SÜLEYMAN ÇELEBİNİN MEVLİDİ ÜZERİNE

Yıl 2008, Cilt: 14 Sayı: 36, 81 - 98, 28.02.2010

Soner Akdağ

Öz

Süleyman Çelebi (1351–1422) tarafından kaleme alınan bu
eser, halk arasında genellikle Mevlid olarak bilinir. Mevlid türünün en
güzel örneklerinden biri olan bu çok kıymetli eser, Hicrî 812 ve
Milâdî 1409 tarihlerinde yazılmıĢtır. Birçok Batı ve Doğu diline de
çevirilen ve Müslümanların birtakım özel merasimlerinde güzel sesli
Ģahıslar tarafından musiki eĢliğinde icra edilen eserin orijinal adı
Vesîletü’n-Necât 'tır.

Anahtar Kelimeler

Süleyman Çelebi, Mevlid, Vesîletü’nNecât, Mesnevî

Kaynakça

• AKKUŞ, Metin, Klasik Türk Şiirinin Anlam Dünyası; Edebi Türler ve Tarzlar, Fenomen Yay., İstanbul, 2006.
• AKSOY, Hasan, “Mevlid (Türk Edebiyatı)”, TDV, İslâm Ansiklopedisi, Ankara, 2004, c. XXIX, s. 482–484.
• ALANGU, Tahir, Mevlid, Yedi Tepe Yay., İstanbul, 1958.
• ALBERT, Gerard, Islamic Literature in Spanish and Aljamiado: Yça of Segovia (fl. 1450) His Antecedents and Successors, E.J. Brill, Leiden, 1994.
• ALYILMAZ, Semra, “Mevlid ve Türk Edebiyatında Mevlid Türü”, Atatürk Ünv. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Erzurum, 1999, sy. 13, s. 195–202.
• ATEŞ, Ahmed, Vesîletü’n-Necât Mevlid, TDK Yay., Ankara, 1954.
• ____________, “Mesnevî”, İslâm Ansiklopedisi, Millî Eğitim Basımevi, İstanbul, 1979, c. VIII, s. 127–133.
• ATTİLÂ, Osman, “Yaşayan Mevlid-i Şerif”, Türk Dili, Ankara, 1964, c. XIII, sy. 151, s. 455–456.
• BAKIRCI, Selami, Mevlid Doğuşu ve Gelişmesi, Akademik Araştırmalar Yay., İstanbul, 2003.
• BANARLI, Nihad Sami, Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, Millî Eğitim Basımevi, İstanbul, 2001.
• ____________, Büyük Nazîreler Mevlid ve Mevlid’de Millî Çizgiler, İstanbul, 1962.
• BAYKAL, Kâzım, Süleyman Çelebi ve Mevlid, Bursa Eski Eserler ve Sevenler Kurumu, Bursa, 1999.
• ÇELEBİOĞLU, Âmil, Türk Edebiyatı'nda Mesnevi / (XV. yy.'a kadar), Kitabevi Yay., İstanbul, 1999.
• ÇETİN, Nihad M., Eski Arap Şiiri, İ.Ü.E.F. Yay., İstanbul, 1973.
• DİLÇİN, Cem, Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, TDK Yay., Ankara, 1999.
• GÜZEL, Abdurrahman, Dinî-Tasavvufî Türk Edebiyatı, Akçağ Yay., Ankara, 2000.
• HUNWICK, John O., Arabic Literature of Africa II, E.J. Brill, Leiden, 2003.
• İPEKTEN, Halûk, Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz, Dergâh Yay., İstanbul, 2002.
• KAHRAMAN, Ahmet, Süleyman Çelebi ve Mevlid-i Şerif, Toker Yay., Ankara, 1972.
• KAPTEIN, N.J.G., Muhammad's Birthday Festival: Early History in the Central Muslim Lands and Development in the Muslim West until the 10th/16th Century, E.J. Brill, Leiden, 1993.
• KARAHAN, Abdülkadir, “Süleyman Çelebi’nin Mevlid’i”, Türk Dili, Ankara, 1954, c. III, sy. 34, s. 613–616.
• KÖPRÜLÜ, M. Fuad, Türk Edebiyatı Tarihi, Akçağ Yay., Ankara, 2003.
• MAZIOĞLU, Hasibe, “Türk Edebiyatında Mevlid Yazan Şairler”, Türkoloji Dergisi, Ankara, 1974.
• MUALLİM NÂCİ, Istılâhât-ı Edebiyye, haz. M. A. Yekta Saraç, Risale Yay., İstanbul, 1996.
• OKÇU, Naci, Türk-İslâm Edebiyatı Ders Notları, Erzurum, 1987.
• OKİÇ, M. Tayyib, “Çeşitli Dillerde Mevlidler ve Süleyman Çelebi Mevlidinin İncelemeleri”, Atatürk Ünv. İslâmî İlimler Fakültesi Dergisi, Erzurum, 1976, sy. I, s. 17-24.
• OSMANZÂDE HÜSEYİN VASSAF, Mevlid Şerhi Gülizâr-ı Aşk, haz. Mustafa Tatçı v. dğr., Dergâh Yay., İstanbul, 2006.
• PALA, İskender, Divan Edebiyatı, Kapı Yay., İstanbul, 2005.
• PEKOLCAY, Necla, Mevlid, Dergâh Yay., İstanbul, 1992.
• ____________, İslâmî Türk Edebiyatı Tetkik ve Metotlarının Genel Esasları ve Mazmun Anahtarları, İFAV, İstanbul, 1999.
• ____________, “Süleyman Çelebi’nin Mevlid'inin Nüshaları”, Türk Dili, Ankara, 1954, c. III, sy. 30, s. 319–322.
• TAVUKÇU, Orhan Kemal, “Süleyman Çelebi’ye Modern Bir Nazire: Bizim Mevlid”, III. Türkoloji Günleri, 6–7 Kasım 2006, Erzurum, 2006 (Yayımlanmamış Tebliğ Metni).
• TİMURTAŞ, Faruk Kadri, Mevlid, Kültür Bakanlığı Yay., İstanbul, 1970-1980.
• TRIMINGHAM, John Spencer, The Sufi Orders in Islam, Oxford University Press, 1971–1998.
• ÜNVER, İsmail, “Mesnevi (Türk Edebiyatı)”, TDV. İslam Ansiklopedisi, Ankara, 2004, c. XXIX, s. 322–324.
• VELED ÇELEBİ, “Süleyman Çelebi Mevlidi ve Mehazları”, Hayat Mecmuası, sy. 45 (6 Teşrînievvel 1927), s. 14–16.