Bazı Çilek Çeşitleri (Fragaria X ananasss Duch.)’nin Erzurum Ekolojisindeki Performanslarının Belirlenmesi

Yıl 2015, Cilt: 46 Sayı: 2, 75 - 84, 22.12.2016

Gülcan Özbahçali Rafet Aslantaş

Öz

ÖZET : Bu çalışma 2011-2012 yıllarında Atatürk Üniversitesi’ne ait Ata Botanik Parkı’nda oluşturulan çilek parselinde yürütülmüştür. Erzurum ekolojik şartlarında daha önceki çalışmalarda verim potansiyelinin yüksek olduğu tespit edilen Fern çeşidi ile beş yeni çilek çeşidinin frigo fideleri (Sweet Ann, Crystal, Redlands Hope, Kabarla ve Rubygem) kullanılarak araştırma yürütülmüştür. Araştırma parseli 2011 yılında oluşturulmuş, aynı yıl gözlenen çiçek salkımları koparılmış, verim ve kalite değerlendirmesi yapılmamıştır. Parseldeki bitkilerin ikinci yılında bitki başına en düşük verim Rubygem (98,6g), en yüksek verim ise Kabarla çeşidinden (296,2g); en küçük meyveler Fern (6,2g), en iri meyveler ise Sweet Ann çeşidinden (9,0g) elde edilmiştir. Meyve sayısı en az Rubygem (11,8 adet), en fazla Fern çeşidinde (42,3 adet); meyve delinme direnci en düşük Redlands Hope (67,4 g/1,75 mm-uç), en yüksek Crystal çeşidinde (92,5 g/1,75 mm-uç) tespit edilmiştir. Bir yaşlı bitkilerdeki kardeş sayısı en az Rubygem (2,1 adet), en fazla Kabarla ve Sweet Ann çeşidinde (3,3 adet) belirlenmiştir. Pazarlanabilir ürün miktarı açısından çeşitler arasında çok önemli farkın olduğu; bu değerin en yüksek Redlands Hope çeşidinde %94,9, en düşük Fern çeşidinde %81,6 olduğu tespit edilmiştir. Hasat periyodunda dört farklı dönemde örneklenen çilek çeşitlerinin meyve sularının SÇKM içerikleri ve pH değerleri arasında çok önemli farklılıklar tespit edilmiştir. Çeşitler arasında SÇKM değeri %7,3 (Kabarla) ile %9,5 (Rubygem) arasında, pH değerleri ise 2,3 (Kabarla) ile 2,9 (Rubygem) arasında değişmiştir. Önemli farkın bulunduğu C vitamini içeriği ise en düşük Redlands Hope’da (38 mg/100ml), en yüksek ise Crystal’de (56 mg/100ml) belirlenmiştir. Sonuç olarak, yeni çilek çeşitlerinden Kabarla, Crystal ve Sweet Ann’ın Erzurum şartlarında Fern çilek çeşidine alternatif çeşitler olabileceği tespit edilmiştir.

 

Anahtar Kelimeler: Çilek, Fragaria x ananassa, yeni çeşit, adaptasyon, Erzurum

 

Some Strawberry Cultivars (Fragaria X ananassa Duch.) Determination of Performance in Erzurum Ecological Conditions

 

ABSTRACT : This study was carried out field conditions at Ata Botanical Park of Atatürk University, in 2011-2012. The Fern strawberry cultivar which has high yield potential in Erzurum conditions and five new strawberry cultivars (Sweet Ann, Crystal, Redlands Hope, Kabarla and Rubygem) was used. The research plots were established in 2011, clusters of flowers was plucked and there has not been evaluation the yield and quality in this year. The lowest yield of per plant was obtained from Rubygem (98.6g), the highest yield of per plant was obtained from Kabarla cultivar (296.2g), the smallest fruit was obtained from Fern (6.2g) and the largest fruit was obtained from Sweet Ann cultivar (9.0g) in the second year. The least number of fruit in Rubygem (11.8 number), the most number of fruit in Fern cultivar (42.3 number), the lowest puncture resistance of fruit in Redlands Hope (67.4 g/1.75 mm-tip), the highest puncture resistance of fruit in Crystal cultivar (92.5 g/1.75 mm-tip) was determined in the study. The least number of siblings in young plants was determined in Rubygem (2.1 number) while the highest number of siblings in young plants was determined in Kabarla and Sweet Ann cvs. (3.3 number). There was important differences as statistically in term of the marketable yield and the highest values in Redlands Hope (94.9%), the lowest values in Fern (81.6%) was obtained. The content of TSS and pH in fruit juice were significantly different. The value of TSS has ranging ratio from 7.3% (Kabarla) to 9.5% (Rubygem). The value of pH ranging ratio from 2.3 (Kabarla) to 2.9 (Rubygem). The content of ascorbic acid in fruit between cultivars were statistically significant. The lowest content of ascorbic acid was obtained from Redlands Hope (38mg/100ml) and the highest content of ascorbic acid was obtained from Crystal (56mg/100ml). As a result of this study, it was determined to the new strawberry cultivars such as Kabarla, Crystal and Sweet Ann may be an alternative to Fern strawberry cultivar in Erzurum conditions.

 

Keywords: Strawberry, Fragaria x ananassa, new cultivar, adaptation, Erzurum