Mastitis Ekonomisi

Yıl 2006, Cilt: 1 Sayı: 1, 1 - 5, 18.04.2010

Nilüfer Sabuncuoğlu Ömer Çoban

Öz

Süt endüstrisinin en büyük sorunlarından biri olan mastitis, süt veriminin azalması, artan ilaç,
veteriner hekim masrafları ve hayvanların damızlık dışı bırakılmasıyla önemli ekonomik kayıplara sebep
olmaktadır.
Bu çalışmada, çeşitli ülkelerde mastitis görülme sıklığı ve ekonomik analizi üzerine yapılmış bilimsel
araştırma sonuçları derlenmiştir. Sonuç bölümünde, mastitisin eradikasyonu konusunda bazı bilgiler
sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Mastitis, ekonomik kayıp

Kaynakça

• Alpan, O., 1993. Sığır Yetiştiriciliği ve Besiciliği, 3. Basım, ISBN: 975-95445-0-4.
• Anonim, 2007. Akdeniz Üniversitesi Veteriner Fakültesi web sitesi, http://www.akdeniz.edu.tr/veteriner/4.htm
• Alaçam, E., 1997. Meme Hastalıkları, ‘Sığır Hastalıkları’ Ed. E. Alaçam ve M. Şahal, Medisan Yay., Ankara, 389-425.
• Bartlett, P. C., Van Wijk, J., Wilson, D. J., Gren, C. D., Miller, G. Y., Majewski, G. A., Heider, L. D., 1991. Temporal patterns of lost milk production following clinical mastitis in a large Michigan Holstein herd. J. Dairy Sci., 74:1561-1572.
• Deveci, H., Apaydın, A. M., Kalkan, C., Öcal, H., 1994. Evcil Hayvanlarda Meme Hastalıkları, Fırat Üniversitesi Basımevi, 1. Baskı, Elazığ.
• Gill, R., Howard, W. H., Leslie, K. E., Lissemore, K., 1990. Economics of mastitis control. J. Dairy Sci., 73: 3340-3348.
• Gonyon, D. S., Everson, D. O., Christian, R. E., 1982. Heritability of mastitis score in Pasific North West dairy herds. J. Dairy Sci., 65: 1269.
• Hortet, P., Seegers, H., 1998. Loss in milk yield and related composition changes resulting from clinical mastitis in dairy cows. Preventive Veterinary Medicine, 37: (1-4), 1-20.
• Jasper, D. E., 1982. Environmental mastitis. Veterinary Record, 111 (11): 226-236.
• Kennedy, B. W., Sethar, M. S., Moxley, J. E., Downey, B. R., 1982. Heritability of somatic cell count and its relationship with milk yield and composition in Holsteins. J. Dairy Sci., 65: 843.
• Kesenkaş, H., Karagözlü, C., Akbulut, N., 2001. Kaliteli süt üretiminde somatik hücre sayım yöntemleri ve önemi. GAP II. Tarım Kongresi, 24-26 Ekim, I. Kitap, 287-296, Şanlıurfa.
• Kossaibati, M. A., Esslemont, R. J., 1997. The costs of production diseases in dairy herds in England. The Veterinary Journal, 154: 41-51.
• Longo, F., Salat, O., Van Gool, F., 2001. Incidence of clinical mastitis in French dairy herds, epidemiological data and economic costs. Folia Veterinaria, 45:1.
• Lucey, S., Rowlands, G.J. and Russel, A.M., 1986. Short-term associations between disease and milk yield of dairy cows. J. Dairy Res., 53, 7-15.
• Mc Donald, J. S., 1979. Bovine mastitis: Introductory remarks. J. Dairy Sci., 62: 117.
• Mtaallah, B., Oubey, Z., Hammami, H., 2002. Assessment of milk yield losses and subclinical mastitis risk factors using bulk milk somatic cell counts in dairy herds. Revue de Medecine Veterinaire, 153 (4): 251-260.
• Mungube, E. O., B.-A. Tenhagen, B. A., Regassa, F., Kyule, M. N., Shiferaw, Y., Kassa, T., Baumann, M. P. O., 2005. Reduced milk production in udder quarters with subclinical mastitis and associated economic losses in crossbred dairy cows in Ethiopia. Tropical Animal Health and Production. 37 (6): 503-512.
• Mutluer, B., 2001. Süt İnekçiliğinde Mastitis Sempozyumu, 04-05 Mayıs, Burdur, Akdeniz Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayın Ünitesi, yayın no: 2, s:1.
• Natzke, R. P., 1981. Elements of mastitis control. J. Dairy Sci., 48: 1295.
• Nielsen, M., Wilmink, J.B.M., Chepers, J. A., Dijkhuizen, A. A., 1991. The economics of mastitis and mastitis control in dairy cattle: a critical analysis of estimates published since 1970. Preventive Veterinary Medicine, 10: (3): 213-224.
• Öncel, G., 1984. Mastitis mücadelesinin yasal durumu ve bu konuda uygulanan projeler. I. Mastitis semineri, 15-16 Kasım Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Ankara.
• Parker, J. B., Bayley, N. B., Fohrman, M. H., Plowman, R. D., 1960. Factors influencing dairy cattle longevity. J. Dairy Sci., 43: 401.
• Rişvanlı, A., Kalkan, C., 2001. Elazığ bölgesi süt ineklerinde klinik ve subklinik mastitislerin dağılımı, mastitislere sebep olan mikroorganizmaların izolasyonu ve antibiyotiklere duyarlılıkları üzerine bir çalışma. Süt ineklerinde mastitis sempozyumu. 04-05 Mayıs, Akdeniz Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayın no: 2, ISBN 975/7666-629.
• Rougoor, C. W., Hanekamp, W. J. A., Dijkhuizen, A. A., Nielen, M., Wilmink, J. B. M., 1999. Relationships between dairy cow mastitis and fertility management and farm performance. Preventive Veterinary Medicine, 39: 247- 264.
• Sabuncuoğlu, N., Çolak, A., Akbulut, Ö., Tüzemen, N., Bayram, B., 2003. Siyah Alaca ve Esmer ineklerde CMT skoru ile bazı süt verim özellikleri arasındaki ilişkiler. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Derg., 34 (2): 139-143.
• Schepers, J. A., Dijkhuizen, A. A., 1991. The Economics of mastitis and mastitis control in dairy cattle; A critical analyses of estimates published since 1970. Preventive Veterinary Medicine, 10 (3): 213-224.
• Seykora, A. J., McDaniel, B. T., 1985. Udder and teat morphology related to mastitis resistance: A review. J. Dairy Sci., 68: 2087-2093.
• Van Vleck, L. D., Norman, H. D., 1972. Association of type traits with reason for disposal. J. Dairy Sci., 55: 1698.
• Wilton, J. W., Van Vleck, L. D., Everett, R. W., Gurhrie, R. S., Roberts, S. J., 1972. Genetic and environmental aspects of udder infections. J. Dairy Sci., 55: 183-193.
• Wolfova, M., Stipkova, M., Wolf, J., 2006. Incidence and economics of clinical mastitis in five Holstein herds in the Czech Republic. Preventive Veterinary Medicine, 77 (1-2): 48-64.
• Yalçın, C., Cevger, Y., Türkyılmaz, K., Uysal, G., 2000. Estimation of milk yield losses from subclinical mastitis in dairy cows. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 24 (6): 599-604.
• Yalçın, C., 2000. Cost of mastitis in Scottish dairy herds with low and high subclinical mastitis problems. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 24 (5):465-472.