A Ski Course in Palandoken Erzurum during World War I and Baku Campaign Mission

Yıl 2019, Sayı: 64, 355 - 368, 31.01.2019

Selami Kılıç

https://doi.org/10.14222/Turkiyat4015

Öz

Abstract

German Wilhelm II (Kaiser) planned to unleash wrath of Muslims into their enemies allying with Ottoman under the name of jihad in August 1914. Yet, when he understood that he made a false count and a bloody battle with England is inevitable, he made a vow to start a jihad against England which would eliminate its power in east forever: He gave the order: “Our consuls and representatives must revolutionize the whole Islam World against this dishonest and remorseless.”

While giving this order Wilhelm was not alone. The leading politicians and soldiers of Germany were expressing: “If England will become our enemy in a possible battle, a revolt must be prompted against the English in India, the same must but attempted in Egypt. In order to save Persia from Russian penetration, it is necessary to take action with Ottoman Empire at a suitable time, if it is possible. Pan-Islamism must be brought into English colonies, especially India, revolutionizing Caucasia must be necessity, and the most important ones are revolts in India, Egypt and Caucasia.”

As is seen, Germany was making crazy projects during World War I and putting its heart and soul in putting his practice into practice. Therefore, Germany was benefiting from every opportunity, and was planning to revolutionize the Islam World through jihad policy and turn the wrath of Muslims into their enemies including England. Germany chose to benefit from Austrian crew in this sense, who came to Erzurum with Enver Pasha’s wish and organized a ski course for Turkish troops. Indeed, the ski crew consisting of the most distinguished Austrian-Hungarian officers had another him, a secret mission.

Anahtar Kelimeler

Islam World, Ottoman Empire, World War I, Germany, Ski Course

Birinci Dünya Savaşı Sırasında Erzurum Palandöken’de Bir Kayak Kursu ve Bakû Heyet-i Seferiyesi

Öz

Alman Kayzeri Wilhelm, cihat bayrağı altında Ağustosu 1914’de Osmanlı ile ittifak yapıp, düşmanlarının üstüne Müslümanların gazabını salmayı planlamıştı. Ancak İngiltere ile mücadelenin kaçınılmaz olduğunu ve yanlış hesap yaptığını anladığında, İngiltere’nin doğudaki gücünü tamamen yok edecek bir cihat için; “…konsoloslarımız tüm Müslümanları, bu vicdansız ve yalancı millete karşı ayaklandırmalıdır…” emrini verdi.

Wilhelm bu emri verirken yalnız değildi. Almanya’nın önde gelen politikacıları ve askerleri; “eğer İngiltere olası bir savaşta rakibimiz olursa Hindistan’da İngilizlere karşı bir ayaklanma çıkarılmalı, aynısı Mısır’da da denenmelidir. İran’ı da Rus nüfuzundan kurtarmak için mümkünse Osmanlı Devleti ile birlikte uygun bir zamanda harekete geçilmesi gereklidir… İslamcılık parolası İngiliz kolonilerine, özellikle Hindistan’a ulaştırılmalı; Kafkasya’nın ayaklandırılması ise ‘şayan-temenni’ olmalıdır… en önemlisi… Hindistan, Mısır ve Kafkasya’daki ayaklanmalardır. Dışişleri, Osmanlı ile yapılan antlaşma doğrultusunda bu düşünceleri gerçekleştirebilecek durumda olmalı ve İslam fanatizmini özendirmelidir…” diyorlardı. 

 Görüldüğü gibi Almanya Birinci Dünya Savaşı sırasında çılgın projeler yapıyor ve bunları eyleme sokmak için canla başla çalışıyordu. Dolayısıyla önüne çıkan her fırsattan yararlanıyor, özellikle cihat politikası ile İslam dünyasını ayaklandırmayı, Müslümanların gazabını başta İngiltere olmak üzere düşmanlarına çevirmeyi planlıyordu. Almanya, Enver Paşa’nın isteği üzerine Erzurum’a gelen ve Türk birlikleri için kayak kursu düzenleyen Avusturya ekibinden de bu konuda yararlanma yolunu seçti. Nitekim en seçkin Avusturya-Macaristan subaylarından oluşan kayak ekibinin başka bir amacı, gizli bir görevi daha vardı.

Anahtar Kelimeler

İslam Dünyası, Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı, Almanya, Kayak Kursu

Kaynakça

• Der K. Botschafter an Auswärtiges Amt, Pera, den 17. April 1915, Politisches Archiv des Auswärtigen Amts (PA-AA), R. 21012, Bd. 5, Der Weltkrieg No: 11d… secr… Mitglied des Reichtages an das Auswärtige Amt, Berlin, den 24. September 1914, PA-AA, R. 21008, Bd. 1, Der Weltkrieg No: 11d…secr Das Deutsche Konsulat an Kaiserliche Botschaft, Erserum, den 6. März 1915, PA-AA, R. 21012, Bd. 5, Der Weltkrieg No: 11d…secr PA-AA, R. 21011, Bd. 4, Der Weltkrieg No: 11d…secr…Die Grundzüge der Organisation zur Wiederaufnahme der Bewegung im Kaukasus… 19.02.1915. PA-AA, R. 21012, Bd. 5, Der Weltkrieg No: 11d… secr… Abschrift, Bericht Nr. 3, 3. Armee A.H.Q Hasankale, 6.4.15. Von Scheubner-Richter an Kais. Botschafter Herrn Frhn. v. Wangenheim Constantinopel, Erzerum, den 19. März 1915, PA-AA, R. 21012, Bd. 5, Der Weltkrieg No: 11d…secr… Kaiserlich Deutsche Botschaft an seiner Exzellenz den Reichkanzler Herrn von Bethmann-Hollweg, Pera, den 19. Mai 1915, PA-AA, R. 21013, Bd. 6, Der Weltkrieg No: 11d…secr… PA-AA, R. 21016, Bd. 9, Der Weltkrieg No: 11d…secr, Abschrift. Der Verbindungsoffizier für den Kaukasus Nr. 6, Erserum, den 28. November 1915. Kaiserlich Deutsche Botschaft an Reichkanzler Herrn von Bethmann-Hollweg, Pera, den 20. April 1915, PA-AA, R. 21012, Bd. 5, Der Weltkrieg No: 11d…secr… Österreich-Armenien 1872-1936/ Faksimilesammlung Diplomatischer Aktenstücke (Fotokopien), Herausgegeben und Eingeleitet von Mag. Dr. Artem Ohandjanian, Band: VI (1914-1915), Ohandjanian Eigenverlag, Wien, 1995. Atar, Zafer-Demirkol, Kurtuluş, “Azerbaycan Topraklarında Rus-Ermeni İşbirliğine Karşı Yükselen Ses: Difâi Fırkası, Karadeniz Araştırmaları, Bahar, 2015, Sayı: 45, s. 167-180. Bihl, Wolfdieter, Die Kaukasus Politik der Mittelmächte “Ihre Basis in der Orient-Politik und ihre Aktionen 1914-1917”, I, Hermann Böhlhaus Nachf., Wien-Köln-Graz, 1975. Çolak, Mustafa, Alman İmparatorluğu’nun Doğu Siyaseti Çerçevesinde Kafkasya Politikası, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2006. Jung, Peter, Der k.u.k. Wüstenkrieg: Österreich-Ungarn im Vordern Orient 1915-1918, Verlag Styria, Graz-Wien-Köln, 1992. Kılıç, Selami, Türk-Alman Arşiv Belgeleriyle Ermeni Sorunu ve Almanya, Türk Tarih Kurumu Yayınları, İstanbul, 2015. Küçükuğurlu, Murat - SİVAS, Bayram Ali, Erzurum Kış Sporları Tarihi, 1915-2011, Serander Yayınları, Trabzon, 2010, s.62-68. Mustafayev, Beşir, “Rus ve Ermeni Tehdidine Karşı Kuzey Azerbaycan’da Kurulan İlk Siyasi Teşekküller”, Yeni Türkiye Ermeni Meselesi Özel Sayısı III, Eylül-Aralık 2014, Sayı: 62, s. 2575-2598. Nogales, Rafael de, Osmanlı Ordusunda Dört Yıl (1915-1919), Çev: Vedii İlmen, Yaba Yayınları, İstanbul, 2008. Pomiankowski, Joseph, Der Zusammenbruch des Ottomanischen Reiches-Erinnerungen an die Türkei aus der Zeit des Weltkrieges-, Amalthea-Verlag, Zürich-Leipzig-Wien, 1928. Swıetochowski, Tadeusz, Müslüman Cemaatten Ulusal Kimliğe Rus Azerbaycanı 1905-1919, Türkçesi: Nuray Mert, Bağlam Yayınları, İstanbul, 1988. Şükürov, Qiyas, , “Genceli Emir Arslan Hoyski ve İttifak Teklifi, 100. Yılı Münasebetiyle I. Dünya Savaşı’ında Kafkas (Doğu) Cephesi Uluslararası Sempozyumu, 25-27 Eylül 2014/Erzurum, Haz: Merve Uğur, Ankara, 2015, s. 361-384.