SARIKAMIŞ’TA ERMENİ OLAYLARI

Yıl 2006, Cilt: 12 Sayı: 31, 105 - 118, 28.02.2010

Muammer Demirel

Öz

Sarıkamış 1878 Berlin Antlaşması ile Rusya’ya bırakılmıştır.
Sarıkamış’ın 1920 yılına kadar 42 yıl Kars’la birlikte esaret altında
kalmıştır. Kafkasya’da örgütlenen Ermeni komiteciler Osmanlı
vilayetlerinde olay çıkarmak üzere sınırı geçmişlerdir. Bu geçişlerde
kullanılan güzergâhlardan biri de Sarıkamış bölgesi idi. Birinci Dünya
Savaşı’nda Sarıkamış çarpışmalarında Rus Ordusu’nda bulunan gönüllü
Ermeni alayları, Türk birliklerine karşı amansız bir şekilde
savaşmışlardır.
Savaş kaybedilince de Ermeni çeteleri Müslüman halka karşı
mezalim ve katliama giriştiler. 1918’de Osmanlı Ordusu tarafından
kurtarılan Sarıkamış, 1919 yılında İngilizler tarafından Ermeni
kuvvetlerinin eline verilmiştir. Sarıkamış bölgesi Müslüman halkı en acı
günlerini 29 Eylül 1920 son kurtuluşa kadar yaşamıştır. Bu dönemde
Sarıkamış ve köylerinde Ermeni çeteler adeta taş taş üzerinde
koymamışlardır. Ermeni çeteler beş bininin üzerinde Müslüman
katletmişlerdir. Katliam ve mezalimler Osmanlı arşiv belgeleri ile izah
edilmeye çalışıldı.

Anahtar Kelimeler

Sarıkamış, Ermeni çeteler, katliam, mezalim, Türk ordusu, Müslümanlar