Yükselen Piyasa Ekonomileri ve Türkiye, 1990–2006: Neredeyiz?

Year 2009, Volume: 13 Issue: 1, 315 - 342, 20.04.2010

Vedat Kaya Ömer Yılmaz Emrah Talaş

Abstract

Bu çalışma, 2002 sonrası dönemde Türkiye ekonomisinin sergilemiş olduğu makro
ekonomik performansı değerlendirmektedir. Bu değerlendirme, 17 yükselen piyasa ekonomisinin
seçilmiş 10 makro ekonomik performans kıstası verilerinin “hiyerarşik olmayan kümeleme”
yöntemi ile analizine dayanmaktadır. Çalışma, göstergelerin 1990–2006 dönemi yıllık verilerini
ele almakta ve her bir gösterge 1990–2001, 2002–2006 ve 1990–2006 dönemleri için kümeleme
analizine konu edilmektedir. Böylece, Türkiye ekonomisinin 2002 sonrası makro ekonomik
performansı, sadece kendi geçmiş verileri ile değil, aynı zamanda diğer 16 yükselen piyasa
ekonomisi verileri ile de karşılaştırılarak daha tatminkâr bir sonuca varılabilmektedir. Türkiye
ekonomisinin 2002 sonrası makro ekonomik performansı ile ilgili bulgular, inceleme konusu
değişkenlerden bazıları için mutlak bir başarıya (G ve MBR); bazıları için mutlak bir başarı-
sızlığa (U, CDGDP ve GDPTW); ve bazıları için de “ne başarı ne de başarısızlığa” (PCGDP
ve FDI) işaret etmektedir. Diğer bazı değişkenler (E ve İ) için durum farklıdır: Bu değişkenler
açısından 2002 sonrası performans öncesi ile kıyaslandığında mutlak bir başarıya; ilgili diğer
ülkelerle kıyaslandığında ise mutlak bir başarısızlığa işaret etmektedir. Özetle, görece, yüksek
faiz oranları Türkiye ekonomisinin en kritik göstergesi olmaya devam etmektedir.

Keywords

Türkiye ekonomisi, Yükselen ekonomiler, Makro ekonomik performans, Hiyerarşik olmayan kümeleme

References

• Atik, A. Hakan. (2005). “Finansal Krizlerin Gölgesinde Yükselen Piyasa Ekonomileri”. http://www.tkb.com.tr/esa/GA/2005-GA/GA-05-01-02_Finansal_Kriz_ve_Yukselen_ Ekonomiler.pdf
• Clarkson, B. ve A. Bouglas. (2000). “Random Effects Individual Difference Multidimen- sional Scaling Model”, Computational Statistics and Data Analysis, 32, Elsevier.
• Çavusgil, S. T. ve P. N. Ghauri. (1990). Doing Business in Developing Countries : Entry and Negotiation Strategies, New York: Routledge, ss. 10–15.
• Garten, J.E. (1996). “The Big Emerging Markets”, Columbia Journal of World Business, Vol. : 31, No:2, ss. 6–8.
• Gürsakal, Necmi. (1997). Bilgisayar Uygulamalı İstatistik, Bursa: Marmara Kitabevi.
• Hair, Joseph F., vd. (1998). Multivariate Data Analysis, New Jersey: Prentice-Hall Inter- national Inc.
• Lin, R. vd. (1996). “An Application of Multidimensional Scaling in Product Sementics”,
• International Journal of Industrial Ergonomics, Vol: 18. Özdamar, K. (1999). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi, Eskişehir: Kaan Ki- tabevi.
• Safizahed, M. ve D. Mekenna. (1996). “Application of Multidimensional Scaling Tech- niques to Facilites Loyout”, European Journal of Operation Research, Vol: 92.
• Sharma, Subhas. (1996). Applied Multivariate Techniques, New York: John Wiley and Sons Inc.
• Tammo, H.A. vd. (1999). “Comprasion of Multidimensional Scaling Methods for Percep- tud Mopping”, Journal of Marketing Research, Vol: 36.
• Tatlıdil, H. (2002). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Analiz, Ankara: Ziraat Matb.
• Yeldan, Erinç. (2002). “Neoliberal Küresellesme İdeolojisinin Kalkınma Söylemi Üzeri- ne Değerlendirmeler”, Praksis-Üç Aylık Sosyal Bilimler Dergisi, Yaz 2000 (7).