HALKEVLERİ (1932’den 1951’e)

Yıl 2011, Sayı: 45, 235 - 262, 24.09.2011

Yavuz Özdemir Elif Aktaş

Öz

Bu araştırmanın amacı 1932 yılında
kurulan ve işlevsel olarak büyük işler başarmış
olan Halkevlerinin önemini ortaya koymaktır.
Dönemin şartları içerisinde hem halk hem de
devlet için hizmet etmiş olan Halkevleri çeşitli
kaynaklardan da yararlanılarak incelenmeye
çalışılmıştır. Çalışmada Halkevlerinin açılış yılı
olan 1932 yılından başlayarak kapanış tarihi
olan 1951 yılına kadar geçen dönemde
Halkevlerinin yaptığı faaliyetler ve halk
eğitimindeki rolü ortaya koyulmaya çalışılmıştır.
Çalışma sonucunda Halkevlerinin hem
eğitim açısından hem de toplumu
bütünleştirme ve demokratikleşme açısından
önemli hizmetlerde bulunduğu tespit edilmiştir.
Ancak CHF ile olan yakınlığı nedeni ile çok
partili dönemde kapatılmaya mahkûm
olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Halkevi, yetişkin eğitimi, inkılâpların ve ideolojinin içselleştirilmesi

Kaynakça

• KAYNAKÇA KAYNAKÇA KAYNAKÇA
• Halkevlerinin Kuruluşu ve Çalışmaları. http:// w3. balikesir. edu. tr/mozsari/ Halkevleri.htm, Erişim tarihi: 24 Eylül 2010
• ARIKAN, Zeki, “Halkevlerinin Kuruluşu ve Tarihsel İşlevi”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, C. 6, S. 23, ss. 261-280.
• AYDIN, Ertan, “The Peculiarities of Turkish Revolutionary Ideology In The 1930s: The Ülkü Version of Kemalism, 1933-1936”, A PhD Dissersation, Bilkent University, Ankara, 2003.
• BAYINDIR, Nida, “Atatürk ve Halk Eğitimi”, http://uvt.ulakbim.gov.tr,ErişimTarihi: 12 Mart 2011.
• C.H.P Halkevleri Çalışma Talimatnamesi, Ankara, 1940.
• ÇAVDAR, Tevfik, “Halkevleri”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 4, İletişim Yay., 1983, ss. 877-884. _______ _______ _______
• ÇEÇEN, Anıl, Atatürk’ün Kültür Kurumu Halkevleri, Cumhuriyet Kitapları, İstanbul, 2000.
• DURUKAN, Ayşe-ULUSU URAZ, Türkan, “Cumhuriyetin kültür kurumuolarak Halkevi Binaları” itüdergisi/a, mimarlık, planlama, tasarım. C. 7, S. 1, 2009, ss. 38-49.
• ERTUNÇ, Ahmet Cemil, Cumhuriyetin Tarihi Yaşadıklarımızın Dünü-Bugünü, Pınar Yay., İstanbul, 2005.
• Falih Rıfkı (ATAY), Yeni Rusya, Ankara, 1931.
• GEORGEON, François, Osmanlı-Türk Modernleşmesi (1900-1930),(Çev. Ali Berktay), YKY., İstanbul, 2006.
• GURALLAR YEŞİLKAYA, Neşe, Halkevleri: İdeoloji ve Mimarlık, İletişim Yay., 2003.
• GÜRÇAĞLAR TAHİR, Şehnaz, The Politics and poetics of translation inTurkey, 1923-1960, Boğaziçi University, Institute of Social Sciens, 2001.
• HUYUGÜZEL, Ö. Faruk, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Halkevlerinin Rolü, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/45/799/10212.pdf, Erişim Tarihi: 23 Mart 2011, ss. 391-400
• İNALCIK, Halil, Atatürk ve Demokratik Türkiye, Kırmızı Yay., İstanbul, 2007.
• JANSEN, H. William, “Turkish Folklore: An Introduction, The Journal of American Folklore”, Folklore Research around the World: A North AmericanPoint of View. Vol. 74, No. 294
• KARAER, İbrahim, Türk Ocakları ve İnkılâplar, Ankara Ün. Türk İnkılâp Tarihi Ens., Basılmamış Doktora Tezi, Ankara 1989
• KARAÖMERLİOĞLU, M. Asim, “The People’s Houses and the Cult of thePeasant in Turkey”, Middle Eastern Studies, Vol. 34, No. 4, Turkey before and after Atatürk: Internal and External Affarirs (October 1998) Taylor&Francis, Ltd, pp. 67-91.
• KARPAT, H. Kemal, “The Impact of The People’s Houses on The Development of Communication in Turkey: 1931-1951”, Die Welt des Islams, New Series, Vol. 15, Issue ¼,, 1974, pp. 69-84. _______ _______ _______
• KİRBY, Fay, Türkiye’de Köy Enstitüleri, (Çev. Niyazi Berkes), Tarihçi Kitabevi, İstanbul, 2010.
• KOÇAK, Cemil, Geçmişiniz İtinayla Temizlenir, İletişim Yay., İstanbul, 2009.
• KÜÇÜKUĞURLU, Murat-OKUR, Mehmet, Tek Parti Döneminde ErzurumHalkevleri, Derya Kitabevi, Trabzon, 2007.
• SARINAY, Yusuf, “İmparatorluktan Cumhuriyete Türk Milliyetçiliğinin Doğuşu ve Gelişimi”, Türkler Ansiklopedisi, C. 14, Yeni Türkiye Yay., Ankara, 2002, ss. 819-833.
• SÖZEN, Ahmet, “Changing Fundamental Principles in Turkhis Foreign PolicyMaking”, Annual Conference of the International Studies Association in San Diego, USA, March 2006 22-25, http://ir.emu.edu.tr/staff/asozen/pub/sozen%20isa2006.pdf, Erişim Tarihi: 11 Temmuz 2010
• ŞİMŞEK, Sefa, “ ‘People’s Houses’ as a Nationwide Project For Ideological Mobilization in Early Republican Turkey”, Turkish Studies, Vol. 6, No. 1, 2005, pp. 71-91.
• TOKSOY, Nurcan, Halkevleri Bir Kültürel Kalkınma Modeli OlarakHalkevleri, Orion Kitabevi, Ankara, 2007.
• URAN, Hilmi, Meşrutiyet, Tek Parti, Çok Parti Hatıralarım (1908-1950), Anı Yay., İstanbul, 2007.
• ÜLTANIR, Emel-ÜLTANIR, Gürcan, “ Estonya, İngiltere ve Türkiye’de Yetişkinler Eğitiminde Profesyonel Standartlar”, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. C. 1, S. 1, Haziran 2005, ss. 1-23.
• ÜSTEL, Füsun, “Türk Ocakları”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, C. 4-Milliyetçilik, İletişim Yay, İstanbul 2002, ss. 263-268 _________, _________, _________,
• _________, İmparatorluktan Ulus-Devlete Türk Milliyetçiliği: TürkOcakları (1912-1931), İletişim Yay., İstanbul, 1997
• YAPICI, Mehmet, Yaygın Eğitim, http://www.universite- toplum.org/text.php3?id=122, Erişim Tarihi: 12 Mart 2011
• YILMAZ, Mehmet Serhat, “Atatürk’ün Kastamonu Gezisi ve Şapka İnkılâbı”, Kastamonu Eğitim Dergisi. C. 13. No: 1, 2005, ss. 223-232
• ZEYREK, Şerafettin, Türkiye’de Halkevleri ve Halkodaları (1932-1951), Anı Yay., Ankara, 2006.
• ZURCHER, E. Jan, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, İletişim Yay., İstanbul, 2006