciences course book, the skills of understanding and

interpreting the symbols and using scale takes the least place with 10% rate.

Whereas position and coordination determining skill has been the one that takes

the most place in the images of elementary education sixth grade social sciences

course book with 37% rate, the skill of distance measuring is the one that takes the

least ppace with 1% rate. There has been determined that whereas the skill of map reading and interpreting takes place on the top with 34% rate on images of the

elementary education seventh grade social sciences course book, distance

measuring skill has no place on images.

Keywords: Social sciences, social sciences course book, map skills

Anahtar Kelimeler

Sosyal bilgiler, sosyal bilgiler ders kitabı

Kaynakça

• Akar, B. (2008). İlköğretim Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Harita Kullanma Düzeylerinin ve Harita Kullanımına İlişkin Öğretmen Görüşlerinin Değerlendirilmesi.Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Arıkan, R. (2007). Araştırma Teknikleri ve Rapor Hazırlama. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Altun. A. (2010). “Medya Okuryazarlığının Sosyal Bilgiler Programlarıyla İlişkilendirilmesi ve Öğretimi” Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bednarz, S., Acheson, G. and Bednarz, R. (2006). Maps and Map Learning in Social Studies. Social Education, 70 (7), 398- 404.
• Büyüköztürk Ş., Kılıç, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Buğdaycı, İ. ve Bildirici, İ.Ö. (2009, 11-15 Mayıs). Harita Kullanımının Coğrafya Eğitimindeki Önemi. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 12.
• Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayında Sunuldu, Ankara.