Dişi Köpeklerde Ovulasyon Öncesi ve Sonrasında Ovaryumlardaki Fonksiyonel Yapıların Doppler Ultrasonografi ile Değerlendirilmesi

Yıl 2021, , 219 - 224, 31.10.2021

Gaye Bulut

https://doi.org/10.17094/ataunivbd.866097

Öz

Bu derlemede dişi köpeklerde ovulasyon öncesi ve sonrasında ovaryumlardaki fonksiyonel yapıların Doppler ultrasonografi ile değerlendirilmesi ve bulguların yorumlanmasına ilişkin bilgiler verilmiştir. Doppler ultrasonografi, Doppler etkisini kullanan tıbbi ultrasonografidir. Doppler etki, Doppler görüntülemenin ilk adımıdır. Bu etki gönderilen ultrasonun frekansındaki kaymadır. Spektral ve/veya renkli Doppler ultrasonografi, ovaryan hemodinamiğin değerlendirilmesinde en kolay ve en önemli tanı yöntemidir. Spektral Doppler kantitatif bilgiler içerir. Bu bilgiler; maksimum sistolik hacim (PSV), son diyastolik hacim (EDV) ve ortalama maksimum hızları (TAMV), Doppler indekslerini (pulsatil indeks, PI; rezistans indeks, RI) içerir. Doppler indeksleri vasküler perfüzyonun değerlendirilmesinde kullanılır ve hesaplanmalarında PSV, EDV ve TAMV değerlerinden yararlanılır. Renkli Doppler görüntülemede kan akımının varlığı, renklerle kodlandırılmış ve gerçek zamanlı B mod görüntü üstüne eklenmiş olarak gösterilir. Renkli Doppler görüntüleme ovaryan foliküllerin ve korpus luteumun lokal kan akımının detaylı olarak takibini sağlar. Kan akım bilgilerini içeren Doppler ultrasonografinin keşfi veteriner hekimlikte yeni araştırma konularının oluşmasına neden olmuştur. Doppler ultrason, veteriner hekimlikte gelişmekte olan bir teknolojidir. Bu teknoloji ile hemodinamiğin ve kan akımı ile fizyolojik-patofizyolojik süreçler arasındaki ilişkinin anlaşılması sağlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Corpus luteum, Dişi köpek, Doppler ultrasonografi, Folikül

Evaluation of Functional Structures in the Ovaries Pre and Post Ovulation by Doppler Ultrasonography in Bitches

Öz

In this article, functional structures on the ovaries of bitches before and after ovulation are evaluated with Doppler ultrasonography and information concerning the interpretations of findings are transferred. Doppler effect is the first step of Doppler imaging. This effect is the shift in the frequency of the transmitted ultrasound. Spectral and/or color Doppler ultrasonography is the easiest and the most important diagnostic technique in assessing ovarian hemodynamic. The Doppler shift and the Doppler angle are used by the instrument for computing blood velocity. Spectral Doppler contains quantitative information. This information includes the peak systolic volume, end-diastolic volume, and time-averaged maximum velocities, Doppler indices (pulsatility index; PI; resistance index, RI). Doppler indices are used to assess vascular perfusion and computed using values PSV, EDV, and TAMV. The presence of blood flow in a color doppler image is shown as color-encoded and superimposed on a real-time B-mode image. Color Doppler imaging provides detailed monitoring of the local blood flow in ovarian follicles and corpus luteum. The discovery of Doppler ultrasonography that includes blood flow information has led to the formation of research issues in veterinary medicine. It is a developing technology in veterinary medicine. This technology is provided an understanding of hemodynamics and the relationship between blood flow and physiological-pathophysiological processes.

Anahtar Kelimeler

Bitch, Corpus luteum, Doppler ultrasonography, Follicle

Kaynakça

• 1. Wilde P. 1989. Physics and instrumentation. In: “Doppler Echocardiography an iIlustrated Clinical Guide”, Ed., P Wild, 1-5, Elsevier, Livingstone.
• 2. Maulik D., 2005. Doppler Ultrasound in Obstetrics and Gynecology, 2nd ed., 1-17, Springer, Germany.
• 3. Oglat AA., Matjafri MZ., Suardi N., Oqlat Ma., Abdelrahman MA., Ahmad A. Oqlat AA., 2018. A review of medical Doppler ultrasonography of blood flow in general and especially in common carotid artery. J. Med. Ultrasound, 26, 3-13.
• 4. Boote EJ., 2003. Doppler US techniques: Concepts of blood flow detection and flow dynamics. Radiographics, 23, 1315-1327.
• 5. Hagen-Ansert SL., 2006. Foundation of sonography. In “Textbook Diagnostic Ultrasonography: 1-Volume”, Ed., SL Hangen- Ansert, 1-3, Elsevier, Missouri, Mosby.
• 6. Lang J., 2006. Doppler Ultrasound. In “Diagnostic Ultrasound in Small Animal Practice”, Ed., Mannion P., 216-226, Backwell Science, Oxford.
• 7. Erdogan G., 2018. Using of Doppler ultrasonography in veterinary gynecology. Turkiye Klinikleri J Vet Sci Obstet Gynecol-Special Topics, 4, 43-49.
• 8. Gaikwad SM., Sarita Ulhas Gulavane SU., Umesh Balkrishna Kumbhar UB., Raju Ramrao Shelar RR., Ravindra Jayram Chaudhari RJ., Ruth Ann Ribeiro RA., 2020. Doppler evaluation of maternal vessels in normal gestation and threatened abortion in canines. Ir Vet J, 73, 1-9.
• 9. Saunders HM., Neath PJ., Brockman DJ., 1998. Bmode and Doppler ultrasound imaging of the spleen with canine splenic torsion: a retrospective evaluation. Vet Radiol Ultrasound, 39, 349-353.
• 10. Scholz D., Schaper W., 2005. Preconditioning of arteriogenesis. Cardiovasc Res, 65, 513-523.
• 11. Stark R., Herlt C., Sigmarsson HL., Kauffold J., 2019. Feasibility of transabdominal Doppler ultrasonography for studying ovarian blood flow characteristics in cycling gilts. Tierarztl Prax Ausg G Grosstiere Nutztiere, 47, 77-85.
• 12. Diez-Bru N., Garcia-Real I., Martinez EM., Rollan E., Mayenco A., Llorens P., 1998. Ultrasonographic appearance of ovarian tumors in 10 dogs. Vet Radiol Ultrasound, 39, 226-233.
• 13. Lassau N., Koscielny S., Avril MF., Margulis A., Duvillard P., Baere T., Roche A., Leclere J., 2002. Prognostic value of angiogenesis evaluated with high-frequency and color Doppler sonography for preoperative assessment of melanomas. Am J Roentgenol, 178, 1547-1551.
• 14. Nyman HT., Kristensen AT., Lee MH., Martinussen T., Mcevoy FJ., 2006. Characterization of canine superficial tumors using gray-scale B mode, color flow mapping and spectral doppler ultrasonography-a multivariate study. Vet Radiol Ultrasound, 47, 192-198.
• 15. Signh J., Adams GP., Pierson RA., 2003. Promise of new imaging technologies for assessing ovarian function. Anim Reprod Sci, 78, 371-399.
• 16. Gelatt-Nicholson KJ., Gelatt KN., Mackay E., Brooks DE., Newell SM., 1999. Doppler imaging of the ophthalmic vasculature of the normal dog: blood velocity measurements and reproducibility. Vet Ophtalmol, 2, 87-96.
• 17. Mitchell DG., 1990. Color doppler imaging: principles, limitations, and artifacts. Radiology, 177, 1-10.
• 18. Köster K., Poulsen-Nautrup C., Günsel-Apel AR., 2001. A Doppler ultrasonographic study of cyclic changes of ovarian. J Reprod Fertil, 122, 453- 461.
• 19. Turna Yılmaz O., Gunduz MC., Evkuran Dal G., Ucmak M., Gunay Ucmak Z., Karacam E., Kasikci G., Kilicarslan MR. 2017. Evaluation of changes in Doppler ultrasonography indices and levels of maternal serum angiogenic factors throughout pregnancy in ewes. Theriogenology, 89, 183- 191.
• 20. Arashiro EKN., Ungerfeld R., Clariget RP., Pinto PHN., Balaro, MFA., Braganca GM., Riberio LSR., da Fonseca JF., Brandao FZ., 2018. Early pregnancy diagnosis in ewes by subjective assessment of luteal vascularisation using colour Doppler ultrasonography. Theriogenology, 106, 247-252.
• 21. Balaro MFA., Santos AS., Moura LFGM., Fonseca JF., Brandao FZ., 2017. Luteal dynamic and functionality assessment in dairy goats by luteal blood flow, luteal biometry, and hormonal assay. Theriogenology, 95, 118-126.
• 22. Evkuran Dal G., Enginler SO., Kerem Baykal K., Sabuncu A., 2019. Early pregnancy diagnosis by semiquantitative evaluation of luteal vascularity using power Doppler ultrasonography in sheep. Acta Vet Brno, 88, 19-23.
• 23. Acosta TJ., Miyamoto A., 2004. Vascular control of ovarian function: ovulation, corpus luteum formation and regression. Anim Reprod Sci, 82- 83, 127-140.
• 24. Aslan S., Bollwein H., Stolla R., 2008. İneklerde follikül, corpus luteum, ovaryum kistleri olgularında renkli doppler ultrasonografi aracılığıyla vaskülarizasyon değişikliklerinin incelenmesi. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 55, 89-94.
• 25. Chui DKC., Pugh ND., Walker SM., Gregory L., Shaw RW., 1997. Follicular vascularity—the predictive value of transvaginal power Doppler ultrasonography in an in-vitro fertilization programme: a preliminary study. Hum Reprod, 12, 191-196.
• 26. Waite LR., Ford SF., Young DF., Conley AJ., 1990. Use of ultrasonic doppler waveforms to estimate changes in uterine artery blood flow and vessel compliance. J Anim Sci, 68, 2450-2458.