TÜRK EDEBİYATI TARİHÇİLİĞİNDE MUSTAFA NİHAT ÖZÖN VE METİNLERLE MUASIR TÜRK EDEBİYATI TARİHİ

Yıl 2011, Sayı: 45, 167 - 192, 24.09.2011

Mehmet Güneş

Öz

Mustafa Nihat Özön, Metinlerle Muasır
Türk Edebiyatı Tarihi adlı eseriyle Türk
edebiyatı tarihi çalışmalarına önemli katkılarda
bulunmuştur. Bu eser, türleri esas alarak
tasnif yapması, şahsiyetlere ilişkin
değerlendirmelerden sonra kaynakça bilgisi
vermesi vb. yönleriyle kendisinden önceki ve
sonraki Türk edebiyatı tarihi çalışmalarından
farklılık gösterir. Yazar, türleri sırasıyla
“nazım”, “tiyatro”, “roman”, “tarih”, “coğrafya
ve seyahat”, “edebiyat tarihi ve tenkit”,
“mektup ve hatırat”, “felsefe”, “hitabet ve
gazetecilik” olmak üzere dokuz bölümde
inceler. Her bölümün sonunda incelenen
türe/türlere ait metin seçkileri bulunmaktadır.
Mustafa Nihat Özön bu eserinde türlerdeki
değişimi özlü biçimde değerlendirmekte,
subjektif görüşlerden kaçınmaktadır. Bu yazıda
Mustafa Nihat Özön’ün edebiyat tarihiyle ilgili
diğer çalışmalarından da yararlanılmakla
birlikte ağırlıklı olarak Metinlerle Muasır Türk
Edebiyatı Tarihi, adlı eserinin Türk edebiyatı
tarihi çalışmalarına katkıları ve bu çalışmada
yazarın nasıl bir yöntem izlediği üzerinde
durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Edebiyat tarihi, edebî türler, tenkit, tasnif, yöntem, metin seçkisi.

Kaynakça

• KAYNAKÇA KAYNAKÇA KAYNAKÇA
• AKÜN,Ömer Faruk, “Bir Türk Edebiyatı Tarihi Yazılabilir mi?”, Dergâh, C. 1, sayı: 1, Mart 1990, s. 12-13, 18-19.
• ÇETİN, Nurullah, Tanzimat’tan Fuad Köprülü’ye Kadar Bizde Edebiyat Tarihçiliği, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 1988.
• DOĞRAMACIOĞLU, Hüseyin, “Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Edebiyat Tarihi Araştırmacılığı Üzerine”, Turkishstudies.net, C. 5, sayı: 4, Sonbahar 2010, s. 1014-1031.
• ERGUN, Sadettin Nüzhet, Muhtasar Türk Edebiyatı Tarihi ve Numûneleri, Sühûlet Kütüphanesi Yayınları, İstanbul 1931.
• GÜNEŞ, Mehmet, Hayat Mecmuasında Edebî Muhteva (Şiir ve Hikâye, 1926-1929), Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2004.
• KAPLAN, Ramazan, “Edebiyat Eseri Karşısında Edebiyat Tarihçisinin Sorumluluğu”, Hece, sayı: 135, Mart 2008, s. 56-59.
• KAHRAMAN, Âlim, “Hikâye-Yeni Türk Edebiyatı”, TDV İslâm Ansiklopedisi, C. 17, İstanbul 1998, s. 493-501.
• KAHRAMAN, Âlim, “Özön, Mustafa Nihat”, TDV İslâm Ansiklopedisi, C. 34, İstanbul 2007, s. 132- 133.
• KARADENİZ Abdurrahim, “Vasfi Mahir Kocatürk’ün (Büyük) Türk Edebiyatı Tarihi”, Hece 135, Mart 2008, s. 90-92.
• KARATAŞ, Turan, Ansiklopedik Edebiyat Terimleri Sözlüğü, Akçağ Yay., Ankara 2004.
• KOCATÜRK, Vasfi Mahir, BüyükTürk Edebiyatı Tarihi: Başlangıcından Bugüne Kadar, Edebiyat Yayınevi, Ankara 1970.
• KÖPRÜLÜ, Fuad, “Türk Edebiyatı Tarihinde Usûl”, Edebiyat Araştırmaları I, Ötüken Yayınları, İstanbul 1989, s. 3-47.
• LEVENT, Âgâh Sırrı, Edebiyat Tarihi Dersleri-Tanzimat Edebiyatı, Marifet Matbaası, İstanbul 1934.
• NARLI, Mehmet, “Resimli Türk Edebiyatı Tarihi”, Hece, sayı: 135, Mart 2008, s. 73-82.
• NURDAĞ, Salih, “Türk Teceddüt Edebiyatı Tarihi” ve Yeni Türk Edebiyatında Edebiyat Tarihçiliği, 19 Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Samsun 2010.
• OKAY, Orhan, “Abdülhalim Memduh’tan Ahmet Hamdi Tanpınar’a Edebiyat Tarihlerinde Yenileşmenin Sınırları”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, C. 4, sayı: 8, 2006, s. 9-21.
• OKAY, Orhan, “Edebiyat Tarihi”, TDV İslâm Ansiklopedisi, C. 10, İstanbul 1994, s. 403-405.
• OKUMUŞ, Salih- İdris ŞAHİN, “Tanzimat’tan Günümüze Edebiyat Tarihi Yazarlığı ve Edebiyat Tarihleri Üzerine Bir İnceleme”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 3, sayı: 14, Güz 2010, s. 398-410.
• ORKUN, Hüseyin Nâmık, “Metinlerle Muasır Türk Edebiyatı Tarihi”, Ülkü, sayı: 39, Mayıs 1936, s. 233-236.
• ÖZDEMİR Emin, Mustafa Nihat Özön, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1982.
• ÖZÖN, Mustafa Nihat, “İbret Gazetesi”, Kalem, sayı: 8, Ocak 1939, s. 64-67.
• ÖZÖN, Mustafa Nihat, “Ahmet Vefik Paşa ve Ernani Tercümesi”, Kalem, sayı: 2, Temmuz 1938, s. 54-59.
• ÖZÖN, Mustafa Nihat, “Gazeteciliğimiz ve Âgâh Efendi”, Kalem, sayı: 1, Haziran 1938, s. 1-5.
• ÖZÖN, Mustafa Nihat, Metinlerle Muasır Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul Devlet Matbaası, İstanbul 1934.
• ÖZÖN, Mustafa Nihat, Son Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Maarif Matbaası, İstanbul 1941.
• ÖZÖN, Mustafa Nihat, Türkçe’de Roman Hakkında Bir Deneme, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1936.
• ÖZÖN, Mustafa Nihat, “Türk Romanı Üzerine”, Türk Dili (Roman Özel Sayısı), sayı: 154, Temmuz 1964, s. 577-591.
• ÖZÖN, Mustafa Nihat, Türk Tiyatrosu Ansiklopedisi, Remzi Kitabevi, İstanbul 1967.
• ÖZÖN, Mustafa Nihat, “Türk Tiyatrosuna Toplu bir Bakış”, Türk Dili (Tiyatro Özel Sayısı), sayı: 178, Temmuz 1966, s. 654-673.
• ÖZÖN, Nijat, “Mustafa Nihat Özön’le Konuşma”, Ulusal Kültür, sayı: 4, Nisan 1979, s. 209-226.
• POLAT, Nâzım Hikmet, “Türk Edebiyatı Tarihçiliği Çalışmalarının Neresindeyiz?”, Beşinci Türk Kültürü Uluslararası Bilgi Şöleni, 17 Aralık 2002, Atatürk Kültür Merkezi, Ankara. (http://turkoloji.cu.edu.tr/ESKİ%20TURK%20%20edebiyatı/14.php)
• POLAT, Nâzım Hikmet, “Fuad Köprülü ile Şahabeddin Süleyman’ın Ortak Eserleri”, Mehmet Kaplan İçin, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 1988, s. 189-199
• SAĞLAM, Nuri, “Medeniyet Tarihimizin En Girift Labirenti: Türk Edebiyatı Tarihi”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, C. 4, sayı: 7, 2006, s. 9-23.
• SAĞLIK, Şaban, “Edebiyat Tarihi Edebiyat Ansiklopedisi Edebiyat Antolojisi: Ahmet Kabaklı’nın Türk Edebiyatı”, Hece, sayı: 135, Mart 2008, s. 94-104.
• SEVÜK, İsmail Habib, Edebî Yeniliğimiz, Remzi Kitabevi, İstanbul 1935.
• TANPINAR, Ahmet Hamdi, XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, İbrahim Horoz Basımevi, İstanbul 1956.
• TİMURTAŞ, Faruk Kadri, Tarih İçinde Türk Edebiyatı, Boğaziçi Yayınları, İstanbul 1990.
• TİMURTAŞ, Faruk Kadri, “Türk Edebiyatı Tarihi Ana Kitabı Nasıl Yazılabilir?”, Türk Kültürü 7, Mayıs 1963, s. 28-30.
• TURAL, Sadık Kemal, “ ‘Edebiyat Tarihi’ Kavramı Etrafında”, 19 Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, sayı: 1, 1986, s. 21-38.
• USLUCAN, Fikret, “Fuad Köprülü’nün Edebiyat Tarihçiliği”, Hece, sayı: 135, Mart 2008, s. 65-72.
• ÜNAL, Hayriye, “Üç Terimle Edebiyat Tarihine Yaklaşım”, Hece, sayı: 135, Mart 2008, s. 60-63.