Orta ve Aşağı Botan Vadisi’nin Ekoturizm Potansiyeline Analitik Bir Yaklaşım

Yıl 2018, Cilt: 22 Özel Sayı, 475 - 499, 15.04.2018

Adnan Alkan

Öz

Orta ve Aşağı Botan Vadisi, dar
ve derin kanyonları, gömük menderesleri, sekileri, kornişleri, doğal mağaraları
ve daha birçok jeomorfolojik ve litolojik oluşumları ve biyo-çeşitliliği ile
olağanüstü bir çekiciliğe sahiptir. Yöre, eşsiz doğal çekiciliklerinin yanında
kültürel ve tarihi zenginlik barındıran çok sayıda yerleşmenin de konumlandığı
bir sahayı oluşturmaktadır. Nitekim yörede bulunan onlarca cami, kilise,
medrese, kale, kümbet ve tarihi ev, önemli bir kültürel zenginlik
oluşturmaktadır. Orta ve Aşağı Botan Vadisi’ndeki doğal değerleri konu alan bu
çalışmanın amacı, bu alandaki jeomorfolojik-jeolojik oluşumların ve
biyo-çeşitliliğin ekoturizm bakımından kullanım potansiyelini ortaya koymaktır.
Bu amaçla, bölgedeki mevcut jeomorfolojik birimler incelenerek haritalanmış, bu
birimlerin jeolojik ve tektonik yapı ile ilişkisi kurulmuş, turizm potansiyeli
değerlendirilmiştir. Yapılan saha araştırmalarına göre yüksek dağlık kesimlerin
dik yamaçlarla alçak alanlara bağlandığı Orta ve Aşağı Botan Vadisi ve yakın
çevresinde, koruma-kullanma dengesini ve sürdürülebilirlik ilkesini dikkate
almak şartıyla doğa yürüyüşü, botanik turu, foto safari, bisiklet safari, yaban
hayat gözlemciliği, kamp-karavan turizmi, yamaç paraşütü, rafting, yayla
turizmi, dağ turizmi gibi birçok ekoturizm aktivitesinin
gerçekleştirilebileceği görülmektedir. Bunun yanı sıra İnceleme alanı
çevresinde yer alan Siirt ve Tillo’da, dini turizm, kültür turizmi, sağlık
turizmi gibi turizm türleri için uygun ortamlar bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Orta ve Aşağı Botan Vadisi, Doğal Değerler

Kaynakça

• Akpınar, E., Bulut, Y. (2010). Ülkemizde Alternatif Turizm Bir Dalı Olan Ekoturizm Çeşitlerinin Bölgelere Göre Dağılımı ve Uygulama Alanları, III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 20-22 Mayıs 2010, IV, 1575-1594.
• Alaeddinoğlu, F, Avşin, N., Yılmaz, E. (2013). Van Gölü Güneydoğusunun Jeomorfolojik Özellikleri ve Ekoturizm, TÜCAUM VII. Coğrafya Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 18-19 Ekim 2012, Ankara, 245-254.
• Aleaddinoğlu, F., Can, A. S. (2014). ECOTOURİSM: In the Western Part of Lake Van Basin, Yuzuncu Yil University Publication No: 52, Van.
• Arınç, K. (2016). Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri, Biyosfer Araştırma Merkezi Yayını, No: 106, Erzurum.
• Arınç, K. (2015). Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin Tarihi Coğrafyasına Analitik Bir Yaklaşım, Coğrafya’ya Adanmış Bir Ömür, Prof. Dr. Hayati Doğanay (Anı Kitabında Bölüm), Atatürk Üniversitesi Yayınları No: 1056, Erzurum.
• Avcı, M. (2005). Çeşitlilik ve Endemizm Açısından Türkiye’nin Bitki Örtüsü, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Dergisi, Sayı:13, s.27-55.
• Blamey, K. R. (1997). Ecotourism: The Search for an Operational Definition, Journal of Sustainable Tourism, 5:2, 109-130.
• Bookbinder, M., Dinerstein, E., Rijal, A., Cauley, H., Rajouria, A. (1998). Ecotourism’s Support of Biodiversity Conservation, Society for Conservation Biology Journal, 12 (6), 1399-1404.
• Butler, R. (1998) Rural Recreation and Tourism, the Geography of Rural Change, Addison Wesley Longman, Harlow, 211-232. Cheıa, G. (2013) Ecotourısm: Defınıtıon and Concepts, Journal of tourism, 15, 56-60.
• Demir, C., Çevirgen, A. (2006). Ekoturizm Yönetimi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Ecological Tourism in Europe (ETE), (2009), Criteria for Sustainable Tourism, Ecological Tourism in Europe Publication, 1-32.
• Erdogan, N., and Baris, E. (2007). “Environmental Protection Programs and Conservation Practices Of Hotels İn Ankara Turkey” Tourism Management, 28 (2), 604–614.
• Fidan, M., Kayci, L. (2014). Siirt İli’nde Yayılışı Bulunan Bazı Bitki ve Hayvan Türleri, Doğa Turizmi ve Biyolojik Çeşitlilik Sempozyumu, 22-23 Mayıs 2014, Kocaeli-Türkiye.
• Jennifer L. B., Paul F. J. E. (1994). Defining Canadian Ecotourists, Journal of Sustainable Tourism 2 (4), 210-214.
• Karadoğan, S., Yıldırım, A. (2008). Mardin-Midyat platosunun Ekoturizm açısından Değerlendirilmesi, Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi (TÜCAUM) V. Coğrafya Sempozyumu, 16-17 Ekim 2008, Ankara, 439-451.
• Kaypak, Ş. (2012). Ekolojik Turizm ve Sürdürülebilir Kırsal Kalkınma, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 14 (22): 11-29.
• Kızılırmak, İ., Kaya, F., Yıldız, S., Kurtulay, Z. (2016). Yerel Paydaşların Bakış Açısıyla Erzincan İli Ekoturizm Alanlarının Değerlendirilmesi, I. Ulusal Alternatif Turizm Kongresi Bildiri Kitabı, 07-09 Nisan 2016, Erzincan, 209-225.
• Orman ve Su İşleri Genel Müdürlüğü Siirt İl Müdürlüğü (2013), Siirt İlinde Doğa Turizmi Master Planı, Siirt.
• Priskin, J. (2003). Characteristics and Perceptions of Coastal and Wildflower Nature-based Tourists in the Central Coast Region of Western Australia, Journal of Sustainable Tourism, 11:6, 499-528.
• Sağlamtimur, H. (2008). Siirt-Türbe Höyük Kazısı Işığında Botan Vadisindeki Kültürel Gelişim, I. Uluslararası Batman ve Çevresi Tarihi ve Kültürü Sempozyumu 15-17 Nisan 2008, 129-142. Batman.
• Seçkin, B. S. (2005). Başlangıçtan Günümüze Siirt Tarihi, İstanbul Siirtliler Derneği Yayını, İstanbul.
• Sönmez, M. E. (2012). Tillo (Siirt) İlçesi’nin Kültürel Turizm Potansiyeli, Türk Coğrafya Dergisi, 59, 27-44.
• Sözer, A. N. (1969). Diyarbakır Havzası, Diyarbakır’ı Tanıtma ve Turizm Derneği Yayınları, Diyarbakır, 19, 9.
• Tekin, Ö. F. (2016). Alternatif Bir Turizm Türü Olarak Yayla Turizmi ve Bozkır İlçesinin Potansiyelinin Değerlendirilmesi, Uluslararası Sempozyum: Geçmişten Günümüze Bozkır, 6-8 Mayıs 2016, Konya, 1094-1107.
• The International Ecotourism Society (TIES), (2017), TIES Announces Ecotourism Principles Revision Report.
• Turoğlu, H., Özdemir, H. (2006), Bartın İlinin Ekoturizm Potansiyelinin Belirlenmesi, Doğu Coğrafya Dergisi, 13, 97-116.
• Valentine, S, P. (1993). Ecotourism and Nature Conservation A Definition With Some Recent Developments in Micronesia, Tourısm Management Journal, 14 (2), 108-115.
• Wood, M. E. (2002). ECOTORISM: Principles, Practices and policies for sustainability, UNEP Publication, Paris.
• World Tourism Organization (UNWTO), (2016), Annual Report, 1-78.
• Yücel, C. (2002). Turizmde Yükselen Değer: Ekoturizm, TÜRSAB Ar-Ge Departman Raporu.
• Zaman, M., Şahin, İ. F., Birinci, S. (2011). Çal Mağarası (Düzköy-Trabzon) ve Çevresinin Ekoturizm Açısından Önemi, Doğu Coğrafya Dergisi, 26, 1-24.