‘‘ÜDEBÂ-YI NİSVÂNIN YARDIMCISI’’ AHMET MİDHAT EFENDİ ve FATMA ALİYE HANIM

Yıl 2012, Sayı: 48, 191 - 216, 03.01.2013

Murat Koç

Öz

Tanzimat Dönemi yazarlarından Ahmet
Midhat Efendi, kadın eğitimi ve kadın yazar
yetişmesi konusunda önemli hizmetlerde
bulunmuş, kendi devrinde eser veren kadın
yazarları desteklemiştir. Fatma Aliye Hanım’a
yazdığı mektuplar, onun bu yolda nasıl çaba
sarf ettiğini ortaya koymaktadır. Bu yazıda
Ahmet Midhat’ın kadın yazarların yetişmesi
yolundaki faaliyetleri, Fatma Aliye Hanım’a
yazdığı mektuplar etrafında
değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Ahmet Midhat, Fatma Aliye Hanım, kadın yazar, kadın eğitimi, mektup

Kaynakça

• Ahmet Midhat. Fatma Aliye Hanım yahut Bir Muharrire-i Osmaniye’nin Neş’eti, hzl. L. G. Blake- M. Galin, İstanbul: İsis Yay., 1998.
• Ahmet Midhat. Fâzıl ve Feylesof Kızım Fatma Aliye’ye Mektuplar, hzl. F. S. İnceoğlu-Z. S. Berktaş, İstanbul: Klasik Yayınları, 2011.
• Ahmet Rasim. Muharrir, Şair, Edib, hzl. K. Yetiş, İstanbul: Tercüman Yayınları, 1980.
• BEKİROĞLU, Nazan. ‘‘Unutulmuş Bir Müsteşrik: Olga dö Lebedeva/Madam Gülnar’’, Dergâh, Nr. 146, Aralık 1993, s. 8-10.
• _________, ‘‘Ahmet Midhat’ın Nigâr Hanım’a Mektupları’’, Türk Edebiyatı, Nr. 246, Nisan 1994, s. 31-37.
• _________, Şair Nigâr Hanım, İstanbul: Timaş Yay., 2011 (2. bs.).
• ENGİNÜN, İnci. ‘‘Ahmet Midhat’ın Hâlâ Geçerli Öğüdü: Kızlarınızı Okutun’’, Merhaba Ey Muharir: Ahmet Midhat Üzerine Eleştirel Yazılar, hzl. N. Esen-E. Köroğlu, İstanbul: Boğaziçi Üni. Yay., 2006, s. 192-200.
• Hanımlara Mahsus Gazete (1895-1908) Seçki, hzl. M. Çiçekler-M. Fatih Andı, İstanbul: Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı, 2009.
• KAYMAZ, Kadriye. Gölgedeki Kalem: Emine Semiye, İstanbul: Küre Yayınları, 2009.
• KÜTÜKOĞLU, Mübahat. ‘‘Cevdet Paşa ve Aile İçi Münasebetleri’’, Ahmet Cevdet Paşa Semineri, İstanbul: İ. Ü. Edb. Fak. Yayınevi, 1986, s. 199-222.
• Nezihe Muhittin. Türk Kadını, Bütün Eserleri IV, hzl. Y. Zihnioğlu, İstanbul: Kitap Yayınevi, 2006.
• UĞURCAN, Sema. ‘‘Ahmet Midhat Efendi ve Elinden Tuttukları’’, Merhaba Ey Muharir: Ahmet Midhat Üzerine Eleştirel Yazılar, hzl. N. Esen-E. Köroğlu, İstanbul: Boğaziçi Üni. Yay., 2006, s. 289-308.
• _________, ‘‘Makbule Leman: Hayatı, Şahsiyeti, Eserleri’’, M.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Türklük Araştırmaları Dergisi, Nr. 6, İstanbul 1991, s. 331-408.
• US, Hakkı Tarık. Ahmet Midhat Efendi ile Şair Fitnat Hanım, İstanbul: Vakit Matbaası, 1948.