FARSÇA DEYİM VE ATASÖZLERİNDE ÂB-I HAYÂT VE TÜRK EDEBİYATINA YANSIMALARI

Yıl 2008, Cilt: 15 Sayı: 37, 187 - 208, 28.02.2010

Ahad Emirçupani Ahad Emurçupani

Öz

Bu makalede âb-ı hayât’ın deyim ve atasözlerdeki yansıması ele
alınacaktır. Ayrıca bu kavramla ilgisi bulunan İskender, Hızır ve diğer eş
anlamlısı ıstılahlara işaret edilecektir.
İlave olarak bu kavramların içinde yer aldığı ünlü şairlerin
dizelerinden örnekler verilerek halk kültürü ve mitolojideki tarihi
kökenlerine işaret edildikten sonra ilgili Farsça deyim ve atasözleri
sıralanacaktır.

Anahtar Kelimeler

Âb-ı Hayât, İskender, Hızır, Atasözü

Kaynakça

• Afîfî, Rehîm, Ferhengnâme-i Şi‘rî, Surûş, Tahran 1376 hş.
• Dâ’iretu’l-ma‘ârif-i Bozorg-i İslâmî, (edt: Kâzım Mûsevî-yi Bojnordî) Tahran 1369 hş.
• Dihhudâ, Alî Ekber, Luğatnâme-i Dihhudâ, Tahran 1346 hş.
• ENVERÎ, Hasan, Ferheng-i Emsâl-i Suhen, Tahran 1358 hş.
• EYÜPOĞLU, E. Kemal, Şiirde ve Halk Dilinde Atasözleri ve Deyimler; İstanbul 1975.
• KURNAZ, Cemal, Hayâlî Bey Divânı’nın Tahlîli, İstanbul 1996.
• Mevlânâ, Celâluddîn Muhammed, Mesnevî-yi Ma‘nevî (nşr. R. A. Nicholson), Tahran 1575hş.
• OCAK, Ahmet Yaşar, “Âb-ı Hayât”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, İstanbul 1988.
• PALA, İskender, Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, İstanbul 2000.
• ŞÂMLÛ, Ahmed, Kitâb-i Kûçe, Tahran 1385 hş.
• ŞEKÛRZÂDE, İbrâhîm, Deh Hezâr Mesel-i Fârsî, Tahran 1372 hş.
• ŞEMÎSÂ, Sîrûs, Ferheng-i Telmîhât, Tahran 1375 hş.
• Şîrâzî, Hâfız, Dîvân-i Hâce Hâfız-i Şîrâzî (nşr. Seyyid Ebu’l Kâsım İncû-yi Şîrâzî), Tahran 1367 hş.,
• Şîrâzî, Sa‘dî, Kulliyât-i Sa‘dî, (nşr. Muhammed Alî-yi Furuğî), Tahran 1378 hş.
• Tebrizî, Sâ’ib, Divân-i Sâ’ib-i Tebrizî, Tahran 1378 hş.
• TOLASA, Harun, Ahmet Paşa’nın Şiir Dünyası, Ankara 2001.
• Vehâbî, “Âb-ı Hayât” Dânişnâme-i Edeb-i Fârsî; Tahran 1375 hş.
• wikipedia.org. 2. 11. 2007. www.farhangsara.com
• www. sevde.com /Peygamberler/zulkarneyn 1.11.2007
• YÂHAKKÎ, Muhammed Ca‘fer, Ferheng-i Esâtîr, Tahran 1375 hş.