TÜRKİYE’DE AKADEMİK AÇIK DERGİ YAYINCILIĞI VE ATATÜRK ÜNİVERSİTESİNDE AÇIK E-DERGİ UYGULAMASI

Yıl 2012, Sayı: 47, 355 - 369, 05.07.2012

Hüseyin Odabaş , Yonca Odabaş

Öz

Açık erişim, bireysel ve kurumsal bilgi
kaynaklarının ücretsiz olarak ihtiyaç sahiplerinin
hizmetine sunulması temeline dayanan
yayıncılık ve kaynak paylaşımı modelidir. Açık
erişim, özellikle akademik yayıncılık üzerinde
olmak üzere dünyada ve Türkiye’de geniş
çevrelerce benimsenen ve hızla yaygınlaşan bir
yaklaşımdır. Türkiye’de özellikle son yıllarda
akademik dergilerin açık erişim sistemlerine
dönüştürülmesine yönelik girişimler artmıştır.
Bu girişimlerin bir uzantısı olarak Atatürk
Üniversitesi bünyesinde çıkarılan akademik
dergilerin açık e-dergiye dönüştürülmesine
yönelik projeler yürütülmektedir. Bu makalede
önce Türkiye’de akademik düzeyde açık dergi
yayıncılığının durumu değerlendirilecek, daha
sonra Atatürk Üniversitesi sorumluluğunda
çıkartılan akademik dergilerin açık e-dergiye
dönüştürülmesine yönelik çalışmalar hakkında
bilgiler verilecektir

Anahtar Kelimeler

Açık Erişim, Açık Erişimli Depolar, Açık Yayıncılık, Açık Dergiler

Kaynakça

• BAİLEY, C.W. (2006a). Open access and libraries: Preprint 1/11/06. 26 Aralık 2010 tarihinde http://www.digital-scholarship.com/cwb/OALibraries2.pdf adresinden erişildi.
• BAİLEY, C.W. (2006b). Open access bibliography: Liberating scholarly literature with e-Prints and open access journals. Washington, D.C.: Association of Research Libraries. 23 Aralık 2010 tarihinde http://www.digital-scholarship.org/oab/oab.pdf adresinden erişildi.
• Budapest Open Access Initiative. (2010). Budapest Open Access Initiative. 24 Aralık 2010 tarihin- de http://www.soros.org/openaccess/read.shtml adresinden erişildi. CARR, Leslie. (2007). Open access to science. 26 Aralık 2010 tarihinde
• http://www.calsi.org/2007/wp-content/uploads/2007/11/leslie_carr.pdf adresinden erişildi.
• CEBECİ, Zeynep. (2008). Açık kaynak elektronik yayıncılık yönetim yazılımları. ‚Ulusal Akademik Yayıncılık www.ulakbim.gov.tr/cabim/vt/uvt/toplanti/uay08/cebeci.ppt adresinden erişildi. Kasım 2008 Ankara. 26 Aralık 2010 tarihinde
• COŞKUN, C., Bayram, Ö., Holt, İ. ve Karasözen, B. (2007). Kurumsal arşiv oluşturma rehberi. Ankara: Anadolu Üniversite Kütüphaneleri Konsorsiyumu. 25 Aralık 2010 tarihinde http://acikerisim.ankos.gen.tr/tammetin/KArehber20may.pdf adresinden erişildi.
• ERTÜRK, K.L. (2008). Türkiye’de bilimsel iletişim: Bir açık erişim modeli örneği. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• European Comission. (2006). Open access pilot in FP7. 15 Mart 2006 tarihinde http://ec.europa.eu/research/science-society/document_library/pdf_06/open-access-pilot_en.pdf adresinden erişildi.
• HARNAD, S. (1995). Scholarly journals at the crossroads: A Subversive proposal for electronic publishing an internet discussion about scientific and scholarly journals and their future. (2005). (Ed. Ann Shumelda Okerson, James J. O'Donnell Washington, DC: Association of Re- search Libraries. 27 Aralık 2010 tarihinde http://www.arl.org/bm~doc/subversive.pdf adresin- den erişildi.
• JOHNSON, Gareth J. (2007). Moment of transition. The global open Access debate & institutio- nal repositories for researchers. 22 Mart 2012 tarihinde http://www.slideshare.net/GazJJ oh- nson/moments-of-transition-the-global-open-access-debate-institutional-repositories-for- researchers adresinden erişildi.
• KARASÖZEN, B., Umut Zan, B. ve Atılgan, D. (2010). Türkiye’de Açık Erişim ve Bazı Ülkelerle Karşılaştırma. Türk Kütüphaneciliği, 24 (2): 235-257.
• KÜÇÜK, M.E. , Al, U. ve Olcay, N.E. (2008). Türkiye’de Bilimsel Elektronik Dergiler. Türk Kütüp- haneciliği, 22 (3)), 308-319.
• ODABAŞ, Hüseyin. (2011). Atatürk Üniversitesi’nde Yayınlanan Dergilerin E-Dergiye Dönüştürül- mesi Sonuç Raporu: Proje No: 2009/169. 22 Mart 2012 tarihinde http://acikarsiv.atauni. edu.tr/browse_addfilter/?filter=format&q=95 adresinden erişildi.
• ODABAŞ, Hüseyin. (2009). Bilgi yönetimi ve yüksek öğrenim kurumlarında kurumsal açık erişim. ‚XIII. Türkiye’de İnternet Konferansı‛ Bildirileri: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara 22-23 Aralık 2008 içinde (183-191). Ankara: İnternet Teknolojileri Derneği.
• OKTAR, N. ve Akdal, G. (2006). Bilimsel yayınlara internet üzerinden açık erişimin süreli yayım- cılığın niteliğine etkisi. Sağlık bilimlerinde süreli yayıncılık – 2006 içinde (115-119). Ankara: TÜBİTAK. 24 Aralık 2010 tarihinde http://www.ulakbim.gov.tr/cabim/vt/uvt/tip/sempozyum4/ page115-119.pdf adresinden erişildi.
• Open Journal Systems. (2011). 11 Ocak 2011 tarihinde http://pkp.sfu.ca/?q=ojs adresinden erişildi.
• POLAT, C. (2006). Bilimsel bilgiye açık erişim ve kurumsal açık erişim arşivleri. Sosyal Bilimler Dergisi 6 (37), 53-80.
• PROSSER, David C. (2004). The Next information revolution - How open access repositories and journals will transform scholarly communications. LIBER Quarterly, 14 (1), 23-36. 26 Aralık 2010 tarihinde http://liber.library.uu.nl/publish/articles/000047/article.pdf adresinden erişildi.
• SUBER, Peter. (2003, 20 June). Bethesda statement on open access publishing. 27 Aralık 2010 tarihinde http://www.earlham.edu/~peters/fos/bethesda.htm adresinden erişildi.
• The Scholarly Publishing and Academic Resources Coalition. (2006). Federal Research Public Access Act. 26 Aralık 2010 tarihinde http://www.taxpayeraccess.org/issues/frpaa/index.shtml adresinden erişildi.
• TONTA, Yaşar. (2007). Açık erişim: Bilimsel iletişim ve sosyal bilimlerde süreli yayıncılık üzerine etkileri. Yay. Haz. Kasım Karakütük. Sosyal Bilimlerde Süreli Yayıncılık – 2006: I. Ulusal Ku- rultay Bildirileri içinde (23-32). Ankara: TÜBİTAK.