Demographical Structure between 1923-1950 in Rize

Yıl 2019, Sayı: 66, 713 - 729, 15.09.2019

Songül Alşan

https://doi.org/10.14222/Turkiyat4127

Öz

Abstract

The years between 1923-1950 the Republic of Turkey is a very sensitive period for the new foundation. All the works done between these years are generally; contributing to internal and external peace, as well as social transformation and economic development plans

Young Republic, but limited with all its power to revitalize the country's dynamism has made a very serious effort. On the one hand, social and economic realities were determined and a social transformation was aimed until the most remote corners of Anatolia.

Rize is one of the places that gradually share its share of these works. Rize has been accepted as a part of Trabzon as of the date and after the decision of the Coruh Province, it was deemed appropriate to the border association with Artvin. Later, after the termination of this union, its borders have been a special province.

In the article, T.B.M.M. resources, Rize administrative and social resources were used. Rize, in the light of these variables, where the population in the balance of the way, which works in their own favor, and how these practices affect the structure of Rize has been tried to put forward the answer to the questions. In this context, the population; Rize has been evaluated by revealing a history that can reveal the history, civil works, migration and economic situation.

Anahtar Kelimeler

Eastern Black Sea, Rize, Population, 1923-1950

1923-1950 Yılları Arasında Rize’de Nüfus Yapısı

Öz

Öz

1923-1950 yılları arası Türkiye Cumhuriyeti yeni kurulduğu için çok hassas bir dönemdir. Bu yıllar arasında yapılan bütün çalışmalar genelde; iç ve dış barışa katkı sağlamanın yanında toplumsal dönüşümün ve ekonomik kalkınma planlarının ana 

Genç Cumhuriyet, kısıtlı ama bütün gücüyle kendini ülke dinamizmini canlandırmaya adarken çok ciddi bir efor sarf etmiştir. Bir yandan sosyal ve ekonomik gerçekliklerin tespiti yapılırken bir yandan da Anadolu’nun en ücra köşelerine varıncaya kadar bir toplumsal dönüşüm hedeflenmiştir. 

Rize de bu çalışmalardan payına düşeni kademeli olarak alan yerlerden bir tanesidir. Rize, tarihi itibarı ile Trabzon’un bir parçası olarak kabul edilegelmiş, Çoruh Vilayet kararı sonrasında Artvin ile de sınır birlikteliği uygun görülmüştür. Daha sonra bu birlikteliğe de son verilmesinin ardından, sınırları belli özel bir il olmuştur. 

Makalede, 1923-1950 yılları aralığında, T.B.M.M. faaliyetleri, Rize idari ve sosyal alanlardaki kaynaklar kullanılmıştır. Rize, bu değişkenler ışığında, nüfus dengelerinde nereden nereye yol aldığı, hangi çalışmaları kendi lehine kullandığı ve bu uygulamaların Rize nüfus yapısını nasıl etkilediği sorularının cevabı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda nüfus; Rize tarihini, mülki çalışmaları, göçler ve ekonomik durumu gözler önüne serebilecek bir tablo ortaya konularak değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Doğu Karadeniz, Rize, Nüfus, 1923-1950

Kaynakça

• Resmî Gazete, 1929 (12.01.1929) Sayı: 1090. Resmî Gazete, 1929, Sayı: 1213. http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/1213.pdf&main=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/1213.pdf Resmî Gazete; 1930 (27. 01. 1930) Sayı: 1408. Resmî Gazete, 30 Mayıs 1935, sayfa: 20-21, Sayı: 3016. http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/3016.pdf&main=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/3016.pdf Resmî Gazete, 27 Mayıs 1933, Sayı 2411. http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/2411.pdf&main=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/2411.pdf Rize Gazetesi, 1936, sayfa: 2, Sayı: 235, Rize Gazetesi, 1936, sayfa: 2, Sayı: 236. Rize Gazetesi, 1936, sayfa: 2, Sayı: 237 Rize Gazetesi, 1936, sayfa: 4, Sayı: 234, Rize Gazetesi, 1936, sayfa: 5, Sayı: 249. Rize Gazetesi, 1936, sayfa: 7, Sayı: 248. Rize Gazetesi, 1936, sayfa: 9, Sayı: 228. . Rize Gazetesi, 1936, sayfa: 9, Sayı: 249. T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Ekonomik ve Sosyal Göstergeler Rize. TBMM, Tutanak Dergisi (1925-1926), inikat: 17, cilt: 1, 30. 11. 1925. TBMM, Tutanak Dergisi (1926-1927), inikat: 5, cilt: 1, 11. 11. 1926. TÜİK Kütüphane-0015518 (20 Ekim 1935 Genel Nüfus Sayımı) TÜİK Kütüphane-0013482 (20 Ekim 1940 Genel Nüfus Sayımı) TÜİK Kütüphane-0014844 (21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı) TÜİK Kütüphane-0014994 (22 … 1950 Genel Nüfus Sayımı) Umum Nüfus Tahriri, 28 Teşrin-i Evvel 1927, Ankara, 1927. Ak, Orhan Naci, Rize Tarihi, 2011, Rize. Çapa, Mesut, “Rize’nin Yakın Tarihine Bir Bakış”, Karadeniz İncelemeleri Dergisi 2016 (20). Koçtürk, O. Murat, Gölalan Meryem, 1923-1950 Türkiye Ekonomisinin Yapısal Analizi. Üçüncü Sektör Kooperatifçilik, 2010, 45, (2): 48-65. Rize Defteri, Rize Vilayetinin Genel Durumuna Ait Rapor, 24 Mayıs 1941. Yayınlayan, Recep Koyuncu, Vali Hüsnü Uzgören’in Rize Vilayetinin Genel Durumuna Ait Raporu, İstanbul, 2012. Rize İl Yıllığı, 1973, Rize. Sağlam, Serdar, “1923-1950 Yılları Arasında Türkiye’de Kent Ve Kentleşme Olgusu”, Sosyoloji Konferansları No: 53 (2016-1) / 257-274. Taşpınar, Ali, Rize Tarihi, Rize, 2004. Serhat Zaman, “Cumhuriyet Dönemi Rize Nüfusunun Bazı Özellikleri”, 1. Rize Sempozyumu, Kasım 2006, Rize, 653-