Arşiv Belgeleri Işığında Osmanlı Devleti-Küba Siyasi İlişkileri / Political Relations of Ottoman Empire-Cuba in the Light of Archival Documents

Yıl 2016, Cilt: 20 Sayı: 2, 0 - 0, 11.10.2016

Mehmet Sait Dilek

Öz

Öz: Bu makalede öncelikle Küba’nın siyasi tarihine Madrid-Havana-Washington
perspektifinden ana hatlarıyla bakılmış akabinde ise Osmanlı Devleti ile Küba arasında
XIX. yüzyılın ikinci yarısında kurulan siyasi ilişkilerin tarihsel arka planı büyük ölçüde
arşiv belgeleri üzerinden okuyucuya aktarılmıştır. Küba ve çevresi, Osmanlı Devleti’ne
çok uzak bir coğrafya olduğu halde Türk makamlarının dikkatini çekmiş; Madrid ve
Washington’daki Türk Elçilik yetkilileri başta olmak üzere bölgeye gönderilen üst düzey
yetkililer yaşanan gelişmeleri/gerilimleri çok yönlü dış politikanın bir yansıması olarak
İstanbul’a bildirmişlerdir. Türk makamları bu raporları dikkate alarak, Osmanlı Devleti
ile tebaasının çıkarlarını korumaları amacıyla Havana’da Fahri Baş Şehbender statüsünde
kişileri yetkilendirme gereği duymuşlardı. Bu çalışma, Küba ve Osmanlı Devleti
arasında siyasi ilişkilerin tarihsel arka planına atıf yaparak bilindiğinin aksine her iki
tarafın kadim bir geçmişe sahip olduğunu dikkatlere sunmaktadır. Bu sebeple günümüzde
Havana ve Ankara’nın angajman stratejisini (siyasi-iktisadi-kültürel vb.) esas aldıkları
takdirde daha güçlü ilişkiler kurabilecek potansiyele sahip oldukları iddia edilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Küba-Osmanlı Devleti-Havana-İspanya-Amerika Birleşik Devletleri

 

Political Relations of Ottoman Empire-Cuba in the Light of Archival
Documents
Abstract: This study first gives an outline of the political history of Cuba from
Madrid-Havana-Washington perspective and then conveys historical background
of political relations established between Ottoman Empire and Cuba in the second
half of XIXth Century to readers and the sources are supplied mainly throughout the
archival documents. Despite being a geography distant from Ottoman Empire, Cuba
and its surrounding caught attention of Turkish authorities; notably Turkish Embassy
officials in Madrid and Washington, and senior authorities who were sent to the region
reported developments/tensions to Istanbul as a reflection of multidimensional foreign
policy. Taking these reports into consideration, Turkish authorities needed to authorize
people with status of Honorary Consul General in Havana in order to protect interests
of Ottoman Empire and the people. This study presents that Cuba and Ottoman Empire
had a long-term history contrary to the known by referring to historical background of
political relations between both sides. For this reason, today it is asserted that Havana 

and Ankara have a potential to establish stronger relationships in case that they base on
engagement strategy (political-economic-cultural etc.).
Keywords: Cuba-Ottoman Empire-Havana-Spain-United States of America