Ahır Gübresi ve Pancar Küspesi İlavesinin Toprağın Bazı Özelliklerine Olan Etkisi

Yıl 2011, Cilt: 42 Sayı: 2, 133 - 138, 20.02.2013

Kenan Barik

Öz

Ahır gübresi (AG) ve şeker pancarı küspesi (PK) ilavesinin toprakların birtakım fiziksel özellikleri üzerine olan etkilerinin
araştırılması amacıyla yürütülen bu çalışmada, yörede oldukça yaygın olarak bulunan büyük toprak gruplarından Fluvaquent büyük
toprak grubu kullanılmıştır. Bu amaçla Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Deneme Çiftliği arazisinin 0-20 cm
derinliğinden toprak alınmıştır. Toprak örneklerinin başlangıç analizleri yapılarak saksılara yerleştirilmiş ve ağırlık yüzdesi
esasından toprak örneklerine sırasıyla %2,5, %5 ve %7,5 olacak şekilde kurutulmuş hayvan gübresi ve şeker pancarı küspesi
uygulanmıştır. Toprak örnekleri 6 ay süresince tarla kapasitesine yakın nemde inkübasyona bırakılmış, süre sonunda analiz edilerek
başlangıç değerleri ile karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre her iki organik materyalde toprağın organik madde (OM)
içeriğini artırmış fakat bu artış çiftlik gübresinde daha fazla olmuştur. Buna karşın küspe ilave edilen topraklarda hidrolik iletkenlik
ve agregat stabilitesi değerleri çiftlik gübresi ilave edilen toprak örneklerinden daha yüksek bulunmuştur. Söz konusu sonuçlar şeker
pancarı küspesi ilavesinin toprakların erozyona karşı direncini çiftlik gübresine oranla daha fazla artırabileceğini ortaya
koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ahır gübresi, Küspe, Agregat stabilitesi, Organik madde, Hidrolik iletkenlik

Kaynakça

• Aggelides, S.M. and Londra, P.A., 2000. Effects of Compost Produced From Town Wastes and Sewage Sludge on the Physical Properties of a Loamy and a Clay Soil. Bioresource Technology, 71: 253-259.
• Ahuja I.R., Namey J.W., Green R.E. and Nielsen D.R. 1984. Macroporosity to Characterize Spatial Variability of Hydraulic Conductivity and Effects of Land Management. Soil Science Society of America Journal ., 48 pp. 699–702
• Aksakal, E. L. ve Öztaş, T., 2010. Polivinilalkol, Hümik Asit ve Poliakrilamid Uygulamalarının Strüktürel Stabilite ve Toprak Kayıpları Üzerine Etkileri. III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi. 20-22 Mayıs Cilt: III Sayfa: 953-962
• Atalay, İ.Z., 1988. Gediz havzası rendzina topraklarının besin elementi durumu ve bunların bazı toprak özellikleri ile ilişkileri. Ege Üniv. Zir. Fak. Derg., 25 (2): 173-184
• Bandyopadhyay, K.K., Misra, A.K., Ghosh, P.K., Hati, K.M., 2010. Effect of Integrated Use of Farmyard Manure and Chemical Fertilizers on Soil Physical Properties and Productivity of Soybean. Soil and Tillage Research, 110(1): 115-125.
• Bender, D., Erdal, İ., Dengiz, O., Gürbüz, M. ve Tarakçıoğlu, C., 1998. Farklı Organik Materyallerin Killi Bir Toprağın Bazı Fiziksel Özellikleri Üzerine Etkileri. International Symposium On Arid Region Soil. International Agrohydrology Research And Training Center, Menemen, İzmir, 506-510 ss.
• Blake, G.R., Hartge, K.H., 1986. Bulk Density. In: Klute, A. (Ed.), Methods of Soil Analysis. Part 1, 2nd ed. Agronomy Monograph No. 9. ASA and SSSA, Madison, WI, pp. 363–375.
• Balesdenta, J., Chenub, C., Balabane, M. 2000. Relationship of Soil Organic Matter Dynamics to Physical Protection and Tillage. Soil & Tillage Research 53: 215-230
• Canbolat, M.,Y. 1992. Toprağa Organik Materyal İlavesinin Toprağın Organik Maddesi, Agregat Stabilitesi ve Geçirgenliği Üzerine Etkileri. Atatürk Üniv. Zir. Fak.Der. 23 (2), 113-123 Erzurum
• Çimrin, K.M., Boysan S., 2006. Van Yöresi Tarım Topraklarının Besin Elementi Durumları ve Bunların Bazı Toprak Özellikleri ile İlişkileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 2006, 16(2): 105-111
• Demiralay, İ., 1993. Toprak Fiziksel Analiz Yöntemleri. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Yayınları. Erzurum, 111-120.
• Dinel, H., Mehuys G. R. and Levesque. M., 1991. Influence of Humic Acid and Fibric Materials on the Aggregation and Aggregat Stability of a Lacustrine Siltly Clay. Soil Science, 2: 146-157
• Eyüpoğlu, F., 1999. Türkiye Topraklarının Verim Durumu. Toprak ve Gübre Araş. Enst. Yayınları. No.220.Teknik Yay. No. T-67. Ankara.
• Gee, G. W. and Bauder, J. W. 1986. Particle-Size Analysis. Methods of Soil Analysis. Part 1. Physical and Minerological Methods. Second Ed. Agronomy No:9. 2. Ed. p:383-409.
• Grandy, A.S., Porter G.A., and Erich, M.S. 2002. Organic Amendment and Rotation Crop Effects on the Recovery of Soil Organic Matter and Aggregation in Potato Cropping Systems. Soil Science Society of America Journal. 66, pp. 1311-1319
• Hati, K.M., Mandal, K.G., Misra, A.K., Ghosh,P.K., Bandyopadhyay, K.K., 2006. Effect of Inorganic Fertilizer and Farmyard Manure on Soil Physical Properties, Root Distribution, and Water-Use Efficiency of Soybean in Vertisols of Central India. Bioresource Technology, 97(16): 2182-2188.
• Hillel, D. 1982. Introduction to Soil Physics. 2 nd ed. Academic Press, San Diego, CA.
• İç, S. ve Gülser, C. 2008. Tütün Atığının Farklı Bünyeli Toprakların Bazı Kimyasal ve Fiziksel Özelliklerine Etkisi. OMÜ Zir. Fak. Dergisi, 23(2):104-109
• Kemper, W.D. and Rosenau, R.C. (1986). Aggregate Stability and Size Distribution. Methods of Soil Analysis.Part 1. Physical and Mineralogical Methods. 2nd Edition. Agronomy No: 9. 425-442, 1188 p, Madison, Wisconsin USA.
• Laddha, K.C., Latvi, O.L., Somani, L.L., 1984. Effect of Organic Matter Addition and Phosphate Fertilization on Physical Properties of a Sandy Loam and Yield of Soybean. Tronsac. of Des. Tech. and Univ. Chent of des. Studies, 9 (1): 61-62
• Lal, R., 1979. Physical Properties and Moisture Retention Characteristics of Some Nigerian Soils. Geoderma 21: 209-223.
• MacRae, R.J., G.R. Mehuys, 1985. The Effect of Green Manuring on the Physical Properties of Temperate-Anea Soîls. Advances in Soil Science, 3: 71-94.
• McLean, E.O., 1982. Soil pH and Requirement. Methods of Soil Analysis. Part 2. Chemical and Microbiological Properties. 2nd Edition. Agronomy No:9. 199-224, 1159p, Madison, Wilconsin USA.
• Nelson, R.E. 1982. Carbonate and Gypsum. Methods of Soil Analysis.Part 2. Chemical and Microbiological Properties. 2nd Edition. Agronomy No: 9. p:181-197, Madison, Wisconsin USA.
• Nelson, D.W. and Sommers L. E., 1982. Total Carbon, Organic Carbon and Organic Matter. In Methods of Soil Analysis, Part 2. Chemical and Microbiological Properties (Ed. A, Klute).
• American Society of Agronomy, Madison, Wisconsin, USA. Özbek, H., Kaya Z., Gök, M. ve Kaptan, H. 1993. Toprak Bilimi. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın no: 73, Ders Kitapları Yayın no: A-16, ss: 77-119, Adana.
• Pikul, J.L., R.R.Allmaras, 1986. Physical and Chemical properties of a Haploxeroll After Fifty Years of Residue Management. Soil Sci. Soc. Amer. J., 50: 214-219.
• Rhoades, J.D., 1982. Soluble Salts. In: Page, A.L. (Ed.), Methods of Soil Analysis, Part II, 2nd ed., ASA Monograph No. 9. Madison, WI, pp. 167–179.
• SAS 1982. SAS Users guide. SAS Institute, Cary, N.C. Sezen, Y., 1995. Gübreler ve Gübreleme. Atatürk Üniversitesi Yaınları No:679. Ziraat Fakültesi Yayınları No: 303. Ders Kitapları serisi No:55 Erzurum
• Tiarks, A.E., Mazurak, A.P. and Chesnin, L. 1974. Physical Properties of Soil Associated With Heavy Application of Manure From Catle Feedlots. Soil Sci. Soc. Amer. Proc., 38 (5): 826-830.
• Turgut, B., Aksakal E.L., 2010. Fiğ Samanı ve Ahır Gübresi Uygulamalarının Toprak Aşınım Parametreleri Üzerine Etkileri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 11 (1): 1-10
• Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş., 2011. www. turkseker.gov.tr (Erişim tarihi: 28.11.2011)
• Wagner, S., Cattle, S.R., Scholten, T and Felix-Henningsen, P. 2000 Observing the Evolution of Soil Aggregates From Mixtures of Sand, Clay and Organic Matter. In Soil. New Zealand Society of Soil Science. 3: 217-218.
• Yalçuk, H., Munsuz, N. 1984. İzmir ili Çöplerinin İşlenmesi ile Elde Edilen Gübrenin Toprakların Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Üzerine Etkisi. Ankara Üni. Ziraat Fakültesi Yıllığı, Ankara, 32: 66-73.
• Yılmaz, E., Alagöz, Z. ve Öktüren, F., 2005 Toprakta Agregat Oluşumu ve Stabilitesi. Selçuk Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi 19 (36): 78-86.