OĞUZ EPİK DÜŞÜNCESİNİN KAYNAĞI OLARAK KİTAB-I DEDE KORKUT’UN DRESDEN NÜSHASI

Yıl 2008, Cilt: 14 Sayı: 36, 173 - 186, 28.02.2010

Ülker Nebiyeva Ülker Nebiyeva

Öz

Makalede Dede Korkut Kitabı’nın Dresden yazmasının önemli
bazı problemleri ele alınmıştır. Oğuz hikâyelerinin, epos ve hikâye
hâline dönüşmesi, ozan repertuarında gelişmesi, farklılaşması, tarihî
devirlerin izlerini içermesi ve günümüze geliş çizgisi incelenmiş,
hikâyelerinin sorunlarına açıklık getirilmiştir. Hikâyelerin Dresden
nüshası esas alınarak Oğuz epik geleneğine uygun olarak tarihî
gelişimi bütün yönleriyle tespit edilmiştir. Hikâyelerin sözlü
gelenekten yazılı biçime geçişi, hikâyelerde Oğuz epik düşüncesinin
yansımaları, metinlerin kuruluş özellikleri çok yönlü olarak
değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dede Korkut Hikâyeleri, Oğuz epik geleneği, epik hafıza

Kaynakça

• ABDULLA, B. “Kitab-ı Dede Korkut” ve İslâm Dini, Bakı 1997. ABDULLA, Kemal, Gizli Dede Korkut, Bakı 1987.
• ARASLI, Hemit, “Kitabı-Dede Korkut” Bakı 1978.
• ARASL1, Hemit, Azerbaycan Edebiyatı Tarihi ve Problemleri, Bakı 1998.
• BARTOLD, V. V., Yese Izvestiye o Korkude. Zapiski Vostoçneqo Otdela İmperatorskoqo Arxeoloqiçeskoqo otdela İmperatorskoqo Rosiyskoqo Arxeologiçeskoqo Obşestva, XIX c, 1910.
• BARTOLD, V. V., Turetskiy epos i Kavkaz., sb. “Yazık i Literatura”, Ve, L.,1930.
• CAFERLİ, M. Mehebbet Destanlarının Poetikası, Bakı 1999. CAFEROV, N. Azerbaycan Halk Edebiyatı, Bakı 2002.
• CEMŞİDOV, Ş. “Kitabı Dede Korkut», Bakı 1999.
• Ebubekir et Devedari malumat, “Dede Korkut Kitabı I” (Geniş metni faksimile), Ankara, 1958.
• ERGİN, Muharrem, Dede Korkut Kitabı I-II, Türk Dil Kurumu Yay., Ankara 1989.
• Gite (Dede Korkut’tan), M. F. Ahundov’un arşivi A.İ.A., M. Fuzûlî Adına El Yazmalar Enstitüsü, Fond 2, s.v. 44.
• HACIYEV T.,- Elemdari, F.R. “Dede Korkut”un Son Sahifesi Hakkında, Bakı 1986.
• HEKİMOV, Mürsel, Kitabı Dede Korkut, Bakı 1999.
• İslam Ansiklopedisi, Ankara, 1974.
• İVANOV A.N. Oçerki po vostoçnoy emoqrafıi (Sentralnoy Azii), M., 1973”).
• JİRMUNSKİY, J. V., “Kitabı Korkut”i oguskaya epiçeskaya traditsiya SV, IVc, M., 1958.
• KİLİSLİ, Rıfat, Kitab-ı Dede Korkut, Ankara 1916.
• Kitab-ı Dede Korkut, Bakı, 1988.
• Kitabı Dede Korkut, Dresden Nüshası, Azerbaycan El Yazmaları Enstitüsü, Dresden Nüshasından Aktarılmış Bakı Nüshası.
• Kitab-ı Dede Korkut, Dresden Nüshası, Azerbaycan İlimler Akademisi El Yazmaları Enstitüsü, Bakı Nüshası.
• KONONOV, A. N. Radoslovnaya tyurkmen, soçineniye Abu-1 Gazi-hana Xivinskogo, M.-L., 1958.
• KOROGLU, H. G., Dve Taynı Drevnogo Titulğnogo Lista, ‘Knaga Moego Deda Korkuta’, ‘Voprosi Literaturi’ M., 1987.
• KÖROĞLU, H. G., Oğuz Eposu ve Epik Anane, Oğuzskiy epos (stravnitelğnıy analiz), “Tipologiya Narodnogo gpoza”, M., 1975.
• KÖROĞLU, Halik, Oğuz Kahramanlık Eposu, Bak 1999.
• KÖROĞLU, X.Q. - Nabiyev A.M. Azerbaydjanskiy qeroiçeskiy epos, Baku 1986.
• KÖROĞLU, X.Q. Novıye danuıyen qeroiçeskom epose oquzov, Jurn «Narodı Azii i Afriki», 1986.
• NABİYEVA, Ü., Qeyd, Şerh ve İzahlar, «Kitabi-Dada Qorqud» ala lisani tayfeyi-Oğuzan, Sadeleştirilmiş Metin, Baki, 2000.
• NEBİYEV, A. M., Koroglu, Azerbaydjanskiy geroiçeskiy epos, Baku 1986.
• NEBİYEV, Azad, Azerbaycan Âşık Mektepleri, Bakı 2004.
• NEBİYEV, Azad, Dede Korkut Hakikatlerinin İzi ile, “Dede Korkut” 1300, BDU Neşri, Bakı 1999.
• ÖZDEK, Refik, Türkün Gizil Kitabı, Bakı, 1992.
• QORDİEVSKİ, V.A. Qosudarstvo Seldjukov Maloy Azii, M., 1960.
• STEBLEVA, İ. V., Poeziya Tyurkov VI-V11I vekov, M., 1965.
• SÜLEYMENOĞLU, Oljas, Korkut Ata Hakkında Gerçekler, Dialog Avrasiya 2000.
• SÜMER, Faruk, Oğuzlar (Türkmenler), İstanbul 1999.
• ŞERBAK, A. M., Oğuznâme. Muhabbetnâme. Pamyatniki drevneuygurskoy starouzbekskoy pismennosti, M., 1959.
• VELİYEV, Vakıf, Azerbaycan Folkloru, Bakı 2985.
• YAKUBOVSKİ, A.Y. «Kitabi-Korkud»; eqo znaçeniye dlya izuçeniya turkmcnskoqo obşcstva v epoxu rannequ srednevckovğya, «Sovet edebiyyatı, Aşqabat, 1944.