Fasciola hepatica ile Doğal Enfekte Sığır Karaciğerlerinin Morfolojik ve Histopatolojik Olarak İncelenmesi

Yıl 2010, Cilt: 5 Sayı: 1, 7 - 11, 20.04.2010

İbrahim Balkaya , Kübra Asena Terim Kapakin İsmail Atasever

Öz

Bu çalışma ile sığırlarda Fasciola hepatica’nın yaygınlığı ve oluşturduğu patolojik etkilerin incelenmesi amaçlandı. Bu amaçla Erzurum Et ve Balık Kurumu’nda kesimi yapılan 330 sığır karaciğeri parazitolojik olarak ve bunların içinde en şiddetli enfeksiyona sahip olanı da patolojik olarak incelendi. Bakısı yapılan karaciğerlerin 70 (%21.21)’inde erişkin F. hepatica saptandı. Yoğun enfekte karaciğerin makroskobik incelemesinde; renginin soluk ve oldukça sert kıvamda olduğu ve kesit yüzünde çok sayıda erişkin parazitle birlikte koyu kahverenkli bir içeriğin bulunduğu, safra kanallarının kalınlaştığı gözlendi. Histopatolojik incelemede; karaciğer parankiminde hemoraji, kolangiohepatitis, fibrozis ve bazı safra kanallarında hiperplazilerin şekillendiği; bu kanalların çevrelerinin bağ doku hücreleriyle sarıldığı ve bazı safra kanallarının lümenlerinde parazitin genç formlarının bulunduğu tespit edildi.

Anahtar Kelimeler

Fasciola hepatica, Histopatoloji, Karaciğer

Kaynakça

• Altaş M.G., Sevgili M., Gökçen A., İriadam M., 2003. Şanlıurfa’da koyunlarda karaciğer trematodlarının yaygınlığı. T Parazitol Derg., 27, 195-198. Behm CA., Sangster NC., 1999. Pathology, Pathophysiology “Fasciolosis”, Ed., Dalton JP, CABI Publishing, CAB International, Wallingford Oxon UK., pp. 185-224. In
• Black NM., Froyd G., 1972. The possible influence of liver fluke infestation on milk quality. Vet Rec., 90, 71-72.
• Dargie JD., 1987. The impact on production and mechanism of patogenesis of trematode infections in cattle and sheep. Int J Parasitol., 17, 453-463.
• Doğanay A., Sarımehmetoğlu H.O., 2003. Fasciolosis., Ed, Recep Tınar ve Metin Korkmaz., Patojenite., Türkiye Parazitoloji Derneği Yayın No:18., META Basım, Bornova, İzmir., 107-119.
• Gajewska A., Smaga-Kozłowska K., Wiśniewski M., 2005. Pathological changes of liver in infection of Fasciola hepatica. Wiad. Parazytol., 51(2), 115-23.
• Güralp N., 1981. Helmintoloji. İkinci baskı. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları., No:368. Ankara.
• Hope Cawdery MJ., Strickland KL., Conway A., Crowe PJ., 1977. Production effects of liver fluke in cattle. I. The effects of infection on live weight gain, feed intake and food conversion efficiency in beef cattle. Brit Vet J., 133, 145-159.
• Köroğlu E., Şimşek S., 2003. Fasciolosis., Ed. Recep Tınar ve Metin Korkmaz., Ekonomik Kayıplar., Türkiye Parazitoloji Derneği Yayın No:18., META Basım, Bornova, İzmir., 249-263.
• Köroğlu E., Şimşek S., 2004. Echinococcosis., Ed. Nazmiye Altıntaş, Recep Tınar, Ahmet Çoker., Hidatidosisin Neden Olduğu Ekonomik Kayıplar., Hidatidoloji Derneği Yayın No:1., Ege Üniversitesi Matbaası., Bornova, İzmir., 333-353.
• Kurtpınar H., 1957. Erzurum, Kars ve Ağrı vilayetleri sığır, koyun ve keçilerin yaz aylarına mahsus parazitleri ve bunların doğurdukları hastalıklar., Türk Vet Hek Dern Derg., 27, 3320-3325.
• Marcos LA., Yi P., Machicado A., Andrade R., Samalvides F., Sánchez J., Terashima A., 2007.Hepatic fibrosis and Fasciola hepatica infection in cattle., Journal of Helminthology., 81,381-386.
• Mukasa-Mugerwa E., Kasali OB., Said AN., 1991. Effects of nutrition and endoparasite treatment on growth onset of puberty and reproductive activity in merz ewe lambs. Theriogenology., 36(2), 319- 328.
• Presnell J., Schreiman MP., 1997. Animal Tissue Techniques., 5th ed., The Johns Hopkins University Press. Ltd., London., pp. 269-271.
• Sevimli FK., Köse M., Kozan E., Doğan N., 2005. Afyon ili sığırlarında Paramphistomosis ve Distomatosisin genel durumu., Türkiye Parazitol Derg., 29(1), 43- 46.
• Urquhart GM., Armour J., Duncan JL., Dunn AM., Jennings FW., 2002. Veterinary Parasitology., 2nd ed., Blackwell Science Ltd., Oxford, UK., pp: 218.