Özbek Türkçesi'ndeki "ket-" ve Türkiye Türkçesi'ndeki "git", hareket anlamı veren bir fiildir. "Özbek Türkçesi'nin izahlı Sözlüğü"nde "ket-" fiilinin on yedi farklı anlamı; "Türkçe Sözlük"te ise, yirmi bir farklı anlamı bulunmaktadır. Her iki şivede de "git-" fiilinin genel anlamı aynıdır. "Özbek Türkçesi'nin izahlı Sözlügü"nde "ket-" / "git-": "kendi bulunduğu yeri terk et-", "başka tarafa, başka yere git-" ve "kımılda-"; "Türkçe Sözlük"te ise, "git-" "bir yere, bir yöne yönel-" anlamlarında kullanılmaktadır. Özbek Türkçesi'nde ve Türkiye Türkçesi'nde "ket-" / "git-" fiilinin benzer ve ortak anlamlarının yanında farklı anlamları da bulunmaktadır. Türkiye Türkçesi'nde ve Özbek Türkçesi'nde "git-" / "ket-" fiilinin dokuz anlamı aynıdır. Bunlardan biri yardımcı fiil olarak kullanılmaktadır. "git-" / "ket-" fiilinin Türkiye Türkçesi'nde ve Özbek Türkçesi'nde sekiz farklı anlamı bulunmaktadır. Türkiye Türkçesi'nde ve Özbek Türkçesi'nde "ket-" / "git-" fiillerinin aynı ve farklı anlamlarını ögrenmek ve incelemek yalnız dil bilimciler için değil; ögretmen, öğrenci ve çevirmenler için de büyük önem taşımaktadır.
ABSTRACT
The similar and different sides of the yerb "to go" in Uzbek and Turkish languages were analyzed. If there is 17 semes of the yerb "to go" in "The explanatory dictionary of Uzbek language", in the dictionary of Turkish language are giyen 21 meanings of the yerb "to go". In "The explanatory dictionary ofUzbek language" it is determined in the form "to leaye one's staying place, to leave for anather side, anather place, to mave", in the dictionary of Turkish language -in the form "to set off for one place".
Despite the fact that there are many semes of the yerb "to go" in Uzbek and Turkish languages, there are many differences, too.
When "to go" in Uzbek and Turkish languages carries out a task of the auxiliary yerb, it also carries the integral seme. As an auxiliary verb "to go", participating in the compasition of compound verb, it means the full implementation, completion of aetion, condition, which noted from the main verb.
From Turkish antonym differential sememes of Uzbek yerb "to go" only 9 sememes, realizing in the context, one of them is expressed in the base of an auxiliary verb. Thcre are 8 senes of the Turkish verb "to go" differing from Uzbek verb.
it is important for the linguists to lmow well the common and different sides of Uzbek and Turkish yerbs "to go", but alsa for the students, translators and teachers.
Birincil Dil | tr; en |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 22 Şubat 2010 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2002 Cilt: 9 Sayı: 20 |