DOMATES SALÇASI ARTIKLARININ (KURU DOMATES POSASi) KABA YEM OLARAK KULLANILMA OLANAĞI ÜZERİNDE BİR ÇALIŞMA

Yıl 1979, Cilt: 10 Sayı: 1-2, - , 29.12.2010

Sümer Haşimoğlu Ahmet Çakır Ayhan Aksoy Nihat Özen

Öz

ÖZET
Insan yiyeceğine paralelolarak hayııan yem/erinin de yeterlidüzeyde
üretilememesi hem ülkemizde hem de' tüm dünyada, kar.şımıza çıkan
en ömemli bir sorundur. Dünya Ile ülkemizde hızlı nüfus artışı .bu s.orunu
döha da ağırlaştırmakta4,lr. Yem Ile yiyecek açığı şimdiden büyük
boyutlara ulaşmıştır.
Bu çok önemli sorunun çozUmü bilinen mevcut yem üretimlerinin
artırılmasının yanı sıra yeni yem ııeya yiyecek kaynaklarınm·bf!Junma·,
sına bağlıdır.
Kuru domates pos.asmın kaba yem olarak kul/anı/ıp kullanılamayacağını
tesbit amacı ife yapıltın bu çalışmqda bu ürünün in lıilıO Ile in lIitr.o
olarak sindirim düzeyleri tayin edilmiş makrf! ve mikro besin maddeleri
..analizleri yapılmıştır.
-Protein düzeyi (% 17,7) kepeğinkinden daha yüksek; protein sintirimi
ise iyi kalite kuru çayır otunkine denk olar4k bulunmuştur.
Koyunlarla yapılan bu sindirim çalışmasından elde edilen Ileri/er
ve analiz sonuçlaiı, bunda.n sonra yapılacak çalışmalara ı§ık tuıabili'.
Burada elde edilen sonuçların bu ürünün ruminant hayvanlar için kaba
yem kaynağı olarak kullanılabileceği izlenimini vermektedir. Bunu
ilerde. yapılacak geniş .kapsamJr çalışmalar belirleyecektir.

The Possibilities of Using Tomato Pomace as Roughage in Ruminant Rations

SUMMARY

A digestion trial was eonducted
in order to determine the feed value
of tomato pomace in lamb rations. The
samples of tomato pomace were analyzed,
revea1:ed that on a dry matter.
basis, tomato pomaee contain more
crude protein (17,47 %) 'and as much
or more mineral matter as good'quality
pastüre hay.
The digestibility and nitrogen retention
were determined usİng two
lambs for eacb ration: The rations
were fed to two 1ambs each were
alotted randomly to the cages. Eaeh
laınb was fed 1300 gr. ration daily.
The' rations were: ı. BOO gr. good
quality pasture hay 2. 1000 gr. good
quality pasture hay plus 300 gr. barley
and 3. JOOO gr. tomato pomace p1us
. 300 gr. barley. The difference method
was used ın the detel1mination of the
digestibiiity of barley.
Dry matter digestion of tomato
pomace ration (59,46 %) was 1ess than
the good quality pasture hay ration
(59,99' %). Organie matter digestion of
good quality pasture of hay was 3,2
% higher than the tomato pomace 171
vitro dry matter digestion of good
quality pasture hay (5Q,75 %) and
tomato pomace (53,09 %) gave paral·
lel results to in vivo organic matter
digestions . of good quality pasture
hayand .tomato pomace.
The nitrogen retention of the
good quality pasture hay ration lambs
(+ 1,57 N/day)'was less than the tomato
pomace ration lambs (+ 10,27
gr. N/day) which was due to the high
crude protein content of the tomato
pomace. However the crude protein
digestion 1ev.els were 58,48 % for the
good quality pasture hay ration and
56,64 %for the tomato pomace ration
respectively.
The results obtained from the experiment
and analyses revealed that
. the tomato pomace could be used as
roughage or roughage portion in ruminant
rations but this preliminary
results need further investigations.

Anahtar Kelimeler

-