CEYHUN’DAN CEYHAN’A EVLENME İLE İLGİLİ BAZI KAVRAMLAR (KALIN, SAÇI, OKUNTU, AŞERME, TOY) ÜZERİNE

Yıl 2009, Cilt: 15 Sayı: 39, 307 - 321, 01.03.2010

Ali Berat Alptekin Ali Berat Alptekin

Öz

Bu makalemizde geçiş dönemleri olarak tanımlayabileceğimiz, doğum,
evlenme ve ölüm âdetlerinden sadece evlilikle ilgili beş kavram (Kalın,
Saçı, Okuntu, Aşerme, Toy) üzerinde durulacaktır.
Bu kavramlar ilk yazılı metnimiz olan Orun Anıtları’ndan, ilk İslamî
eserlere, oradan günümüze kadar yüzyıllar boyunca sözlü kaynaklarda
varlığını devam ettirmiştir.
Makalemizde bu kavramlardan hareketle Türkiye ve Türk dünyasındaki
kültür birliği mukayeseli bir şekilde ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kalın, Saçı, Okuntu, Aşerme, Toy, Türk Dünyası, Kültür.

From Ceyhun To Ceyhan: Comman Traditional Practices On Marrigament

Öz

We will examine five major factors such as ‘kalın’, ‘saçı’, ‘okuntu’, ‘aşerme’, ‘toy’ traditional wedding seramonies besides birth, marriagement and death in our article. These traditional term have continued their vitality beggining from Orhun Runics, then in Islamic Era and reached to our time. The cultural unity between Turkey and the Turks around the world would be evaluated in our article by these traditional folk values.

Anahtar Kelimeler

‘Kalın’, ‘Saçı’, ‘okuntu’, to long for unusulal food, Wedding, Turks Around the World, Turkish Culture

Kaynakça

• AKÇİÇEK, Eren, “Anadolu Halk Hekimliğinde ‘Köpek’ ile İlgili Olarak Tatbik Edilmiş Ampirik Uygulama ve Tedavi Usulleri”, IV. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi Bildirileri IV. Cilt Gelenek, Görenek ve İnançlar, Ankara 1992.
• ATALAY, Besim, Divanü Lûgat-it Türk Tercümesi III, IV, Ankara 1999.
• Duygu KAYBAL, Adana ve Osmaniye İllerinde Halk Edebiyatı Örnekleri, Konya 1999 (Yayımlanmamış Lisas Tezi).
• ERDİ, Seçkin - YURTESER, S. Tuğba, Dîvânü Lugâti’t-Türk, İstanbul 2005.
• ERGİN, Muharrem, Dede Korkut Kitabı I / Giriş-Metin-Faksimile, Ankara 1994.
• ERÖZ, Mehmet, Millî Kültürümüz ve Meselelerimiz, İstanbul 1983, 125-132.
• GENÇ, Reşat, “XI. Yüzyılda Türklerde Evlenme”, Türk Yurdu, (40), Aralık 1990, 19-21.
• İZGİ, Özkan, “Moğollarda Evlenme Âdeti”, II. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri/ IV. Cilt: Gelenek-Görenek ve İnançlar, Ankara 1982.
• KADİRZADE, Kadir İbrahimoğlu, (Türkiye Türkçesine Aktaran: Ahmet Doğan), Âdetler İnançlar ve Türklerin Soy Kütüğü Meselesi, Ankara 2005.
• KALAFAT, Yaşar Kaya, “ Eski Türk İnaçlarının Kars Yöresindeki İzleri” IV. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi Bildirileri IV. Cilt Gelenek, Görenek ve İnançlar, Ankara 1992.
• KALINCANIN, Tatyana Zezelj, “Ustrumca ve Radoviç Yöresindeki Türk ile Makedon Düğünlerinin Temel Özellikleri”, IV. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi Bildirileri IV. Cilt Gelenek, Görenek ve İnançlar, Ankara 1992.
• KOŞAY, Hamit Zübeyr, Türkiye Türk Düğünleri Üzerine Mukayeseli Malzeme, Ankara 1944.
• KÖKSAL, Hasan, “Erzurum ve Çevresinde ‘Gelin-Güvey Hamamı’ ile İlgili Bazı Gelenek ve İnançlar”, IV. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi Bildirileri IV. Cilt Gelenek, Görenek ve İnançlar, Ankara 1992.
• KÖSE, Nerin, Kazak Düğünü, Ankara 2000.
• KÖSE, Nerin, Kazakların Gelenek-Görenekleri ile İnanç ve Pratikleri (Ata Mirasın-Gerçek Hazinen), Ankara 2001.
• MAKAS Zeynelâbidin - KALAFAT, Yaşar, Karşılaştırmalı Türk Halk İnançları, Samsun (?). Manas, Almatı 1961.
• MORİNA, İrfan, “Mamuşa Düğün Türküleri ve Düğün Adetleri”, II. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri/ IV. Cilt: GelenekGörenek ve İnançlar, Ankara 1982.
• ÖGEL, Bahaeddin, “Türklerde Kalın ve Başlık”, II. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri/ IV. Cilt: Gelenek-Görenek ve İnançlar, Ankara 1982.
• ÖGEL, Bahaeddin, Türk Kültürünün Gelişme Çağları, Ankara 1979, 161-188. Süleyman KAZMAZ, “Halk Hukukunda Evlenme Sözleşmesi”, IV. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi Bildirileri IV. Cilt Gelenek, Görenek ve İnançlar, Ankara 1992.
• TAN, Nail, Folklor Halkbilimi Genel Konular, İstanbul