Türkiye’de Yazılı Basının Laiklik Kavramına Bakışı / Overview of the Printed Press on Secularism in Turkey

Yıl 2016, Cilt: 20 Sayı: 4, 1201 - 1217, 31.12.2016

Fatih Öztaş

Öz

Bu çalışma; Türkiye’de laiklik kavramına yüklenen anlamları, gazete köşe yazılarına yansıyan boyutları üzerinden analiz etmeye çalışmaktadır. Bunun için eleştirel söylem analizinin Van Dijk modeli gazete köşe yazılarının analizinde başvurulan yaklaşım olmuştur. Yapılan analiz, kavramsal laiklik tartışmalarında kavramların yeniden üretilme süreciyle de alakalı olarak gerek gazetelerin her birinin ideolojisi olarak isimlendirilebilecek “kubbe ideolojisi” gerek yazarın bu ideoloji altında kalan ideolojik tutumu; gazete/yazarın öteki algısı, güç/iktidar ilişkisindeki konumu gibi faktörlerin kavramsal anlayışı yönlendirdiğini ortaya çıkarmıştır. Dolayısıyla kavramların serüvenini de yaptırımdan ziyade daha çok “rıza” ya dayalı bir hegemonik tutumun belirlediği söylenebilir.

Anahtar Kelimler: Laiklik, İdeoloji, Ötekileştirme, Güç, İktidar, Hegemonya

Abstract: The aim of this study is to analyze the meanings ascribed to the concept of secularism in Turkey in terms of the aspects reflected to the newspaper columns. To do this, Van Dijk model of critical discourse analysis has been the approach referenced in the analysis of newspaper columns. The analysis performed has revealed that the factors such as "dome ideology," that may be called the ideology of each newspaper are the writer's ideological attitude under this ideology, the position in power/competence relations and perception of others / writer’s conceptual understanding regarding the reproduction process of the concepts in the conceptual secularism discussions. Thus, it can be said that a hegemonic attitude based on "consent" rather than sanction determines the adventure of the concepts.

Keywords: Secularism, Ideology, Othering, Power, Rulership, Hegemony

Makale Geliş Tarihi: 29.08.2016

Makale Kabul Tarihi: 10.10.2016