BETA VULGARIS L. İLE B. INTERMEDİA BUNGE ARASINDAKİ ÇAPRAZLAMALAR

Yıl 1978, Cilt: 9 Sayı: 1, - , 29.12.2010

G. Cleij S.m. De Bock B. Lekkerkerker Erol Oral (çev.)

Öz

ÖZET
B. vulgaris L.'irı (2n=4xo=36) bir yıllık olan erkek kısır tetraploid
formu, yabani bir tür olan Beta intermedia BUNGE (2n=36) ile çaprazıanmıştır.
Mqdan.a gelen E ı bitkileri bir yıllık ve erkek kısır özelliğine
sahip olmuşlar ve müteakip yıllarda 2 ya da 3 yıl süreyle hem diploid
ve tetraploid şeker pancar/an ile hem de hayvan. pancalı ile geriye
melezlerıdirilmişlerdir. Teıraploid materyalderı (36 kromozoml",) ayıı
olaı ak hexaloid (54 kromozomlu) ve fok sayıda aneuploid bitkiler de
meydana gelmiştir.
Elde edilen bulgular, tetraploid sel'iyedeki materyalin F ı generasyonundan
sonra çoğunlukla aponıiktik olarak çoğaldığı sonucunu ortaya
koymuştur. Penta-~ hexCl-, septa- ve hatta octoploid bitkilerin ortaya
çıkması çaprazlamaya tabi tutulan fertlerde meiosisin yer almadığı varsayımı
ile izah edileMUr. Hexaploid mateyalin proJell~/erinde zaman
zaman triploid bitkiler bulunmuş ve bunların haploİd materyalolabileceği
mütalaa edilmiştir. Hatta açık tozlaşan Fı'in projenUerinde pentaplolere
de rastlanmış ve iki generasyon gççtikten sonra dahi çiçek tozu
meydana getirme/erine rağmen bunlar pentaploid olma özelliklerini devam
ettirmişlerdir. Bu durum apomiktik çoğalmanın diKer bir işareti olarak
kabul edilebilir.
Hexaploid materyalı1e diplaM şeker pancarı arasındqki çaprazlama
sonucu meydana gelen tetraplold generasyon, şeker pancarı ıslahının
en iyi özelliğini 'ansı/maktadır.

Anahtar Kelimeler

-