ATATÜRK DÖNEMİ TÜRKİYE’SİNDE TOPRAK MÜLKİYET DAĞILIMI İLE İLGİLİ BAZI DÜZENLEMELER

Yıl 2010, Sayı: 44, 345 - 359, 12.01.2011

İbrahim İnci

Öz

Cumhuriyet’in kurulduğu tarihlerde
Türkiye nüfusunun çok büyük bir kısmı, yüzde 80’i,
kırsal kesimde yaşamaktaydı. Bu nüfusun tamamına
yakını geçimini tarımdan sağlıyordu. Cumhuriyet
Türkiye’si, Osmanlı döneminden adil olmayan bir
toprak mülkiyet yapısı devralınmıştı.
Cumhuriyet’in ilk yıllarından itibaren
toprak üzerinde özel mülkiyeti pekiştirici yasal
düzenlemeler yapılmıştır. Atatürk birçok
konuşmasında, her çiftçinin emeğini
değerlendirebileceği ve geçimini sağlayabileceği
kadar toprağa sahip kılınmasını istemekteydi.
O’nun tavsiye ve direktifleriyle topraksız köylüye
arazi dağıtılması için bir takım çalışmalar
yapılmıştır. 1938 yılına kadar hükümetler köylüye
önemli miktarlarda toprak dağıtmıştır. Bu dağıtılan
araziler devlete ait arazilerden ibaret kalmış, büyük
toprak sahiplerinin elindeki arazilere
dokunulmamıştır. Yapılan bu çalışmalar
Türkiye’deki toprak mülkiyet yapısındaki çarpıklığın
belli ölçüde giderilmesine katkıda bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Toprak, Arazi Sahibi, Toprak Reformu, Mülk, Mülkiyet

Kaynakça

• AKSOY, Suat, “Atatürk’ün Toprak Reformuna İlişkin Görüşleri”, Ata’nın Anısına Doğumunun 100. Yılında Tarım Semineri, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, 12-16 Ekim 1981, Ankara Ünv. Yay., Ankara, 1982, ss. 51.
• ARAR İsmail, Hükümet Programları 1920-1965, Burçak Yayınevi, İstanbul, 1966.
• AVCIOĞLU Doğan, Türkiye’nin Düzeni (Dün, Bugün, Yarın), Bilgi Yayınevi, Ankara, 1969.
• AYDEMİR, Şevket Süreyya, İkinci Adam, C: 2, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1967.
• ATEKİN Halil, “Orta Anadolu’da Toprağını Kaybeden Köylüler”, Adımlar, Mart-1944, ss., 372-376.
• BARKAN Ömer Lütfi, Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu ve Türkiye’de Zirai Bir Reformun Ana Meseleleri, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, C: 6, Sayı: 1-2, Ekim 1944-Ocak 1945, ss. 54-145.
• BARKAN Ö. L., Türkiye’de Toprak Meselesi: Toplu Eserler I, Gözlem Yayınları İstanbul, 1980.
• BERKİ Şakir, Türkiye’de Toprak Davası ve Mevzuatı Karşısında Toprak Rejimi, Devlet Planlama Teşkilatı Yay., Ankara, 1970.
• BERZEK, Kazım, Türk Tarımı ve Toprak Reformu, Şark Matbaası, Ankara, 1972.
• CİLLOV Haluk, Türkiye Ekonomisi, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yay., İstanbul, 1965.
• Çalgüner, Cemil, Arazi Mülkiyet Rejimi ve Türkiye’deki Durum, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yay., Ankara, 1970.
• Devlet İstatistik Enstitüsü, İstatistik Göstergeler 1923-1995, Ankara, 1996. Düstur III. Tertip
• GÜRİZ Adnan, “Modern Mülkiyet Kavramı ve Toprak Reformu”, Türkiye’de Toprak Reformu Semineri, 6-8 Haziran 1968, Ankara, 1968, ss. 69-120.
• İNÖNÜ İsmet, Söylev ve Demeçler, Türk İnkılabı Tarihi Enstitüsü Yayınları, İstanbul, 1946.
• KAZGAN Gülten, Tarım ve Gelişme, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yay., İstanbul, 1977.
• KANPOLAT Yahya, Türkiye Ziraatinde Bünye Değişikliği. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye Enstitüsü Yayını, Ankara, 1963.
• KAYDER Çağlar, Dünya Ekonomisi İçinde Türkiye (1923-1929), Tarih Vakfı Yurt Yayınları İstanbul, 1993.
• SEYİDOĞLU Halil, Ekonomik Terimler Ansiklopedik Sözlük, Güzem Yayınları, Ankara, 1992.
• SİLİER Oya, Türkiye’de Tarımsal Yapının Gelişimi (1923-1938), Boğaziçi Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi Yay., İstanbul, 1981.
• Tarım ve Orman Bakanlığı, Atatürk ve Tarım, Ankara, 1981.
• T.B.M.M. Zabıt Ceridesi.
• TEZEL, Y. S. Cumhuriyet Döneminin İktisadi Tarihi: 1923-1950, Tarih Vakfı Yurt Yay., İstanbul, 1994.
• TÖKİN İsmail Hüsrev, “Türk Köylüsünü Topraklandırmalı. Fakat Nasıl?” Kadro, Sayı 23, İkinci Teşrin 1933, ss. 33-39.
• TÖKİN İsmail Hüsrev, Türkiye’de Köy İktisadiyatı, Kadro Mecmuası Yay., İstanbul, 1934.