Japon Bıldırcını (Coturnix coturnix japonica) Plexus Lumbosacralis’i Üzerinde Makro-anatomik Araştırmalar

Yıl 2011, Cilt: 6 Sayı: 1, 31 - 45, 16.04.2011

Mehmet Can , Derviş Özdemir

Öz

Çalışma, Japon bıldırcınında plexus lumbosacralis’in oluşumu ve dallanmasının araştırılması amacıyla
yapıldı. Araştırmada materyal olarak 40 adet Japon bıldırcını kullanıldı. Hayvanların anestezisi sağlandıktan
sonra vücut boşluğu açığa çıkarıldı. Materyallerin kanları boşaltıldı ve formaldehit ile tespit edildi. Plexus
lumbosacralis’i oluşturan sinirler diseke edildi ve fotoğrafları çekildi. Plexus lumbosacralis’in yedi adet synsacral
spinal sinirin ramus ventralis’i tarafından oluşturulduğu belirlendi. Plexus lumbalis’ten, n. ilioinguinalis, n.
cutaneus femoris, n. femoralis, n. coxalis cranialis, n. saphenus ve n. obturatorius’un çıktığı saptandı. Truncus
cranialis’ten, n. coxalis caudalis, n. peroneus; truncus medianus’tan, n. tibialis ve truncus caudalis’ten ise n.
cutaneus femoris caudalis ile rami musculares’in orijin aldığı tespit edildi. Plexus sacralis’in ilk kolu olan n.
furcalis’in plexus lumbalis’in son kolu ile bağlantılı olduğu görüldü. Plexus lumbalis’in üç adet, plexus sacralis’in
ise dört adet synsacral spinal sinirin ventral dalı tarafından meydana geldiği saptandı. Sonuç olarak, plexus
lumbosacralis’i şekillendiren spinal sinirlerin ramus ventralis’lerinin sayısı, kalınlığı, seyirleri; plexus’un oluşumu
ve dallara ayrılmasında türler arasında farklılıkların olduğu belirlendi.

Anahtar Kelimeler

Anatomi, Bıldırcın, Nervus ischiadicus, Plexus lumbosacralis, Truncus cranialis

Kaynakça

• Baumel JJ., 1975. Aves Nervous System. In: Sisson and Grossman’s the anatomy of the domestic animals, 5. Edition, W. B. Saunders Company, Philadelphia, London, Toronto, 2: 2019-2062.
• Baumel JJ., King SA., Breazile JE., Evans HE., Vanden Berge JC., 1993. Handbook of Avian Anatomy. Nomina Anatomica Avium, Cambridge, Massachusetts. 2. Ed. Published by the Club, 469-481.
• Belge A., Bakır B., 1999. Veteriner anestezioloji ve reanimasyon (Ders Notları). Y.Y.Ü. Vet. Fak. Yayınları. No: 2, Van.
• Bellairs AA., Jenkin CR., 1960. The Skeleton of Birds. In: Biology and Comparative Physiology of Birds (AJ Marshall, ed.), Academic Press, London, 1: 241-300.
• Bentley TM., Poole JT., 2009. Neurovasculer anatomy of the embriyonic quail hindlimb. The Anatomical Record, 292, 1559-1568.
• Berkin Ş., Alçığır G., 1999. Nekropsi, Medisan Yayın Serisi, 34, Ankara.
• Breazile JE., Yasuda M., 1979. Systema Nervosum Peripherale. In Nomina Anatomica Avium (JJ Baumel, AS King, AS. Lucas, AM Breazile, and HE Evans), London: Akademic Press, 473-503.
• Can M., Özüdoğru Z., Özdemir D., 2010. Arterial vascularization of the hindlimb muscles in the Japanese quails (Coturnix coturnix japonica). J. Anim. Vet. Adv., 9, 2265-2270.
• Dursun N., 2002. Evcil Kuşların Anatomisi. A. Ü. Veteriner Fakültesi Ders Kitapları, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 180-181.
• Doğuer S., Erençin Z., 1964. Evcil Kuşların Komparatif Anatomisi. A. Ü. Veteriner Fakültesi, Ders Kitapları, A.Ü. Basımevi, Ankara.
• Dyke GJ., Gulas BE., Crowe TM., 2003. Suprageneric relationships of galliform birds (Aves, Galliformes): a cladistic analysis of morphological characters, Zoological Journal of the Linnean Society, 137, 227-244.
• Fitzgerald TC., 1969. The Coturnix Quail, Anatomy and histology. The Iowa State University Press, Ames, Iowa, 195-200.
• Haaroma M., 2003. Mikko's phylogeny archives, field museum of natural history. Helsinki, Finland.
• İstanbullugil FR., 2008. Beyaz hindide plexus sacralis oluşumu ve plexus sacralis’ten çıkan sinirlerin makroanatomik ve subgros incelenmesi. Y.Y.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Anatomi Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. Van.
• İstanbullugil FR., Karadağ H., Sefergil Ş., Alpak H., 2010. Sülünde (Phasianus mongolicus) plexus sacralis’in oluşumu ve plexus sacralis’ten köken alan sinirlerin makroanatomik incelenmesi. VI. Veteriner Anatomi Kongresi, Afyon, 59-60.
• Jungherr EG., Helmboldt CF., Timmins P., 1969. The Neuroanatomy of the Domestic Fowl (Gallus domesticus). Connecticut. American Association of Avian Pathologists, 1, 126.
• Landmesser L., 1978. The distribution of motoneurons supplying chick hind limb muscles. J Physiol., 284, 371-389.
• Martin HD., Kabler R., Sealing L., 1994. The avian coxofemoral joint: A review of regional anatomy and report of an open-reduction technique for repair of a coxofemoral luxation. J. Assoc. Avian Vet., 8, 164-172.
• Minbay A., Aydın N., Akay Ö., İzgür M., 1994. Kanatlı hayvan hastalıkları, I. Baskı, Medisan Yayınevi, Ankara, 123-129.
• Monroe B., Sibley C., 1993. A world checklist of birds. Ann arbor: Edwards Brothers Inc.
• Nickel R., Schummer A., Seifirle E., 1977. Anatomy of the Domestic Birds, Verlag Paul Parey, Berlin, Hamburg, 131-139.
• Payne R., 2000. Birds of the World, Biology 532, Recent families, http://www.ummz.umich.edu/birds/resources/families_otw.html
• Schummer A., 1973. Anatomie der Hausvogel, Bd. Nickel VR, Schummer A, and Seifirle E. Lehrbuch der anatomie der haustiere, Verlag Parey, Berlin und Hamburg, 140-141.
• Schwarze E., Schröder L., 1979. Kompendium der Geflügelanatomie, Gustav Fisher Verlag, Stutgart, New York.
• Serbest A., Bahadır A., Bahri Y., Yılmaz O., 1993.Tavuklarda plexus sacralis ile bunu oluşturan ramus ventralis’lerin makro-anatomik ve subgros incelenmesi. U.Ü. Vet. Fak. Derg., 2, 46-54.
• Serbest A., 2000. Kaz ve hindilerde plexus brachialis’in oluşumuna katılan ramus ventralislerdeki sinir demetlerinin morfolojik ve morfometrik incelenmesi. U.Ü. Vet. Fak. Derg., 19, 65-73.
• Sisson S., Grosman JD., 1975. The Anatomy of the Domestic Animals W. B. Saunders Company Philadelphia, London, Toronto.
• Streeter GL., 2005. The structure of the spinal cord of the ostrich. Am. J. Anat., 3, 1-27.
• Sunar M., Özüdoğru Z., 2009. Işık stresi uygulanan bıldırcınların (Coturnix coturnix japonica) ince barsaklarında gözlenen makroskobik uzunluk ve goblet hücre sayılarındaki değişikliklerin incelenmesi. A.Ü. Vet. Fak. Derg., 4, 49-55.
• Tanaka H., Landmesser LT., 1986. Cell death of lumbosacral motoneurons in chick, quail and chick-quail chimera embriyos; a test of the quantitative matching hypothesis of neuronal cell death. J. Neurosci., 6, 2889-2899.
• Tyrell S., Schroeter S., Coulter L., Tosney KW., 1990. Distribution and projection pattern of motoneurons that innervate hindlimb muscles in the quail. J. Comparative Neurol., 298, 413-430.
• Uluocak AN., 1991. Çukurova’da hayvansal üretimde yeni bir kaynak, bıldırcın. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi I. Çukurova Tarım Kongresi. Adana. Bildiriler, 422-427.
• Vanden Berge JC., 1979. Myologia. In: Nomina Anatomica Avium, 1st ed. (Baumel JJ, King AS, Lucas AM, Breziale JE, and Evans HE eds.), Academic Press, London, 175-219.