TURKISH FIRST CUNEIFORM WORK: ASURI VE KELDANILERE MAHSUS HATT-I MIHI HAKKINDA MALUMAT-I MUCMELE

Yıl 2017, Sayı: 59, 155 - 181, 31.05.2017

Bünyamin Tan

Öz

In Turkish literature, the first
relevant study with cuneiform is Asuri ve Keldanilere Mahsus Hatt-ı Mıhi
Hakkında Malumat-ı Mücmele. We think that, the study based on the works of the
scientists who conducted studies in this field in Europe. In 1894, it was
printed in Kirkor’s Kasbar Printing Press and its author is Karabet Basmacıyan
who was Armenian. The book consists of 
27 pages and is written as a small tractate. We have prepared this study
because it belongs to our science and publishing literature, we avoid to
forgetting it and we have regained in this study. Reproductions of this work is
made by Hard Press Publishing in 2013. The study is scanned with Optical
Character Recognition method and was published. Firstly, the study was
transferred to the Latin alphabet by us. Secondly, we have translated it into
today Turkey Turkish ve we have completed our study.

Anahtar Kelimeler

Karabet Basmacıyan, cuneiform, Assyrian, Chaldean Language, ancient languages

ÇİVİ YAZISIYLA ALAKALI İLK TÜRKÇE ESER: ASURİ VE KELDANİLERE MAHSUS HATT-I MIHİ HAKKINDA MALUMAT-I MÜCMELE

Öz

Türkçe literatürde çivi yazısıyla alakalı ilk çalışma Asuri ve Keldanilere Mahsus Hatt-ı Mıhi Hakkında Malumat-ı Mücmele isimli eserdir. Avrupa’da bu alanda çalışmalar yürüten bilim adamlarının eserlerinden yola çıkılarak hazırlandığı düşüncesindeyiz. 1894 yılında Kirkor’un sahibi olduğu Kasbar Matbaası’nda basılmış olup yazarı Karabet Basmacıyan adlı bir Ermeni’dir. Kitap 27 sayfadan oluşmakta olup küçük bir risale şeklinde hazırlanmıştır. Makalemizdeki maksat, bilim ve yayın tarihimize ait olan bu eserin bir köşeye atılıp unutulmasını önlemek ve ona tekrar can vermektir. Eserin bir tıpkıbasımı, 2013 yılında Hardpress Publishing tarafından yapılmıştır. Optik karakter tanıma (Optical Character Recognition) adı verilen yöntemle eser taranarak yayımlanmıştır. Biz, makalemizde önce eserin Latin harflerine aktarılmış metnini, daha sonra günümüz Türkiye Türkçesine aktarımını yaparak çalışmamızı meydana getirmiş bulunduk.

Anahtar Kelimeler

Karabet Basmacıyan, çivi yazısı, Asurca, Keldanice, antik diller

Kaynakça

• EKEN, Ahmet. Edebiyat Tarihimiz Üzerine 71 Yıl Önce Yayımlanmış Bir Deneme: Yazarlarımız, Şairlerimiz. Taha Toros Arşivi, Dosya No: 2-B Harfi Gayrimüslimler, İstanbul Şehir Üniversitesi, Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği [Son Erişim Tarihi: 08.02.2016] / Link:http://earsiv.sehir.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11498/14018/001508868006.pdf?sequence=1
• HIRÇIN, Selen (1995). Çivi Yazısı: Ortaya Çıkışı, Gelişmesi, Çözümü. Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Yayınları İstanbul.
• KINAL, Füruzan (1969). “Çivi Yazısının Doğuşu ve Gelişmesi”. Tarih Araştırmaları Dergisi (12-13): 1-17.