Öz
Antioksidanlar etki mekanizmasına göre iki türlüdür. Birinci grupta, otooksidasyon zincirini kırarak oksidasyonu geciktiren antioksidanlar bulunur ki bunlara primer antioksidanlar denir. İkinci gruptakiler ise sekunder antioksidanlar olup oksidasyonun başlamasını engelleyen antioksidanlardır. Kimi antioksidanlar ise birden fazla etki mekanizmasına sahip olduklarından çok fonksiyonlu antioksidanlar olarak adlandırılırlar. Antioksidatif savunma mekanizmaları; A, E, C vitaminleri, β-karoten, indirgenmiş glutatyon (GSH) gibi bazı vitamin ve kimyasal maddeler ile çeşitli antioksidan enzimlerden oluşur. E vitamini, yapısındaki fenolik hidroksil grubundan dolayı güçlü bir antioksidan özellik gösterir. Zincir kırıcı antioksidatif etkinliği ile membran fosfolipitlerinde bulunan PUFA’yı serbest radikal hasarından koruyan ilk savunma hattını oluşturur. En önemli antioksidan enzimler; süperoksit anyonunu H2O2’ye dönüştüren süperoksit dismutaz (SOD), organik peroksitleri detoksifiye eden glutatyon peroksidaz (GSH-Px) ve H2O2’yi suya indirgeyen katalazdır. Koç sperması dondurmaya karşı oldukça hassastır. Bu durumun temel nedeni spermatozoa membranının önemli bir kısmını doymamış yağ asitlerinin (fosfolipitler) oluşturmasıdır. Dolayısıyla spermanın dondurulması sırasında spermatozoon membranı hasara uğramaktadır. Bu da fertilizasyon açısından olumsuz sonuçlar doğurmaktadır. Antioksidanlar ise sperma sulandırıcılarına katılmak suretiyle dondurma sürecinde oluşabilecek hasarları minimize etmektedirler.
Anahtar Kelimeler
Öz
Antioxidants are two types in terms of mechanism of their action. In the first group, the antioxidants retard the oxidation by breaking the autoxidation chain, called primary antioxidants. Whereas, the second group are secondary antioxidants that prevent the onset of oxidation. Because some antioxidants have multiple mechanisms of action, they are called as multi-functional antioxidants. Antioxidative defence mechanisms comprise some vitamins, chemical substances and various antioxidant enzyme, such as vitamins A, E, C, β-carotene, reduced glutathione (GSH). Vitamin E shows strong antioxidant property due to the phenolic hydroxyl group in its structure. It builds the first defence line that protects from free radical damage the PUFA in membrane phospholipids by chain breaker antioxidative activity. The most important antioxidant enzymes are superoxide dismutase (SOD) that converts the superoxide anion to H2O2, glutathione peroxidase (GSH-Px) that detoxifies the organic peroxides and catalase that reduces the H2O2 to H2O. Ram semen is rather sensitive against the cryopreservation, since the unsaturated fatty acids constitute the major part of sperm membrane. During the semen cryopreservation processes, sperm membrane suffers from damage. This causes to deteriorated architecture in terms of fertilisation. Supplementation of antioxidants minimises the damages related with cryopreservation of semen.
Anahtar Kelimeler
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | Derlemeler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 9 Nisan 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 10 Sayı: 1 |
