In the Context of Intertextualty Nazan Bekiroğlu’s Name is Between the Name and Fire

Yıl 2018, Sayı: 61, 49 - 71, 31.01.2018

İzzet Şeref

https://doi.org/10.14222/Turkiyat3815

Öz

Nazan Bekiroğlu is author of a master of modern Turkish novels and narration. Bekiroğlu’s works are rich enough to be read from different angles. Intertextuality is just one of the angles. On the other hand in recent years intertextuality has become a method. Intertextuality is the basis of postmodernism it is a text analysis method which developed such a linguists like J. Kristeva, M. Riffaterre, R. Barthes, G. Genette.
In this study, Bekiroğlu’s novel named Between Fire and Name was examined in the context of intertextual relations. Historical references of the novel have been tried to be identified. As a result of the evaluations carried out for this purpose, it can be stated that while the periods of the Pause and Decline of the Ottoman State are presented with the viewpoint of the individual on the one hand, the effect of the fiction and Bekiroğlu’s discourse is felt in the Between Fire and Name. The work has an important place in the last period of Turkish novelty as it reflects the events that took place in the period in a very loud fictional manner.

Anahtar Kelimeler

Nazan Bekiroğlu, modern Turkish native

Metinlerarası İlişkiler Bağlamında Nazan Bekiroğlu’nun İsimle Ateş Arasında Adlı Romanı

Öz

Nazan Bekiroğlu, modern Türk romancılığının ve hikâyeciliğinin önde gelen kalemlerindendir. Onun eserleri farklı açılardan okunacak kadar zengin bir içeriğe sahiptir. Metinlerarası okuma bu yaklaşım tarzlarından sadece biridir. Metinlerarasılık son yıllarda metin tahlilinde sıkça kullanılan bir yöntem hâline gelmiştir. Temeli postmodernizme dayanan metinlerarasılık, başta J. Kristeva olmak üzere M. Riffaterre, R. Barthes, G. Genette gibi birçok dil bilimcinin geliştirdiği bir metin çözümleme yöntemidir.
Bu çalışmada Bekiroğlu’nun İsimle Ateş Arasında adlı romanı metinlerarası ilişkiler bağlamında incelenmiş, eserin tarihsel göndergeleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla yapılan değerlendirmeler sonucunda İsimle Ateş Arasında’da bir yandan Osmanlı Devleti’nin Duraklama ve Gerileme dönemlerinin bireyin bakış açısıyla sunulduğu bir yandan da kurgunun ve Bekiroğlu’nun söyleminin etkisinin hissedildiği ifade edilebilir. Eser, söz konusu dönemde yaşanmış olayları çok sesli bir kurgusal tavırla yansıttığı için son dönem Türk romancılığında önemli bir yere sahiptir

Anahtar Kelimeler

Nazan Bekiroğlu, modern Türk romanı

Kaynakça

• Ahmet Cevdet Paşa (1993). Tarih-i Cevdet (Cilt 12). İstanbul: Üçdal Neşriyat. Aktaş, Ş. (2007). Edebiyatta Üslup ve Problemleri. Ankara: Akçağ Yayınları. Alkan, A. D. (1992). II. Meşrutiyet Devrinde Ordu ve Siyaset. Ankara: Cedid Neşriyat. Barthes, R. (2009). Göstergebilimsel Serüven. (Çev. Mehmet Rıfat ve Sema Rıfat) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Baykara, T. (1993). “Osmanlı Reformunun İlk Zamanları; Yeniçeri Ocağı’nın Kaldırılması ve İlk Tatbikat”. Tarih İncelemeleri Dergisi 10, 34-60. Bekiroğlu, N. (2010). İsimle Ateş Arasında. İstanbul: Timaş Yayınları. Berkes, N. (1973). Türkiye’de Çağdaşlaşma. Ankara: Bilgi Yayınları. Bozkurt, F. (1993). Aleviliğin Toplumsal Boyutları. İstanbul: Tekin Yayınları. Çamuroğlu, R. (1994). Yeniçerilerin Bektaşiliği ve Vaka-İ Şerriye. İstanbul: Ant Yayınları. Eryılmaz, B. (1992). Tanzimat ve Yönetimde Modernleşme. İstanbul: İşaret Yayınları. Gökalp Alpaslan, G. (2007). Metinlerarası İlişkiler ve Gılgamış Destanının Çağdaş Yorumları. İstanbul: Multilingual Yayıncılık. Gökbilgin, T., “Nizâm-ı Cedid”, İslâm Ansiklopedisi, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul 1998, c. 9. Gül, İ. (2006). Osmanlı Devleti’nde Sultan IV. Murad Dönemi Yeniçeri İsyanları (1623-1640). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya. Günay, D. (2007). Metin Bilgisi. İstanbul: Multilingual Yayıncılık. Halacoğlu, M. Y. (1991). XIV-XVII. Yüzyıllarda Osmanlılarda Devlet Teşkilatı ve Sosyal Yapı. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. İbn Haldun. (2012). Tarih Biliminin Doğuşu. (Haz. Yves Lacoste, Mehmet Sert), İstanbul: Ayrıntı Yayınları. İlgürel, M. (1986). “Yeniçeriler”, İslam Ansiklopedisi. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul, C. 13. Kantemir, D. (1998). Osmanlı İmparatorluğu’nun Yükseliş ve Çöküş Tarihi I, (Çev. Özdemir Çobanoğlu). İstanbul: Cumhuriyet Kitap Kulübü. Karagöz, M. (1995). “Osmanlı Devleti’nde Islahat Hareketleri ve Batı Medeniyetine Giriş Gayretleri (1700-1839)”. Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 6, 173-194. Karal, E. Z. (1946). Selim III’ün Hatt-ı Hümâyûnları: Nizam-ı Cedit (1789-1807). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. Karal, E. Z. (1995). Osmanlı tarihi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. Kenan, S. (2010). “III. Selim Dönemi Eğitim Anlayışında Arayışlar”. Seyfi Kenan (Ed.). Nizâm-ı Kadîm’den Nizâm-ı Cedîd’e III. Selim ve Dönemi içinde (s. 129-165). Ankara: İSAM Yayınları. Kırpık, C. (2010). “II. Meşrutiyet’ten Sonra Şehzade Eğitiminde Değişim”. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 99-130. Koçi Bey (1993). Koçi Bey Risalesi. (Sad. Zuhuri Danışman). İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. Kodaman, B. (2007). “Osmanlı Devleti’nin Yükseliş ve Çöküş Sebeplerine Genel Bakış”. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16, 1-24. Mehmet H. (1999). Tarih-i Gılmani. (Sad. Kamil Su). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. Mutlu, Ş. (1994). Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılışı ve II. Mahmud’un Edirne seyahati. Mehmet Dâniş Bey ve eserleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Basımevi. Noyan, B. (1986). Hacı Bektaş Veli velâyetnamesi. Aydın: Doğuş Matbaası. Saydam, A. (1999). Osmanlı medeniyeti tarihi. Trabzon: Derya Kitapevi. Sezgin, A. (1998). “Osmanlı ve Cumhuriyet Kuruluşunda Bektaşiler ve Günümüzde Bektaşilik”. Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, 5, 103-115. Soyyer, A. Y. (1993). “Osmanlı Devleti’nde Bektaşilik-Devlet İlişkileri”. Yeni Harran Çevresi Dergisi, 3. Uçan, H. (2010). Batı şiiri ve Tevfik Fikret (Tevfik Fikret ve Metinlerarası ilişkiler). Ankara: Hece Yayınları. Uyanık, G. (2011). Peter Stamm’ın Agnes Adlı Romanında Üstkurmaca ve Metinlerarası İlişkiler. Erzurum: Salkımsöğüt Yayınları. Uzunçarşılı, İ. H. (1988). Kapıkulu Ocakları. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. Ünal, M. A. (1998). Osmanlı Müesseseleri Tarihi. Isparta: Kardelen Kitabevi. Yücel, Y. (1988). Osmanlı Devlet Teşkilatına Dair Kaynaklar. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.