Erzurum Merkez İlçede Kışlık Gıda Ürünleri Stokunu Etkileyen Faktörlerin Ekonometrik Bir Analizi / An Econometric Analysis of the Factors Affecting Winter Food Storage in Erzurum Central District

Yıl 2002, Cilt: 33 Sayı: 3, - , 10.01.2011

Fahri Yavuz Vedat Dağdemir Ayşe Altınkaynak

Öz

ÖZET: Erzurum ilçe merkezindeki ailelerin kışlık yiyecek stoku ile ilgili davranışlarını etkileyen faktörler incelenmiştir. Erzurum’da kışlar uzun sürdüğünden aileler tarafından taze, kurutulmuş, fermente edilmiş, yoğunlaştırılmış, pişirilmiş veya dondurulmuş yiyecekler kışlık olarak önemli ölçüde stok edilmektedir. Ailelerin yapısı, yaşam tarzı ve ailelerin kışlık yiyecek stokuna bakış açısı ile ilgili bilgiler 240 aileden toplanmıştır. Bu veriler çoklu regresyon modeli kullanılarak analiz edilmiştir. Gıda harcamalarının bütçe içindeki payı düşük gelirli ailelerde daha yüksek olurken, yüksek gelirli ailelerin eti, düşük gelirli ailelerin ise hububatı daha fazla tükettiği saptanmıştır. Kışlık yiyecek stokunda %60 ile taze ürünler grubu ilk sırayı alırken, bunu %20 ile kahvaltılık ürünler ve %10 ile işlenmiş ürünler takip etmektedir. Kışlık yiyecek stoku değerinin gıda harcamalarına oranı, düşük gelirli ailelerde %16, yüksek gelirli ailelerde ise %14 olarak bulunmuştur. Hane halkı sayısı, ailenin köyle irtibatı ve gıda harcamaları miktarı ile kışlık yiyecek stoku arasında pozitif bir ilişki bulunmuştur. Diğer taraftan, eğitim ve gelir seviyesindeki artış kışlık yiyecek stokunu azaltmıştır. Ayrıca kışlık yiyeceklerin yazın ucuza temin ediliyor olması ve daha kaliteli olması düşüncesi de kışlık gıda stokunu artırıcı yönde rol oynamıştır. Gıda harcamaları içindeki önemi nedeniyle, kışlık yiyecek stoku faaliyetlerinin geliştirilmesi için ailelere kışlık yiyecek stoku konusunda eğitim programları düzenlenmeli ve konutlarda ısıtma sistemi dışında tutulmuş bir depolama yerinin planlanması sağlanmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Tüketim, Erzurum, Kışlık Gıda Stoku
An Econometric Analysis of the Factors Affecting Winter Food Storage in Erzurum Central District

 

ABSTRACT: The factors affecting the behavior of families related to food storage for winter in Erzurum central district were analyzed. Because the winter is very long, substantial amount of foods are stored by the household as fresh, dried, fermented, concentrated, cooked and/or frozen forms. Information was collected on the structure of family, its lifestyle and its perspectives on food storage from 240 families. The data was analyzed using a multi regression model. The budget share of expenditures on food was higher for low-income families compared to high-income families. High-income families consumed more meat, while low-income families consumed more cereals. Fresh food category of foods stored for winter had the highest share with 60% followed by food used in breakfast and processed food categories with 20% and 10%, respectively. Ratio of food value for winter storage to food expenditure was 16% for low-income families and 14% for high-income families. Amount of food storage was positively related to household size, presence of relatives in village, and level of food expenditure. On the other hand, food storage declined significantly as education and income increased. The perspectives of families on storing food such as the lower cost of food to be stored, the ability to have an assured quality of food and convenience had positive impact on food storage level. Because of its substantial share in food expenditure, educational programs for families on how to store food should be organized and constructing a storage room that is isolated from the heating system in the houses needs to be enforced to improve food storage activities for winter.
Key Words: Consumption, Erzurum, Food Store For Winter

Anahtar Kelimeler

-