Türkiye’deki Basılı Yerel Gazeteler ile Dijital Yerel Gazetelerin Haber, Reklam ve Kendi Kendini Denetim Yaklaşımlarının Karşılaştırması

Yıl 2018, Cilt: 22 Sayı: 4, 2511 - 2529, 31.12.2018

Abdi Erkal Olcay Uçak

Öz

Bu
çalışma, Türkiye’deki yerel basının son yıllarda yaşadığı dijital dönüşümü ve teknoloji
kullanımındaki değişimini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Çalışma, 2017 Nisan
ayında, 29 ilden alınan 54 yerel gazete sınırlılığında yapılan araştırmanın
devamı niteliğindedir. Araştırma, Türkiye’nin 61 ilindeki basılı yerel
gazetelerden 123 örnek, dijital yerel gazetelerden 116 sitenin incelenmesiyle
sınırlandırılmıştır. Basılı yerel gazete incelemeleri kapsamında basılı ve
dijital gazetelerdeki ulusal ve yerel tüm haberler, nitel ve nicel araştırma
yöntemleriyle değerlendirilmiştir. Haberler içerik ve söylem çözümlemesi
kullanılarak sınıflandırılmış, bulgular basılı yerel gazeteler ve yerel gazete
internet siteleri özelliklerini belirlemek için yorumlanmıştır. Gazetelerin
incelenmesinde, ulusal ve yerel haber sayıları, ana sayfalardaki reklam, internet
sitelerinin güncel olmaları gibi ölçütler dikkate alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yerel basın, dijital yerel basın, ombudsmanlık - okur temsilciliği, yerel basında reklam

Comparing News, Advertisement and Self-Regulation Approaches of Turkey’s Printed Local Newspapers and Digital Local Newspapers

Öz

This study has been conducted to determine the characteristics of
the digital transition and present the change in the local press’ utilization
of technology of Turkey's local press. The study is an extension of previous
study, with a
scope of 54 local newspapers of 29 provinces from April 2017. This study
has been limited with the analysis of 123 samples from printed local newspapers
and 116 websites of digital local newspapers in 61 provinces in Turkey. All national and local news in printed and digital press have
been evaluated with qualitative and quantitative research methods. News have
been categorized using content analysis and discourse analysis methods,
findings have been interpreted for determine the properties of the printed
local newspapers and local newspaper websites. Criteria such as amount of
national news and local news, number of advertisements on the front page, whether
the websites are update or not have been considered.

Anahtar Kelimeler

local press, digital local press, ombudsman – reader representation, advertisement in the local press

Kaynakça

• Büyükbaykal, G. N., (2004). “Basın Alanında Ombudsman Uygulaması”, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 19, İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları, 169-175.
• Girgin, A., (2001). Türk Basın Tarihi’nde Yerel Basın, İnkılâp Yayınevi, İstanbul.
• Girgin, A., (2005). Haber Yazmak, Der Yayınları, İstanbul.
• Girgin, A. (2008). Gazeteciliğin Temel İlkeleri, İstanbul: Der Yayınları.
• Gökçe, O. (2001). İçerik Çözümlemesi Teori-Metod-Uygulama, Konya: Selçuk Üniversitesi Yaşatma ve Geliştirme Vakfı Yayınları.
• Hargreaves, I. (2006). Gazetecilik, (Çev.: Yeliz Özkan) Ankara: Dost Kültür Kitaplığı.
• İnal, A. (2010). Tarihsel Gelişimi İçinden Gazetecilik Etiğini Yeniden Düşünmek, Bülent Çaplı & Hakan Tuncel (Ed.) TV Haberciliğinde Etik, (ss. ???-???) Ankara: AÜİF.
• Lippmann, W. (1922/2004). Public Opinion, New York: Dover Publications.
• Özgen, M. (2006). Gazetecinin Etik Kimliği, İstanbul: Set-Systems Yayınları.
• Sözen, E. (1999). Söylem, Belirsizlik, Mübadele, Bilgi/Güç ve Refleksivite. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Taş, O. (2012). Gazetecilik Etiğinin Mesleki Sınırları, İstanbul: İletişim Yayınları
• Tokgöz, O. (2003). Temel Gazetecilik, Ankara: İmge Kitapevi.
• Uçak, O. (2010). Mesleki Etik Kapsamında, Basının Adil Yargılanma Hakkı İlkesine Yaklaşımı, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yolcu, Ö. I. (2007). Yerel Gazetelerin İnternet Ortamındaki Görünümü, Suat Gezgin (Ed.), Türkiye’de Yerel Basın, İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
• “Tasarı Geçseydi İnternet Medyasında Çalışanlar Sarı Basın Kartı Alabilecekti” (10 Ekim 2016) İstanbul: Basın İlan Kurumu, http://www.bik.gov.tr/tasari-gecseydi-internet-medyasinda-calisanlar-sari-basin-karti-alabilecekti/, Erişim Tarihi: 28.04.2018
• Basın Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, (t.y.) Ankara: Türkiye Büyük Millet Meclisi, https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tasari_teklif_gd.onerge_bilgileri?kanunlar_sira_no=152090, Erişim Tarihi: 28.04.2018
• Gazetelere Ait İnternet Haber Sitelerine Basın Ahlak Denetimi (20 Aralık 2017) İstanbul: Basın İlan Kurumu, http://www.bik.gov.tr/gazetelere-ait-internet-haber-sitelerine-basin-ahlak-denetimi/ Erişim Tarihi: 07.05.2018
• Karadeniz’de Boğulma Sezonu Açıldı (29 Nisan 2018) Samsun: Doğru ve Tarafsız Haber Gazetesi. http://www.habergazetesi.com.tr/haber/5184211/karadenizde-bogulma-sezonu-acildi, Erişim Tarihi: 29.04.2018
• Sakarya Gazetesi. (t.y.) http://www.bilecikhaber.com.tr/, Erişim Tarihi: 29.04.2018
• Sakarya Gazetesi. (t.y.) http://www.sakaryagazetesi.com.tr/, Erişim Tarihi: 29.04.2018
• Yerel gazetelerin internet haber sitelerine çağ atlatacak iki proje Bursa’da tanıtıldı (30 Kasım 2017) İstanbul: Basın İlan Kurumu, http://www.bik.gov.tr/yerel-gazetelerin-internet-haber-sitelerine-cag-atlatacak-iki-proje-bursada-tanitildi/, Erişim Tarihi: 07.05.2018
• Zafer Gazetesi. (t.y.) http://www.zafergazetesi.org/, Erişim Tarihi: 29.04.2018