MuazzezTahsin Berkand’ın Romanlarında Romantik Aşkın Seyri ve Yılların Ardından ile Sen ve Ben Romanları Örneğinde Görücü Usulü Evlilik Problemi

Yıl 2020, Cilt: 24 Sayı: 3, 1447 - 1472, 30.09.2020

Selami Çakmakcı

Öz

Popüler kültürün edebiyattaki yansıması olan popüler romanlar, geniş kitleler tarafından beğenilen ancak nitelik bakımından zayıf eserlerdir. Popüler romanların en çok okunan türü aşk romanlarıdır. Bu tarz romanların okurları genellikle gençler ve kadınlardan oluşmaktadır. Muazzez Tahsin Berkand, 1930-1960 yılları arasında Türkiye’de en çok okunan popüler aşk romancılarındandır. Ana temanın aşk olduğu bütün romanlarında başkişiler genç kız ve kadınlardan oluşmaktadır. Muazzez Tahsin’in anlatılarındaki “romantik aşk” ilişkisinin seyri romans kalıpları ile sunulur. Romantik aşkın seyri, ilk görüşte aşk, uzaklaşma ve mutlu/mutsuz son şeklinde bir kalıba sahiptir. Bütün romanlardaki romantik aşk ilişkisinin seyrinde yaşanılanlar rastlantılara göre şekillenir. Yazarın romanlarında aşk idealize edilen bir ruhsal ilişki olarak dikkat çeker. Aşk ideali ile yaşayan kadın karakterler görücü usulü evliliğe karşı çıkarak sevgi temelinde gerçekleşecek bir evliliği arzularlar. Bu çalışmada Berkand’ın popüler aşk anlatılarındaki romantik aşkın seyri ile bu süreçte yaşanılan görücü usulü evlilik problemi, Yılların Ardından ile Sen ve Ben adlı romanlarından hareketle örneklendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Popüler,, Muazzez Tahsin,, aşk,

Kaynakça

• Antakyalıoğlu, Z. (2016). Roman Kuramına Giriş. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Aytaç, G. (1999). Genel Edebiyat Bilimi. İstanbul: Papirüs Yayınları.
• Berkand, M. T. (1967). Yılların Ardından. İstanbul: İnkılâp ve Aka Kitabevleri.
• Berkand, M. T. (1978). Sen ve Ben. İstanbul: İnkılâp ve Aka Kitabevleri.
• Berkand, M. T. (1984).Kırılan Ümitler. İstanbul: İnkılâp Yayınevi.
• Binkert, D. (1995). Melankoli Kadındır. (Çev.: İlknur İlgan). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Çelik, S. D. Y. (2007). “Popüler Roman”. Talat Sait Halman vd. ( Ed.). Türk Edebiyatı Tarihi. s. 365-398. Cilt 3. İstanbul: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Çelik, Behçet (2008). “Kelimelere Dönüşen Zaman”. Virgül.Sayı 23. Ekim. 2008. s.6.
• Demirtepe, Ü. (1984) “Muazzez Tahsin Berkand:‘Bizi Edebiyata Koyarlar mı, Bilmiyorum’ ”,Sanat Olayı, Sayı 23. Nisan. İstanbul s.25-29.
• Eco, U. (2017). Popüler Roman Kahramanları. (Çev.: Kemal Atakay). İstanbul: Alfa Yayınları.
• Esen, N. (2006). Modern Türk Edebiyatı Üzerine Okumalar. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ercilasun, B. (1997). Yeni Türk Edebiyatı Üzerine İncelemeler-1. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Ertop, K. (1954). Cumhuriyet Çağında Tük Romanı, Türk Dili- Roman Özel Sayısı. S. 54, s.39-56.
• Erekli, A. (2006). Medeni ya da Müslüman: Popüler Aşk Romanlarında Feyzâ Olmak. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi.
• Fiske, J. (1999). Popüler Kültürü Anlamak. (Çev.: Süleymanİrvan). İstanbul: Ark Yayınları.
• Franco, J. (1998). “Kadınların İçerilmesi: Kuzey Amerika ve Meksika Popüler Anlatısıyla İlgili Bir Karşılaştırma”. Eğlence İncelemeleri/Kitle Kültürüne Eleştirel Yaklaşımlar (Çev.: Nurdan Gürbilek). s.156-178. İstanbul: Metis Yayınları.
• Göka, E.- Göka, S. (2008). Kadınlar Erkekler, Aşıklar. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Gündüz, O. (2005). Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı. Ramazan Korkmaz (Ed.). Ankara: Grafiker Yayınları. İleri, S. (1982). “Aşk ve Sevda Romanları”. Hürriyet Gösteri, Sayı 19, Haziran, s. 63-65.
• İnce, Ü. ( 1999). “Nezihe Meriç’in Yapıtlarında Değişen Kadın İmgeleri”, Adam Sanat, Temmuz, Sayı 80, s.30-42.
• Johnson, A. R. (1993). Romantik Aşkın Psikolojisi. (Çev.: Kemal Kutlu). İstanbul: Gül Yayınları.
• Kamışlı, E. (2008). “Melankoli ve Parlayan Zırhlı Şövalye Sendromu”.Cogito,Melankoli/Odak: Direnmenin Estetiği (Üç Aylık Düşünce Dergisi), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. S. 51, Yaz, 2. Baskı, s. 212-223.
• Kolcu, A. İ. (2013). Türk Romanı El Kitabı. Erzurum: Salkımsöğüt Yayınevi.
• Lekesiz, Ö. (2002). “Osmanlı’dan Bugüne Popüler Romanlar”. Hece / Türk Romanı Özel Sayısı, S. 65, 66, 67, s. 465-474.
• May, R. (2013). Kendini Arayan İnsan. (Çev.: Kerem Işık). İstanbul: Okuyan Us Yayınları.
• Moran, B. (2004). Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış I, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Narlı, M. (2007), Roman Ne Anlatır?, Ankara: Akçağ Yayınları.
• Özdenören, R. (2011). Yazı, İmge ve Gerçeklik. İstanbul: İz Yayıncılık.
• Özdenören, R. (2013). Aşkın Diyalektiği. İstanbul: İz Yayıncılık.
• Öztürkmen, N. M. (1999). Edibeler Sefireler Hanımefendiler-İlk Nesil Cumhuriyet Kadınlarıyla Söyleşiler. İstanbul: Reyo Matbaacılık.
• Parla, J. (2004). “Tarihçem Kâbusumdur! Kadın Romancılarda Rüya, Kâbus, Oda, Yazı”. Kadınlar Dile Düşünce (Der: Sibel Irzık-Jale Parla). s. 179-200. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Propp, V. (2008). Masalın Biçimbilimi, (Çev.: Mehmet Rıfat-Sema Rıfat). İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Radway, J. (1995). “Yorumlayıcı Topluluklar ve Değişken Okuryazarlıklar: Sevda Romanı Okumanın İşlevleri”. Kadın ve Popüler Kültür (Der.-Çev.: Süleyman İrvan- Mutlu Binark). Ankara:Ark Yayınları. s.119-146.
• Russell, B. (1998). Evlilik ve Ahlâk. (Çev.: Vasıf Eranus). İstanbul: Say Yayınları.
• Sağlık, Ş. (2010). Popüler Roman/Estetik Roman, Ankara: Akçağ Yayınları.
• Tepebaşılı, F. (2001). Edebiyat ve Roman. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Türkeş, A.Ö. (2002). “Cumhuriyet’in İlk Dönem Romanlarıyla Aşk Hayatımız Nasıl Batılı Oldu?”. Popüler Tarih, Mayıs, s. 50-55.
• Uğur, V. (2018) Vampirin Kanı Aşığın Öpücüğü/ Türkiye’de 1980 Sonrası Popüler Roman. İstanbul. Koç Üniversitesi Yayınları.
• Uğurlu, O. (2004). “Üçgen Aşk Kuramı”. Türk Psikoloji Bülteni, Cilt 10, (32/Özel Sayı: Aşk’ın Psikolojisi), Mart, s. 121-122).
• Uyar, T. (1998). “Aşk ve Sevda Üzerine Çeşitlemeler”. Cogito/Aşk, S. 4, s.71-73.
• Uygur, N. (1985). İnsan Açısından Edebiyat. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Üretmen, S. (2004), “İnsanlar Niçin Yaşarlar?”, Türk Psikoloji Bülteni,(32/Özel Sayı: Aşk’ın Psikolojisi), Cilt 10, Mart, s. 111-116.
• Yalçın, A. (2012). Siyasal ve Sosyal Değişmeler Açısından Cumhuriyet Dönemi Türk Romanı 1920-1946. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Yalçın, M. (2003). Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. Cilt-I. “Muazzez Tahsin Berkand”. s. 207. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.