Özel Besi Sığırcılığı İşletmelerinde Irk Tercihleri ve Besi Uygulamaları

Yıl 2009, Cilt: 40 Sayı: 2, 35 - 41, 11.02.2013

Yavuz Han Galip Bakır

Öz

Ergani ilçesindeki besi sığırcılığı işletmelerinin besi uygulamaları, ırk tercihleri ve bunlara işletmecilerin eğitim ve
deneyimlerinin etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gayeli olarak seçilen ilçe merkezi ve 24 köyde 167 işletmede anket çalışması
yapılmıştır. İşletmelerin çoğunluğu (%53.9) beside melez ırkları, okur yazar olmayanlar ise yerli ırkı (%48.5) tercih etmekte, eğitim
seviyesi arttıkça yerli ırk tercihi azalırken melez ırk tercihi artmaktadır. İşletmelerin çoğunluğu (%60.5) beside "mera+kesif yem"
programı uygularken bunu "kesif yem+kaba yem (ahırda)" (%21.6) ve her ikisi (%18) seçeneği izlemektedir. Sığırların besiye
alınma yaşı genel olarak (%82) 10-18 ay olup, işletmelerin %57.5'i orta süreli (120-220 gün) besiyi tercih ederken, lise+
yetiştiriciler (%76.9) uzun süreli besiyi tercih etmektedir. İşletmelerin çoğunluğu (%71.9) hayvanları kesim ağırlığına ulaştığında,
%21'i yeterli fiyat oluştuğunda besiyi sonlandırmakta ve %70.7'si ise hayvanlarını besi sonunda keserek değerlendirmektedir.
İşletmecilerin %64.7'si besicilikten memnun olduğunu belirtmekte, eğitim düzeyi ile deneyimin artışına paralel olarak bu oranda
artış olurken, yaşın artmasına paralel olarak memnuniyet oranında azalma görülmüştür. Besicilikten memnun olma nedeni olarak,
işletmecilerin %81.5'i "yapacak başka işim yok" seçeneğini işaretlemişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Besi sığırcılığı, ırk tercihi, eğitim, deneyim, yaş

Kaynakça

• Anonim, 2006. Tarım İlçe Müdürlüğü Kayıtları. Ergani.
• Bakır, G., Demirel, M., 2001. Van ili ve ilçelerindeki sığırcılık işletmelerinde kullanılan yem çeşitleri ve hayvan besleme alışkanlıkları. Yüzüncü Yıl Üniv. Ziraat Fak. Derg., 11 (1): 29-37.
• Cochran, W.G., 1977. Sampling Techniques. 3rd Edition. John Wiley&Sons. New York.
• Eren, E., 2006. Kahramanmaraş İli Göksün ilçesinde sığır besiciliği yapan işletmelerin yapısı ve sorunları. Yüksek lisans tezi. Sütçü İmam Üniv. Fen Bilimleri Enst, Kahramanmaraş.
• Koyubenbe, N., 2005. İzmir ili ödemiş ilçesinde süt sığırcılığının geliştirilmesi olanakları üzerine bir araştırma. Hayvansal Üretim Derg., 46 (1): 8-13.
• Köknaroğlu, H., Demircan, V., Yılmaz, H., Dernek, Z., 2007. Besi sığırcılığı üretim faaliyetinde üreticilerin eğitim düzeylerinin besi performansı ve karlılığa etkisi. 5. Ulusal Zootekni Kongresi. 5-8 Eylül. Van, 92.
• Köknaroğlu, H., Yılmaz, H., Demircan, V., 2006. Afyon ili besi sığırcılığı işletmelerinde kesif yem oranının besi performansı ve karlılığa etkisi. Süleyman Demirel Üniv. Ziraat Fak. Derg., 1(1): 41-52.
• Kutlu, H., Gül, A., Görgülü, M., 2003. Türkiye hayvancılığının sorunları ve çözüm yolları. Damızlık hayvan-kaliteli yem. Yem Magazin Derg., 34 (1): 40-46.
• Lane, D., 2003. Sample Size Simulation. Connexious Modüle, http://www.cnx.org.contentm 11206 latest-12k. (10.01.2005).
• Özen, N., Oluğ, H.H., 1996. Burdur süt sığırcılığının sorunları ve çözüm önerileri. Trakya Bölgesi II. Hayvancılık Sempozyumu. Hasad Dergisi Yayını. Tekirdağ. 161-169.
• Özkan, U., 2003. Bayburt ilinde sığır besiciliğine yer veren tarım işletmelerinin ekonomik analizi. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü. Yay. No: 103. Ankara.
• SPSS, 2006. SPSS for Windows evaluation version. Release 15.0. Spss Inc.
• Soyak A., Soysal, M. İ., Gürcan, E.K., 2007. Tekirdağ ili süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri ve bu işletmelerdeki siyah alaca süt sığırlarının çeşitli morfolojik özellikleri üzerine bir araştırma. Tekirdağ Üniv. Ziraat Fak. Derg., 4(3): 297-305.
• Sümbüloğlu, K., Sümbüloğlu, V., 2007. Biyoistatistik. Hatipoğlu Yayınları, Ankara.
• Şahin, K., Gül, A., Koç, B., Dağıstanlı, E., 2001. Adana ilinde entansif süt sığırcılığı üretim ekonomisi. Yüzüncü Yıl Üniv. Ziraat Fak. Tarım Bilimleri Derg., 11(2): 19-28
• Tugay, A., 2003. Giresun yöresindeki süt sığırcılığı işletmelerinin genel değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi. Yüzüncü Yıl Üniv. Fen Bilimleri Enst, Van.
• Tugay, A., Bakır, G., 2004a. Giresun yöresindeki süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri. 4. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi. 01-03 Eylül 2004. Isparta. 370-380.
• Tugay, A., Bakır, G., 2004b. Giresun yöresindeki süt sığırcılığı işletmelerinin ırk tercihleri ve barınakların yapısal durumu. 4. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi. 01-03 Eylül 2004. Isparta. 390-397.
• Tugay, A., Bakır, G., 2004c. Giresun Yöresindeki Sığırcılık İşletmelerinde Kullanılan Yem Çeşitleri ve Hayvan Besleme Alışkanlıkları. 4. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi. 01-03 Eylül 2004. Isparta. 536-544.
• Tutkun, M., 1998. Diyarbakır ili merkez ilçeye bağlı köylerde süt sığırcılığının yapısı.,Yüksek lisans tezi. Ankara Üniv. Fen Bilimleri Enst., Ankara.
• Yamane, T., 2006. Temel Örnekleme Yöntemleri. Çev. Esin, A., Bakır, M.A., Aydın, C, Güzbüzsel, E. Literatür Yayınları:53. İstanbul.
• Yıldırım, İ., 2000. Van ili merkez ilçede sığır besiciliği işletmelerinin ekonomik analizi. Yüzüncü Yıl Üniv. Ziraat Fak. Yayınları No: 20. Van. 52.