ERZURUM VE YÖRESİNDE EV TEKE BÖCEGİ [Hylotrupes bajulus (L.) Serville] VE DİGER BAZI TEKE SÖCEKLERİ

Yıl 1978, Cilt: 9 Sayı: 1, - , 28.12.2010

Hikmet Özbek

Öz

ÖZET
Ev ıeke böceği (Hylotrupes bajulus)'nin Erzurum ve yöresindeki
qhşap kanıtılarda önem/i derecede zarar yaptığı ve hatta bazı konutların
kullanılamaz hale geldiği saptanmıştır. Bu böçeğin /arvaları odun/arın
içerisinde galeri/er açmakta; rutubet ısı ve odunların ihtiva ettiği gıda f
maddelerine bağıl olarak, birkaç yılda olgun larva haline gelmekte ve
meydana getirdiğl pup odacağında pup olmaktadır. Ergin böcekler, açtıklm
ı oval deliklerden dışarı çıkmakta, bu da en fazla temmuzda olmakta
ve eylüle kadar devam etmektedir.
Erzurum şehir merkezindeki bazı ahşap evlerde ve Oltu'ya -bağlı
Başakb köyünde yapılan incelemelerde; böcek populasyonunu» çok
yüksek olduğu görülmüştür. Buna etki eden faktörlerin başında,. binaların
toprak damlı olması nedeniyle odunların böceğin arzu ettiği miktarda
rutubete sahip olması re halkın inşaatta düşük kaliteli kereste kullanmalarımn
olduğu tahmin edilmektedir.
Ev ıeke böceği ile savaşta değişik yöntemler tatbik edilmektedir.
Bunlar; ı. Zararlının bulunduğu binalata sıcak hava verilerek ısıtılması.
2. Binaların methyl bromide veya HCN gazı ile fumigasyonu, 3. 0dunların
yüzeyden firça veya püskürtme suretiyle ilaçlanması. 4. Fazla
zarar görmüş odunların koruyucu maddelerle muamele edilmiş yeni
odunlarla değiştirilmesi.
Bu çalişmadaki gözlemler; ev teke böceği ile mutlaka savaşılması
gerektiğin~, orman ve zirai mücadele teşkilatlarının bu konuya eğilmeletinin
faydalı olacağını ortaya koymuştur.
Ev ıeke böceğine ilaveten, Erzurum ve yöresinde muhtelif bitkilerde
zarar yapall Cerambycidae familyasma giren 30 tür tesbit edilmiştir.
Bunların hemen tamamı Erzurum re yöresi için, 14 tanesi de Türkiye için yeni türlerdir.

SUMMARY

THE OLD HOUSE BORER (Hylotrupes bojulus (L.) Serville) AND
OTHER LONG-HORNED BEETLES IN THE VICINITY OF ERZURUM

This study showed that the old
house borer. was an important pest in
buildings in Eızurum ıegion of Turkey.
The larvae bore through and also
feed on wood. In tuneling the wood,
they freqııently Jeave a thin partition
at the surface that makes detection
more diffieult, espeieia!ly in relatively
new buildings. The larvae require
severel years to eomplate larva! stage
depending an the temperattlr, humidity
and abundanee of nutrient mateıails
in the wood. Mature larvae change
into pupae within the pupaJ room. AdiJlts
emerge from the broadly ova)
holes. Adults beg,in to fly in june, population
decrease tomard Allgust, how~
ver, some bectles being found in
September.
Same of the buildings hava had
severely damaged, even several of
them had to be tanı down. According
to my observation the style of the [Oof
eonstmetion of the buildings İn Erzurum
effeets the population of the old
house borer. in Eastem An?tolia tlte
roofs of most buildings are flat and
covered with soil eontaining more
day. This helps the woo\İ having optimum
amount of moistıır. On the other
hand the woods using ~n eonstruetion
are not in good quality. These
may help to aceeleıate growth rate of
larvae, shorten life cyCıes and increase
amount of damage done.
In the control of H. bajuhıs following
ways are used; (1) pumping hat
"air into the bııildings, (2) tuinig&ting
buildings witb eİther methyl bromide or
hydroeyanie aci! gas, (3) making su:penieiaI
brush or spray treatmeats,
(4) replacing struetura!ly damaged lumber
wİth wood impregnated with a
preservative.
Basides of H. b(y'ulus 30 spıceı!>
of long homed beetles were found İlı
the "'ıcıpıty of Erzurum. Almoı;t all
of them are new for this region and
14 of them are new for the Turkish'
fauna.

Anahtar Kelimeler

-