Deneysel diyabetli ratlarda timokinon uygulanmasının doku total oksidan ve antioksidan durumuna etkisi

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 1, 84 - 91, 25.04.2018

Ayşe Usta , Semiha Dede , Sedat Çetin

Öz

Bu çalışmada, STZ ile diyabet
oluşturulmuş ratlarda timokinon uygulanmasının karaciğer ve böbrek dokularında
total antioksidan kapasite(TAS), total oksidan kapasite(TOS) ve oksidatif stres
indeksine(OSİ) etkileri araştırıldı. Materyal olarak 24 adet 200–250g
ağırlığında Wistar-albino erkek rat kullanıldı. Ratlar, her biri altı rattan
oluşan; kontrol(K), timokinon(TQ), diyabet(D) ve diyabet+timokinon(DTQ)
grupları olmak üzere dört gruba ayrıldı. Diyabet oluşturmak için D ve DTQ grubundaki ratlara
45mg/kg tek doz streptozotosin(STZ) intraperitoneal(i.p) yoldan uygulandı. DTQ
ve TQ grubundaki ratlara timokinon  30mg/kg/21gün
olarak gavaj yoluyla verildi. Çalışma sonunda karaciğer ve böbrek dokularında
total antioksidan kapasite(TAS) ve total oksidan(TOS) kapasite değerleri ölçüldü. Böbrek dokusu TAS ve
TOS düzeyleri TQ grubunda en yüksek, diyabet grubunda en düşük bulunurken(p≤0.05),
diğer gruplar arasında bir fark bulunmadı. Böbrek OSİ’de ise gruplar arasında
önemli bir fark saptanmadı. Karaciğer dokusu TAS diyabet grubunda en düşük olarak
saptandı(p≤0.05). DTQ grubu ile kontrol ve TQ grupları arasında fark olmadığı
görüldü. Karaciğer TOS bakımından gruplar arasında bir fark saptanmadı.
Karaciğerde OSİ kontrole göre bütün gruplarda arttığı tespit edildi(p≤0.05). En
yüksek değer STZ verilen D grubunda saptandı. TQ uygulanmasından sonra kısmen
azalarak kontrole yaklaştı. Sonuç olarak, deneysel diyabetli ratların karaciğer
ve böbrek dokularındaki TOS/TAS durumunun TQ uygulanmasından etkilendiği,
karaciğerde STZ uygulanan gruplarda TQ uygulanmasından sonra OSİ değerinin
kontrol grubuna yaklaştığı saptandı. 

Anahtar Kelimeler

Oksidatif stres indeksi, STZ, timokinon, total antioksidan kapasite, total oksidan kapasite

Kaynakça

• (1) Sangi SM., Sulaiman MI., El-Wahab MF., Ahmedani EI., Ali SS., 2015. Antihyperglycemic effect of thymoquinone and oleuropein, on streptozotocin-induced diabetes mellitus in experimental animals. Pharmacogn Mag, 11, 2, 251-257.
• (2) ADA (American Diabetes Association), 2014. Diagnosis and classification of diabetes mellitus, Diabetes Care, 37, 1, 81-90.
• (3) Dalle-Donne I., Rossi R., Colombo R., Giustarini D., Milzani A., 2006. Biomarkers of oxidative damage in human disease. Clin Chem, 52, 4, 601-623.
• (4) Khader M., Eckl PM., 2014. Thymoquinone: an emerging natural drug with a wide range of medical applications. Iran J Basic Med Sci, 17, 12, 950-957.
• (5) Al-Trad B., Al-Batayneh K., El-Metwally S., Alhazimi A., Ginawi I., Alaraj M., Alkofahi E., Aljumaili O., Kosba A., 2016. Nigella sativa oil and thymoquinone ameliorate albuminuria and renal extracellular matrix accumulation in the experimental diabetic rats. Eur Rev Med Pharmacol Sci, 20, 12, 2680-2688.
• (6) Memisoğullari R., Taysi S., Bakan E., Capoglu I., 2003. Antioxidant status and lipid peroxidation in type II diabetes mellitus. Cell Biochem Funct, 21, 3, 291-296.
• (7) Memişoğulları R., 2005. Diyabette Serbest Radikallerin Rolü ve Antioksidanların Etkisi. A.İ.B.Ü Düzce Tıp Fak Derg, 3, 30-39.
• (8) Özmutlu S., Dede S., Ceylan E., 2012. The effect of lycopene treatment on ACE activity in rats with experimental diabetes. J Renin Angiotensin Aldosterone Syst, 13, 3, 328-333.
• (9) Rağbetli C., Dede S., Tanritanir P., Yoruk IH., Ragbetli MC., 2014. Determination of micronutrients and oxidative stress status in the blood of STZ-induced experimental diabetic rat models. Cell Biochem Biophys, 70, 2, 933-938.
• (10) Sankaranarayanan C., Pari L., 2011. Thymoquinone ameliorates chemical induced oxidative stress and β-cell damage in experimental hyperglycemic rats. Chem Biol Interact, 190, 2-3, 148-154.
• (11) Yur F., Dede S., Karaca T., Ciftçi Yegin S., Değer Y., Ozdemir H., 2013. The effect of glutathione treatment onthe biochemical and immunohistochemical profile in streptozotocin-induced diabetic rats. J Membr Biol, 246, 6, 427-433.
• (12) Okuonghae EO., Onyenekwe CC., Ahaneku JE., Ukibe NR., Nwani PO., Asomugha AL., Osakue NO., Aidomeh F., Awalu CC., 2015. Evaluation of antioxidant status of female diabetic patients in Nnamdi Azikiwe University Teaching Hospital, Anambra State, Nigeria. Br J Biomed Sci, 72, 4, 164-167.
• (13) Shang M., Zhao J., Yang L., Lin L., 2015. Oxidative stress and antioxidant status in women with gestational diabetes mellitus diagnosed by IADPSG criteria. Diabetes Res Clin Pract, 109, 2, 404-410.
• (14) Celik F., Göçmez C., Karaman H., Kamaşak K., Kaplan I., Akıl E., Tufek A., Guzel A., Uzar E., 2014. Therapeutic effects of thymoquinone in a model of neuropathic pain. Curr Ther Res Clin Exp, 76, 11-16.
• (15) Erel O., 2004. A novel automated method to measure total antioxidant response against potent free radical reactions. Clin Biochem, 37, 2, 112-119.
• (16) Erel O., 2005. A new automated colorimetric method for measuring total oxidant status. Clin Biochem, 38, 12, 1103-1111.
• (17) Vardı N., Iraz M., Öztürk F., Uçar M., Gül M., Eşrefoğlu M., Otlu A., 2005. Deneysel diyabetin sıçan böbreklerinde meydana getirdiği histolojik değişiklikler üzerine melatoninin iyileştirici etkileri. İnönü Üniv Tıp Fak Derg, 12, 3, 145-152.
• (18) Erel O., 2004. A novel automated direct measurement method for total antioxidant capacity using a new generation, more stable ABTS radical cation. Clin Biochem, 37, 4, 277-285.
• (19) Feng J.F, Lu L., Zeng P., Yang YH., Luo J., Yang YW., Wang D., 2012. Serum total oxidant/antioxidant status and trace element levels in breast cancer patients. Int J Clin Oncol, 17, 575–583.
• (20) Usta A., 2014. Deneysel diyabetli ratlarda timokinon uygulanmasının nükleer faktör kappa B (Nf-κB) ve DNA hasarı üzerine etkisi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Biyokimya Anabilim Dalı, Doktora tezi, Van.
• (21) Aydin MS., Kocarslan A., Kocarslan S., Kucuk A., Eser İ., Sezen H., Buyukfirat E., Hazar A., 2015. Thymoquinone protects end organs from abdominal aorta ischemia/reperfusion injury in a rat model. Rev Bras Cir Cardiovasc, 30, 1, 77-83.
• (22) Aksoy F., Dogan R., Ozturan O., Tugrul S., Veyseller B., Ozer OF., Pektas A., 2015. An Evaluation of the Protective Effects of Thymoquinone on Amikacin-Induced Ototoxicity in Rats. Clin Exp Otorhinolaryngol, 8, 4, 312-319.
• (23) Ahmad S., Beg ZH., 2016. Evaluation of therapeutic effect of omega-6 linoleic acid and thymoquinone enriched extracts from Nigella sativa oil in the mitigation of lipidemic oxidative stress in rats. Nutrition, 32, 6, 649-655.
• (24) El-Mahmoudy A., Shimizu Y., Shiina T., Matsuyama H., El-Sayed M., Takewaki T., 2005. Successful abrogation by thymoquinone against induction of diabetes mellitus with streptozotocin via nitric oxide inhibitory mechanism. Int Immunopharmacol, 5, 1, 195-207.
• (25) Daba MH., Abdel-Rahman MS., 1998. Hepatoprotective activity of thymoquinone in isolated rat hepatocytes. Toxicol Lets, 95, 1, 23-29.
• (26) Elbarbry F., Ragheb A., Marfleet T., Shoker A., 2012. Modulation of hepatic drug metabolizing enzymes by dietary doses of thymoquinone in female New Zealand White rabbits. Phytother Res, 26, 11, 1726-1730.
• (27) Kurt E., Dede S., Ragbetli C., 2015. The investigations of total antioxidant status and biochemical serum profile in thymoquinone-treated rats. Afr J Tradit Complement Altern Med, 12, 2, 68-72.
• (28) Pari L., Sankaranarayanan C., 2009. Beneficial effects of thymoquinone on hepatic key enzymes in streptozotocin-nicotinamide induced diabetic rats. Life Sci, 85, 23-26, 830-834.
• (29) Bai T., Lian LH., Wu YL., Wan Y., Nan JX., 2013. Thymoquinone attenuates liver fibrosis via PI3K and TLR4 signaling pathways in activated hepatic stellatecells. Int Immuno pharmacol, 15, 2, 275-281.
• (30) Cikman O., Taysi S., Gulsen MT., Demir E., Akan M., Diril H., Kiraz HA., Karaayvaz M., Tarakcioglu M., 2015. The radio-protective effects of caffeic acid phenethyl ester and thymoquinone in rats exposed to total head irradiation. Wien Klin Wochenschr, 127, 3-4, 103-108.
• (31) Mabrouk A., Bel Hadj Salah I., Chaieb W., Ben Cheikh H., 2016. Protective effect of thymoquinone against lead-induced hepatic toxicity in rats. Environ Sci Pollut Res Int, 23, 12, 12206-12215.
• (32) Awad AS., Abd Al Haleem EN., El-Bakly WM., Sherief MA., 2016. Thymoquinone alleviates nonalcoholic fatty liver disease in rats via suppression of oxidative stress, inflammation, apoptosis. Naunyn Schmiedebergs Arch Pharmacol, 389, 4, 381-391.
• (33) Al-Enazi MM., 2007. Effect of thymoquinone on malformations and oxidative stress-induced diabetic mice. Pak J Biol Sci, 10, 18, 3115-3119.
• (34) Badr G., Mahmoud MH., Farhat K., Waly H., Al-Abdin OZ., Rabah DM., 2013. Maternal supplementation of diabetic mice with thymoquinone protects their offspring from abnormal obesity and diabetes by modulating their lipid profile and free radical production and restoring lymphocyte proliferation via PI3K/AKT signaling. Lipids Health Dis, 12, 37, 1-10.
• (35) Hamdy NM., Taha RA., 2009. Effects of Nigella sativa oil and thymoquinone on oxidative stress and neuropathy in streptozotocin-induced diabetic rats. Pharmacology, 84, 3, 127-134.
• (36) Liu H., Liu HY., Jiang YN., Li N., 2016. Protective effect of thymoquinone improves cardiovascular function, and attenuates oxidative stress, inflammation and apoptosis by mediating the PI3K/Akt pathway in diabetic rats. Mol Med Rep, 13, 3, 2836-2842.
• (37) Fouad AA., Alwadani F., 2015. Ameliorative effects of thymoquinone against eye lens changes in streptozotocin diabetic rats. Environ Toxicol Pharmacol, 40, 3, 960-965.
• (38) Ragheb A., Attia A., Eldin WS., Elbarbry F., Gazarin S., Shoker A., 2009. The protective effect of thymoquinone, an anti-oxidant and anti-inflammatory agent, against renal injury: a review. Saudi J Kidney Dis Transpl, 20, 5, 741-752.
• (39) Kanter M., 2009. Protective effects of thymoquinone on streptozotocin-induced diabetic nephropathy. J Mol Histol, 40, 2, 107–115.
• (40) Sayed AA., 2012. Thymoquinone and proanthocyanidin attenuation of diabetic nephropathy in rats. Eur Rev Med Pharmacol Sci, 16, 6, 808-815.
• (41) Al Wafai RJ., 2013. Nigella sativa and thymoquinone suppress cyclooxygenase-2 and oxidative stress in pancreatic tissue of streptozotocin-induced diabetic rats. Pancreas, 42, 5, 841-849.