BİR DOBRUCA MASALI: MAHMUT PEHLİVAN / A TALE OF DOBRUJA: MAHMUT PELIVAN

Yıl 2010, Cilt: 17 Sayı: 43, 1 - 14, 26.05.2010

Mehmet Naci Önal

Öz

Öz
Mahmut Pehlivan adlı masal Romanya Dobrocası'ndan derlenmiştir. Dobruca'da masal olarak anlatılan sözlü varyant aslında Şah İsmail Hikâyesi'nin bir devamıdır. Sözlü varyant ile yazılı varyantlar karşılaştırılmıştır.

Bu çalışmada iki metin kesitlerine göre mukayese edilmiştir. Sözlü kaynak tematik yöntemle incelenmiş, masal ve halk hikâyesi arasındaki farklılıklar ile benzerlikler üzerinde durulmuştur.

Anahtar Sözcükler:  Dobruca, masal, hikâye, değişim, mukayese

Abstract
The folktale of "Mahmut Pehlivan" is collected from Dobroja. In this study the oral and the written sources of the tale are compared. The original of this folktale is told as story in Dobroja.which  is known as the story Shah İsmail.

In this research, firstly comparison between two texts. The oral variant of the text is studied using the thematic method. The similarities and differences between the folktale and the story are examined.

Key Words: Dobruja, tale, story, transformation, comparison 

Anahtar Kelimeler

Dobruca, masal, hikâye, değişim, mukayese

Kaynakça

• AARNE, Antti ve Stith Thompson, The Types of the Folktale A Classification and Bibliography, Helsinki, 1964.
• ALPTEKİN, Ali Berat, Taşeli Masalları, Akçağ Yay., Ankara, 2002.
• ÇOLAK, Faruk, Şah İsmail Hikâyesi Üzerine Mukâyeseli Bir Araştırma, (Erciyes Üniversitesi Sosoyal Bilimler Enstitüsü yayımlanmamış doktora tezi), 1994.
• EBERHARD, W. ve Pertev Naili Boratav, Typen türkischer Volksmärchen, Wiesbaden, 1953.
• EKREM, Mehmet Ali, Tepegöz Dobruca Masalları, Kriterion Kitapevi, Bükreş, 1985.
• HAFIZ, Nimetullah, Bulgaristan Türk Halk Edebiyatı II, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara, 1990.
• KONGURAL, Muharrem Zeki, Şah İsmail Hikâyesi, Bozkurt Kitap Evi, İstanbul 1960.
• GÜLENSOY, Tuncer, “Şah İsmail Hikayesi Üzerine Türkiye’de Yapılan Çalışmalar,” Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Kayseri, 1999, S. 8, 7-9.
• GÜMÜŞ, Ali, Teknik Güreş ve Ustaları, İstanbul, 1972.
• ÖNAL, Mehmet Naci, Özel arşivi, Muğla’nın Karaağaç köyünden derlenen masal.
• TÜRKMEN, Fikret, “Türk Edebiyatı” Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 1998, C.17, 488-491.
• SAKAOĞLU, Saim, Efsane Araştırmaları, Selçuk Üniversitesi Yay., Konya,1992; [Genişletil- miş 2. bs., Kömen Yay., 2009].
• _________, Dede Korkut Kitabı İncelemeler-Derlemeler-Aktarmalar I, İncelemeler – Derleme- ler, Selçuk Üniversitesi Yay., Konya, 1998.