Osmaniye'de Bazı Köpek Vektör Kaynaklı Zoonozlar (Anaplasma spp., Ehrlichia spp. Borrelia burgdorferi, Dirofilaria immitis ve Leishmania spp.) Üzerine Serolojik Bir Araştırma

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 2, 151 - 158, 25.10.2019

Tulin Guven Gokmen Elçin Günaydın Nevin Turut Bünyamin Akın Özgür Koç Armağan Erdem Ütük

Öz

Köpeklerde bulunan vektör kaynaklı hastalıklar, hayvan ve insan sağlığı üzerindeki etkileri açısından büyük önem taşımaktadır. Özellikle belirli bölgelerde bu hastalıklara yönelik kontrol programlarının uygulanması için, öncelikle rezervuar hayvanlarda bulunan etkenlerin konvansiyonel, moleküler ve serolojik yöntemlerle prevalansının belirlenmesi gereklidir. Serolojik araştırma çalışmaları ülkemizde ve bölgemizde bu hastalıkların varlığını ve yaygınlığını bilmek için güvenilir yöntemlerden biridir. Bu çalışmada, Osmaniye ilinde köpeklerde Ehrlichia canis / E.ewingii, Anaplasma platys / A.phagocytophilum, Borrelia burgdorferi, Dirofilaria immitis ve Leishmania infantum prevalansının belirlenmesi amaçlanmıştır. Osmaniye merkez, Düziçi, Sumbas, Kadirli, Hasanbeyli, Bahçe ve Toprakkale ilçelerinde klinik olarak sağlıklı yüz köpekten alınan serum örneklerinde hızlı bir immünosorbent testi ile beş köpek vektör kaynaklı hastalık araştırılmıştır. SNAP 4Dx PLUS testi ile seroprevalans oranı E.canis / E.ewingii için %3, D.immitis için %1 olarak tespit edilmiştir. A.platys / A.phagocytophilum, Borrelia burgdorferi ve L.infantum prevalansı ise % 0 olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak, Osmaniye'de köpek vektör kaynaklı hastalıkların seroprevalanslarını tespit ettiğimiz çalışmamız, bölgede beş etkenin tek aşamada belirlendiği ilk çalışmadır ve bölgemizde hayvan ve halk sağlığı için hazırlanan efektif kontrol programlarına katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Drofilaria, ELISA, Erlichia, PZR

Teşekkür

Osmaniye Belediyesi'ne katkılarından dolayı teşekkür ederiz.

A Serosurvey on Some Canine Vector-borne Zoonoses (Anaplasma spp., Ehrlichia spp., Borrelia burgdorferi, Dirofilaria immitis and Leishmania spp.) in Osmaniye

Öz

Vector-borne diseases in dogs are of major global significance for their impact on animal and human health. Especially, it is necessary to determine the prevalence of agents found in reservoir animals by conventional, molecular and serological methods for the application of control programs for these diseases. Serosurvey studies are one of the reliable methods to know the presence and prevalence of these diseases in our country and region. In this study, it was aimed to detect the prevalence of Ehrlichia canis/E.ewingii, Anaplasma platys/A.phagocytophilum, Borrelia burgdorferi, Dirofilaria immitis and Leishmania infantum in dogs in Osmaniye. Five canine vector-borne diseases were investigated with a rapid in-clinic enzyme-linked immunosorbent assay in 100 clinically healthy dog serum samples in Osmaniye city center, Düziçi, Sumbas, Kadirli, Hasanbeyli, Bahçe and Toprakkale districts. Seroprevalence rate was detected as 3% for E.canis/E.ewingii and 1% for D.immitis by SNAP 4Dx PLUS. The prevalence of A.platys/A.phagocytophilum, Borrelia burgdorferi and L.infantum were determined as 0%. In conclusion, our study in which we determined the seroprevalence of dog vector-borne diseases in Osmaniye is the first study in which five agents are determined in one step and will contribute to the effective control programs prepared for animal and public health in our region.

Anahtar Kelimeler

Drofilaria, ELISA, Erlichia, PCR

Kaynakça

• 1. Angelou A., Gelasakis AI., Verde N., Pantchev N., Schaper R., Chandrashekar R., Papadopoulos E., 2019. Prevalence and risk factors for selected canine vector-borne diseases in Greece. Parasit Vectors, 12, 283. 2. Movilla R., Garcia C., Siebert S., Roura X., 2016. Countrywide serological evaluation of canine prevalence for Anaplasma spp., Borrelia burgdorferi (sensu lato), Dirofilaria immitis and Ehrlichia canis in Mexico. Parasit Vectors, 9, 421. 3. Carrade DD., Foley JE., Borjesson DL., Sykes JE., 2009. Canine Granulocytic Anaplasmosis: A review. J Vet Intern Med, 23,1129-1141. 4. Huber D., Reil I., Duvnjak S., Jurkovic D., Lukacevic D., Pilat M., Beck A., Mihaljevic Z., Vojta L., Polkinghorne L., Beck R., 2017. Molecular detection of Anaplasma platys, Anaplasma phagocytophilum and Wolbachia sp. but not Ehrlichia canis in Croatian dogs. Parasitol Res, 116, 3019-3026. 5. Low VL., Prakash BK., Lim YA., Tan TK., Vinnie Siow WY., Sofan Azirun M., AbuBakar S., 2018. Detection of Anaplasmataceae agents and co infection with other tick borne protozoa in dogs and Rhipicephalus sanguineus sensu lato ticks. Exp Appl Acarol, 75, 429-435. 6. Arraga-Alvarado CM., Qurollo BA., Parra OC., Berrueta MA., Hegarty BC., Breitschwerdt EB., 2014. Molecular evidence of Anaplasma platys infection in two women from Venezuela. Am J Trop Med Hyg, 91, 1161-1165. 7. Harrus S., Waner T., 2011. Diagnosis of canine monocytotropic ehrlichiosis (Ehrlichia canis): an overview. Vet J, 187, 292-296. 8. Perez M., Bodor M., Zhang C., Xiong Q., Rikihisa Y., 2006. Human infection with Ehrlichia canis accompanied by clinical signs in Venezuela. Ann NY Acad Sci, 1078, 110-117. 9. Harris RM., Couturier BA., Sample SC., Coulter KS., Casey KK., Schlaberg R., 2016. Expanded geographic distribution and clinical characteristics of Ehrlichia ewingii Infections, United States. Emerg Infect Dis, 22, 862-865. 10. Littman MP., Gerber B., Goldstein RE., Labato MA., Lappin MR., Moore GE., 2018. ACVIM consensus update on Lyme borreliosis in dogs and cats. J Vet Intern Med, 32, 887-903. 11. Simon F., Siles-Lucas M., Morchon R., Gonzalez-Miguel J., Mellado I., Carreton E., Montoya-Alonso JA., 2012. Human and animal dirofilariasis: the emergence of a zoonotic mosaic. Clin Microbiol Rev, 25, 507-544. 12. Utuk AE., Guven Gokmen T., Bolacali M., Balkaya I., Simsek A., 2018. Serologic survey on Canine Leishmaniasis in Kocaeli, Sakarya, Mersin and Elazığ Provinces of Turkey. Isr J Vet Med, 73, 3-7. 13. Sarı B., Taşçı G., Taşkın G., Kılıç Y., 2013. Seroprevalence of Dirofilaria immitis, Ehrlichia canis and Borrelia burgdorferi in dogs in Iğdır province, Turkey. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 19, 735-739. 14. Icen H., Sekin S., Simsek A., Kochan A., Celik OY., Altas MG., 2011. Prevalence of Dirofilaria immitis, Ehrlichia canis, Borrelia burgdorferi infection in dogs from Diyarbakir in Turkey. Asian J Anim Vet Adv, 6,371-378. 15. Batmaz H., Nevo E., Waner T., Sentürk S., Yilmaz Z., Harrus S., 2001. Seroprevalence of Ehrlichia canis antibodies among dogs in Turkey. Vet Rec, 148, 665-666. 16. Erdeğer J., Sancak A., Ataseven L., 2003. Köpeklerde Ehrlichia canis’in indirekt fluoresan antikor (IFA) testi ve Dot-ELISA ile saptanması. Turk J Vet Anim Sci, 27, 767-773. 17. Tsachev I., Kontos V., Zarkov I., Krastev., 2006. Survey of antibodies reactive with Ehrlichia canis among dogs in South Bulgaria. Rev Med Vet, 157, 481-485. 18. Maazi N., Malmasi A., Shayan P., Nassiri SM., Salehi TZ., Fard MS., 2014. Molecular and serological detection of Ehrlichia canis in naturally exposed dogs in Iran: an analysis on associated risk factors. Rev Bras Parasitol, 23, 16-22. 19. Piantedosi D., Neola B., D'Alessio N., Di Prisco F., Santoro M., Pacifico L., Sgroi G., Auletta L., Buch J., Chandrashekar R., Breitschwerdt EB., Veneziano V., 2017. Seroprevalence and risk factors associated with Ehrlichia canis, Anaplasma spp., Borelia burgdorferi sensu lato, and D. immitis in hunting dogs from southern Italy. Parasitol Res, 116, 2651-2660. 20. Öncel T., Vural G., 2005. Seroprevalence of Dirofilaria immitis in stray dogs in İstanbul and İzmir. Turk J Vet Anim Sci, 29, 785-789. 21. Civelek T., Yıldırım A., Iça A., 2006. Bursa İli Gemlik yöresi köpeklerde kalp kurdu hastalığının prevalansı. Van Vet Bil Derg, 22, 65-68. 22. Yildirim A., Ica A., Atalay O., Duzlu O., Inci A. 2007. Prevalence and epidemiological aspects of Dirofilaria immitis in dogs from Kayseri province, Turkey. Res Vet Sci, 82, 358-363. 23. Simsek S., Utuk AE., Koroglu E., Rishniw M., 2008. Serological and molecular studies on Dirofilaria immitis in dogs from Turkey. J Helminthol, 82, 181-186. 24. Yaman M., Guzel M., Koltas IS., Demirkazik M., Aktas H., 2009. Prevalence of Dirofilaria immitis in dogs from Hatay province, Turkey. J Helminthol, 83, 255-260. 25. Taşçı TG., Kılıç Y., 2012. Kars ve Iğdır civarındaki köpeklerde Dirofilaria immitis'in prevalansı ve potansiyel vektör sivrisinek türleri üzerine araştırmalar. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 18, 29-34. 26. Köse M., Erdoğan M., 2012. Serological screening of canine heartworm (Dirofilaria immitis) infections in Turkey. Berl Munch Tierarztl Wochenschr, 125, 503-508. 27. Adanır R., Sezer K., Köse O., 2013. The prevalence of Dirofilaria immitis dogs with different breed, ages and sex. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 60, 241-244. 28. Ataş AD., Altay K., Alim A., Özkan E., 2018. Survey of Dirofilaria immitis in dogs from Sivas province in the Central Anatolia Region of Turkey. Turk J Vet Anim Sci, 42, 130-134. 29. Diakou A., Kapantaidakis E., Tamvakis A., Giannakis V., Strus N., 2016. Dirofilaria infections in dogs in different areas of Greece. Parasit Vectors, 20, 508. 30. Al-Shabbani A., Al-Shabbani AHA., 2016. In Iraq, the first application of serological SNAP ELISA technique in detection of Canine Heartworms (Dirofilaria immitis) In Herder Dogs of Al-Qadisiyah and Dhi-Qar Provinces. Kufa J Vet Sci, 7,192-198. 31. Bamorovat M., Sharifi I., Harandi MF., Nasibi S., Sadeghi B., Khedri J., Mohammadi MA., 2017. Parasitological, serological and molecular study of Dirofilaria immitis in domestic dogs, Southeastern Iran. Iran J Parasitol, 12, 260-266. 32. Panayotova-Pencheva MS., Mirchev RL., Trifinova AP., 2016. Dirofilaria immitis infection in carnivores from Bulgaria: 2012-2013 update. Bulg J Vet Med, 19, 153-162. 33. Balıkçı E., Sevgili M., 2005. Elazığ ve çevresindeki köpeklerde Dirofilaria İmmitis’in seroprevalansı. FÜ Sağlık Bil Dergisi, 19, 103-106. 34. Küçüker S., Şahinduran Ş., 2018. Antalya İlinde bulunan köpeklerde Dirofilariazis, Borrelioziz, Ehrlichiazis ve Anaplazmozis'in hızlı test kitleri ile teşhisi ve insidansı üzerine araştırmalar. Atatürk Üniversitesi Vet Bil Derg, 13, 191-200. 35. Bhide M., Yilmaz Z., Golcu E., Torun S., Mikula I., 2008. Seroprevalence of anti-Borrelia burgdorferi antibodies in dogs and horses in Turkey. Ann Agric Environ Med, 15, 85-90. 36. Güneş T., Poyraz Ö., Babacan A., 2011. The seroprevalence of Borrelia burgdorferi sensu lato and Anaplasma phagocytophilum in clinically healthy dogs from Sinop region of Turkey. Cumhuriyet Tıp Derg, 33, 396-401. 37. Ural K., Gultekin M., Atasoy A., Ulutas B., 2014. Spatial distribution of vector borne disease agents in dogs in Aegean region, Turkey. Rev MVZ Cordoba, 19, 4086-4098. 38. Pantchev N., Schnyder M., Vrhovec MG., Schaper R., Tsachev I., 2015. Current surveys of the seroprevalence of Borrelia burgdorferi, Ehrlichia canis, Anaplasma phagocytophilum, Leishmania infantum, Babesia canis, Angiostrongylus vasorum and Dirofilaria immitis in dogs in Bulgaria. Parasitol Res, 114, 117-130. 39. Mosallanejad B., Avizeh R., Jalali MHR., Pourmahdi M., 2015. A serological survey on Borrelia burgdorferi infection among companion dogs in Ahvaz district, southwestern Iran. Comp Clin Pathol, 24, 1559-1563. 40. Çetinkaya H., Matur E., Akyazi I., Ekiz EE., Aydin L., Toparlak M., 2016. Serological and molecular investigation of Ehrlichia spp. and Anaplasma spp. in ticks and blood of dogs, in the Thrace Region of Turkey. Ticks Tick Borne Dis, 7, 706-714. 41. Gürel MS., Yeşilova Y., Ölgen MK., Özbel Y., 2012. Cutaneous Leishmaniasis in Turkey. Turkiye Parazitol Derg, 36, 121-129. 42. Bolukbas CS., Pekmezci GZ., Gurler AT., Pekmezci D., Guzel M., Hokele M., Acici M., Umur S., 2016. Evidence of Leishmania spp. antibodies and DNA in dogs in the Middle Black Sea Region of Turkey. Ankara Univ Vet Fak Derg, 63, 111-114. 43. Aydin L., Bakirci S., 2007. Geographical distribution of ticks in Turkey. Parasitol Res, 101, 163-166. 44. Egenvall AE., Hedhammar AA., Bjoersdorff AI., 1997. Clinical features and serology of 14 dogs affected by granulocytic ehrlichiosis in Sweden. Vet Rec, 140, 222-226. 45. Otranto D., Paradies P., Caprariis D., Stanneck D., Testini G., Grimm F., Deplazes P., Capelli G., 2009. Toward diagnosing leishmania infantum infection in asymptomatic dogs in an area where Leishmaniasis is endemic. Clin Vaccine Immunol, 16, 337-343.