BibTex RIS Kaynak Göster

Koenzim Q ve Hastalıklar ile İlişkisi

Yıl 2016, Cilt: 11 Sayı: 2, 0 - 0, 31.10.2016
https://doi.org/10.17094/avbd.96215

Öz

 

 Koenzim Q (2-metil-5, 6 dimetoksi-1, 4-benzokinon, KoQ, Ubikinon, UQ) tüm hücrelerde ve membranlarda bulunan, başlıca mitokondriyal solunum zincirinde kilit rol oynayan ve hücre metabolizması için son derece önemli bir moleküldür. Koenzim Q, güçlü lipofilik bir antioksidan olarak lipoproteinleri ve hücre membranlarını korumaktadır. İlk zamanlar ağırlıklı olarak redoks fonksiyonu üzerinde koenzim Q ile ilgili çalışmalar yapılmış olup, son 20 yıldır farklı fonksiyonları da tespit edilmiştir. Bunlar arasında antioksidatif sistemdeki rolü, lenfosit ve monositler üzerindeki etkisi, endotelyal fonksiyonu, hücre sinyali ve gen ifadesindeki rolü yer almakta ve bu fonksiyonları üzerinde de çalışmalar yapılmaktadır. Koenzim Q düzeyleri yaşlanma ve hastalık durumlarına bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Günümüzde beşeri alanda gerek tanı, gerekse tedavi süreci konusunda ilişkili olduğu hastalıklar üzerinde yapılan çalışmalar yoğunluk kazanmıştır. Koenzim Q ile en çok ilişkilendirilen hastalıklar arasında kardiyovasküler hastalıklar, dejeneratif kas hastalıkları, kemik hastalıkları, kanserler, diabetes mellitus ve nörodejeneratif hastalıklar (Huntington hastalığı, Parkinson hastalığı, Alzheimer hastalığı) sayılabilir. Sağlık veya hastalık durumu ile koenzim Q’ nun ilişkilendirilmesi önemlidir. Bu derlemede, koenzim Q’ nun bilinen fonksiyonları ve hastalıkları ile olan ilişkisi ile ilgili güncel bilgiler sunulmuştur.

Kaynakça

  • KAYNAKLAR
  • Crane FL., 1964. The Coenzyme Q Group (Ubiquinones). Progress in the Chemistry of Fats and Other Lipids, 7 (2), 267-289.
  • Festenstein GN., Heaton FW., Lowe JS., Morton RA., 1955. A constituent of the unsaponifable portion of animal tissue lipids (λmax. mμ.), Biochemical Journal, 1955, 59, 558-566.
  • Crane FL., Hatefi Y., Lester RL., Widmer C., 1957. Isolation of a quinine from beef heart mitochondria. Biochimica et Biophysica Acta, 25, 220-221. Alınmıştır: Turunen M., Olsson J., Dallner G., 2004. Metabolism and function of coenzyme Q. Biochimica et Biophysica Acta - Biomembranes, 1660 (1-2), 171-199.
  • Crane FL., 2001. Biochemical Functions of Coenzyme Q10. The Journal of American College Nutrition, 20 (6), 591–598.
  • Singh D., Jain V., Saraf S., Saraf S., 2002. Coenzyme Q10: A Review. Ancient Science of Life, 22 (2), 49-55.
  • Mancini A., Festa R., Raimondo S., Pontecorvi A., Littarru GP., 2011. Hormonal influence on coenzyme Q (10) levels in blood plasma. International Journal of Molecular Sciences, 12 (12), 9216-9225.
  • Turunen M., Olsson J., Dallner G., 2004. Metabolism and function of coenzyme Q. Biochimica et Biophysica Acta, 1660 (1-2), 171-199.
  • Bogeski I., Gulaboski R., Kappl R., Mirceski V., Stefova M., Petreska J., Hoth M., 2011. Calcium binding and transport by coenzyme Q. Journal of American Chemical Society, 133 (24), 9293-9303.
  • Navas P., Villalba JM., Lenaz G., 2005. Coenzyme Q-dependent functions of plasma membrane in the aging process. Age, 27, 139-146.
  • Bentinger M., Brismar K., Dallner G., 2007. The antioxidant role of coenzyme Q. Mitochondrion, Suppl, 41-50.
  • Kucharská J., Braunová Z., Ulicná O., Zlatos L., Gvozdjáková A., 2000. Deficit of coenzyme Q in heart and liver mitochondria of rats with streptozotocin-induced diabetes. Physiological Research, 49 (4), 411-418.
  • Brea-Calvo G., Rodríguez-Hernández A., Fernández-Ayala DJM., Navas P., Sánchez-Alcázar JA., 2006. Chemotherapy induces an increase in coenzyme Q10 levels in cancer cell lines. Free Radical Biology & Medicine, 40(8): 1293-1302.
  • Durán-Prado M., Frontiñán J., Santiago-Mora R., Peinado JR., Parrado-Fernández C., Gómez-Almagro MV., Moreno M., López-Domínguez JA., Villalba JM., Alcaín FJ., 2014. Coenzyme Q10 protects human endothelial cells from β-amyloid uptake and oxidative stress-induced injury. PLoS One., 9(10), e109223.
  • Kömürcü E., Oktay M., Kaymaz B., Hatay Gölge U., Göksel F., Nusran G., 2014. Preventive effects of coenzyme Q10 (CoQ10) on steroid-induced osteonecrosis in rats. Acta Orthopaedica et Traumatologica Turcica, 48(2), 217-222.
  • Sharp J., Farha S., Park MM., Comhair SA., Lundgrin EL., Tang WH., Bongard RD., Merker MP., Erzurum SC., 2014. Coenzyme Q supplementation in pulmonary arterial hypertension. Redox Biology, 2, 884-891.
  • Galpern WR., Cudkowicz ME., 2007. Coenzyme Q treatment of neurodegenerative diseases of aging. Mitochondrion, Suppl, 146-153.
  • Kašparová S., Sumbalová Z., Bystrický P., Kucharská J., Liptaj T., Mlynárik V., Gvozdjáková A., 2006. Effect of coenzyme Q10 and vitamin E on brain energy metabolism in the animal model of Huntington's disease. Neurochemistry International, 48 (2), 93-99.
  • Li Z., Wang P., Yu Z., Cong Y., Sun H., Zhang J., Zhang J., Sun C., Zhang Y., Ju X., 2015. The effect of creatine and coenzyme q10 combination therapy on mild cognitive impairment in Parkinson's disease. European Neurology, 73 (3-4), 205-211.
  • Gvozdjáková A., Kucharská J., Ostatníková D., Babinska K., Nakladal D., Crane FL., 2014. Ubiquinol improves symptoms in children with autism. Oxidative Medicine and Cellular Longevity, 2014, 798957.
  • Yalcin A., Kilinc E., Sagcan A., Kultursay H., 2004. Coenzyme Q10 concentrations in coronary artery disease. Clinical Biochemistry, 37 (8), 706-709.
  • McCarty MF., 1999. Coenzyme Q versus hypertension: does CoQ decrease endothelial superoxide generation? Medical Hypotheses, 53 (4), 300-304.
  • Pepe S., Marasco SF., Haas SJ., Sheeran FL., Krum H., Rosenfeldt FL., 2007. Coenzyme Q10 in cardiovascular disease. Mitochondrion, Suppl, 154-167.
  • Macunluoglu B., Kaya Y., Atakan A., Ari E., Kaspar C., Demir H., Alp HH., Asicioglu E., Kedrah AE., 2013. Serum coenzyme Q10 levels are associated with coronary flow reserve in hemodialysis patients. Hemodialysis International, 17 (3), 339-345.
  • Fouad AA., Al-Mulhim AS., Jresat I., 2013. Therapeutic effect of coenzyme Q10 against experimentally-induced hepatocellular carcinoma in rats. Environmental Toxicology and Pharmacology, 35 (1), 100-108.
  • Rusciani L., Proietti I., Rusciani A., Paradisi A., Sbordoni G., Alfano C., Panunzi S., De Gaetano A., Lippa S., 2006. Low plasma coenzyme Q10 levels as an independent prognostic factor for melanoma progression, Journal of the American Academy of Dermatology, 54 (2), 234-241.
  • Fouad AA., Jresat I., 2012. Hepatoprotective effect of coenzyme Q10 in rats with acetaminophen toxicity. Environmental Toxicology and Pharmacology, 33 (2), 158-167.
  • Cordero MD., Santos-García R., Bermejo-Jover D., Sánchez-Domínguez B., Jaramillo-Santos MR., Bullón P., 2012. Coenzyme Q10 in salivary cells correlate with blood cells in Fibromyalgia: improvement in clinical and biochemical parameter after oral treatment. Clinical Biochemistry, 45(6), 509-511.
  • Díaz-Castro J., Guisado R., Kajarabille N., García C., Guisado IM., de Teresa C., Ochoa JJ., 2012. Coenzyme Q(10) supplementation ameliorates inflammatory signaling and oxidative stress associated with strenuous exercise. European Journal of Nutrition, 51(7), 791-799.
  • Sinatra ST., Jankowitz SN., Chopra RK., Bhagavan HN., 2014. Plasma Coenzyme Q10 and Tocopherols in Thoroughbred Race Horses: Effect of Coenzyme Q10 Supplementation and Exercise. Journal of Equine Veterinary Sciences, 34 (2), 265–269.
  • Giannubilo SR., Tiano L., Cecchi S., Principi F., Tranquilli AL., Littarru GP., 2011. Plasma coenzyme Q10 is increased during gestational diabetes. Diabetes Research and Clinical Practice, 94 (2), 230-235.
  • Chatterjee A., Kandwal A., Singh N., Singh A., 2012. Evaluation of Co-Q10 anti-gingivitis effect on plaque induced gingivitis: A randomized controlled clinical trial. Journal of Indian Society of Periodontology, 16 (4), 539-542.
  • Yoneda T, Tomofuji T, Kawabata Y, Ekuni D., Azuma T., Kataoka K., Kunitomo M., Morita M., 2014. Application of coenzyme Q10 for accelerating soft tissue wound healing after tooth extraction in rats. Nutrients, 6 (12), 5756-5769.
  • Qu J., Kaufman Y., Washington I., 2009. Coenzyme Q10 in the Human Retina. Investigative Ophthalmology & Visual Science, 50 (4), 1814-1818.
  • Lee D., Shim MS., Kim KY., Noh YH., Kim H., Kim SY., Weinreb RN., Ju WK., 2014. Coenzyme Q10 inhibits glutamate excitotoxicity and oxidative stress-mediated mitochondrial alteration in a mouse model of glaucoma. Investigative Ophthalmology & Visual Science, 55(2), 993-1005.
  • Qu J., Ma L., Washington I., 2011. Retinal coenzyme Q in the bovine eye. Biofactors, 37 (5), 393-398.
  • Gvozdjáková A., Kucharská J., Dubravicky J., Mojto V., Singh RB., 2015. Coenzyme Q₁₀, α-tocopherol, and oxidative stress could be important metabolic biomarkers of male infertility. Disease Markers, 2015, 827941.
  • Tirabassi G., Vignini A., Tiano L., Buldreghini E., Brugè F., Silvestri S., Orlando P., D'Aniello A., Mazzanti L., Lenzi A., Balercia G., 2015. Protective effects of coenzyme Q10 and aspartic acid on oxidative stress and DNA damage in subjects affected by idiopathic asthenozoospermia. Endocrine, 49 (2), 549-552.
  • Kismali G., 2009. Effects of Coenzyme Q10 on Blood Biochemistry in Rats. Kafkas Universitesi Veteriner Fakultesi Dergisi, 15 (2), 191-194.
  • Navas P., Villalba JM., Cabo R., 2007. The importance of plasma membrane coenzyme Q in aging and stress responses. Mitochondrion, Suppl, 34-40.
  • Ryo K., Ito A., Takatori R., Tai Y., Arikawa K., Seido T., Yamada T., Shinpo K., Tamaki Y., Fujii K., Yamamoto Y., Saito I., 2011. Effects of Coenzyme Q10 on salivary secretion. Clinical Biochemistry, 44, 669-674.
Toplam 41 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Derlemeler
Yazarlar

Serkan Sayıner

Görkem Kısmalı Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 31 Ekim 2016
Yayımlandığı Sayı Yıl 2016 Cilt: 11 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Sayıner, S., & Kısmalı, G. (2016). Koenzim Q ve Hastalıklar ile İlişkisi. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 11(2). https://doi.org/10.17094/avbd.96215
AMA Sayıner S, Kısmalı G. Koenzim Q ve Hastalıklar ile İlişkisi. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi. Ekim 2016;11(2). doi:10.17094/avbd.96215
Chicago Sayıner, Serkan, ve Görkem Kısmalı. “Koenzim Q Ve Hastalıklar Ile İlişkisi”. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi 11, sy. 2 (Ekim 2016). https://doi.org/10.17094/avbd.96215.
EndNote Sayıner S, Kısmalı G (01 Ekim 2016) Koenzim Q ve Hastalıklar ile İlişkisi. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi 11 2
IEEE S. Sayıner ve G. Kısmalı, “Koenzim Q ve Hastalıklar ile İlişkisi”, Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, c. 11, sy. 2, 2016, doi: 10.17094/avbd.96215.
ISNAD Sayıner, Serkan - Kısmalı, Görkem. “Koenzim Q Ve Hastalıklar Ile İlişkisi”. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi 11/2 (Ekim 2016). https://doi.org/10.17094/avbd.96215.
JAMA Sayıner S, Kısmalı G. Koenzim Q ve Hastalıklar ile İlişkisi. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi. 2016;11. doi:10.17094/avbd.96215.
MLA Sayıner, Serkan ve Görkem Kısmalı. “Koenzim Q Ve Hastalıklar Ile İlişkisi”. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, c. 11, sy. 2, 2016, doi:10.17094/avbd.96215.
Vancouver Sayıner S, Kısmalı G. Koenzim Q ve Hastalıklar ile İlişkisi. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi. 2016;11(2).