A CRITIQUE OF HISTORIOGRAPHIC METAFICTION IN İZZEDDİN ÇALIŞLAR’S BÜYÜK ROMAN: SON CARİYE, İLK SULTANİÇE

Yıl 2017, Sayı: 58, 295 - 314, 18.01.2017

Ömer Öğünç

Öz

Historiographic metafiction is a term originally coined by Linda Hutcheon in A Poetics of Postmodernism. In a postmodernist approach, works of historiographic metafiction are self-reflexive works that pretend to reflect historical events. Historiographic metafiction was widely used as a technique in Western literature beginning from the 1980s. As the distinction between fact and fiction was questioned and challenged in this type of narrative, historical knowledge and reality as singular concepts were downplayed by writers. In fact, historiographic metafiction diminished the distinction between a historian and a writer due to the writing process itself. Hayden White’s theoretical discussions about history writing also contributed to the development of historiographic metafiction as a new type of narrative. While the technique was adopted by Turkish writers, there are a few works that can be considered as examples of historiographic metafiction. So, the aim of this study is to analyse the elements of historiographic metafiction in İzzeddin Çalışlar’s Büyük Roman: Son Cariye, İlk Sultaniçe (2011) and the use of Turkish history in historiographic metafiction.

Anahtar Kelimeler

Historiographic metafiction, historical fact, İzzeddin Çalışlar, Büyük Roman: Son Cariye, İlk Sultaniçe

İZZEDDİN ÇALIŞLAR’IN BÜYÜK ROMAN: SON CARİYE, İLK SULTANİÇE’SİNDE TARİHSEL ÜSTKURMACA UNSURLARI

Öz

Tarihsel üstkurmaca ilk kez Linda Hutcheon tarafından A Poetics of Postmodernism adlı eserinde tanımlanmıştır. Postmodern bir açıdan bakıldığında, tarihsel üstkurmaca eserleri kendi yazım sürecini açığa çıkaran ve tarihî olayları yansıttığını iddia eden eserlerdir. Tarihsel üstkurmaca Batı edebiyatında 1980’lerden başlayarak bir teknik olarak sıkça kullanılmıştır.
Bu anlatım biçiminde gerçek ve kurgu arasındaki ayrım sorgulanıp reddedilirken, tekil boyuttaki tarihsel bilgi ve gerçek gibi kavramlar yazarlar tarafından tartışmaya açılmıştır. Aslında, yazma sürecinin önem kazanmasıyla, tarihsel üstkurmaca tarihçi ile yazar arasındaki farkı da ortadan kaldırmıştır. Hayden White’ın tarih yazımı konusundaki teorik tartışmaları da tarihsel üstkurmacanın yeni bir anlatım türü olarak gelişmesine katkıda bulunmuştur. Bu teknik Türk yazarlar tarafından benimsenirken, tarihsel üstkurmaca örneği sayılabilecek bazı eserler de yazılmıştır. Bu makale, İzzeddin Çalışlar’ın Büyük Roman: Son Cariye, İlk Sultaniçe (2011) eserinde tarihsel üstkurmaca özelliklerini ve Türk tarihinin tarihsel üstkurmacada kullanımını incelemeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Tarihsel üstkurmaca, tarihî gerçek, İzzeddin Çalışlar, Büyük Roman: Son Cariye, İlk Sultaniçe