Erzincan’da Yaygın Yetiştirilen Barbunya ve Taze Fasulye Genotiplerinin Morfolojik Karekterizasyonu

Yıl 2018, Cilt: 49 Sayı: 2, 87 - 99, 12.07.2018

HALİL İBRAHİM Öztürk , ATİLLA Dursun

https://doi.org/10.17097/ataunizfd.403191

Öz

Bu çalışmada Erzincan’da yetiştiriciliği yapılan barbunya ve taze
fasulye genotiplerinin morfolojik karakterizasyonun yapılması amaçlanmıştır.
Çalışmada Erzincan ilinden toplanan 70 yerel barbunya ve taze fasulye genotipi
ve dört ticari çeşit kullanılmıştır. İlk yıl baklada kılçıklılık özelliğine
sahip ve tohum alınamayan 12 fasulye genotipi (5 barbunya ve 7 taze fasulye)
çalışmadan çıkarılmıştır. Denemenin ikinci yılında 58 genotip kullanılmış ve bu
genotiplerde morfolojik özellikler belirlenmiştir. Çalışmada yer alan
genotipler tüm morfolojik özellikler bakımından farklılık göstermiştir.
Kümeleme analizine göre genotipler 3 gruba ayrılmıştır. Genotiplerin, % 11,29’u
ilk kümede, % 37,1’i ikinci kümede, % 51,61’i ise üçüncü kümede yer almıştır.
En yüksek genetik mesafenin ULU-44 ve ÇYR-32 genotipleri arasında olduğu
görülmüştür. Farklı vejetatif ve generatif özelliklere sahip genotipler farklı
gruplarda yer almıştır.

Anahtar Kelimeler

Barbunya, taze fasulye, morfolojik, Erzincan

Morphological Characterization of Pinto and Fresh Bean Genotypes Commonly Cultivated in Erzincan

Öz

This study was carried out to determine the genetic
diversity based on the morphological characteristics of pinto and fresh bean
germplasm. In the study, 70 local pinto and fresh bean genotypes collected from
Erzincan and four commercial varieties were used as control. 12 bean genotypes
(5 pinto bean and 7 fresh bean genotypes) having string pod and inadequate
seed were removed from the study in the first year. In the second year of the
experiment, 58 genotypes were used and morphological characteristics were
determined in these genotypes. All genotypes involved in the study showed
different characteristics in terms of all morphological features. According to
the cluster analysis, genotypes were divided into 3 groups. In the three
groups, the first cluster includes 11.29% of total genotypes, second cluster
including 37.1% of total genotypes and third cluster including %51.61 of total
genotypes. The highest genetic distance was determined between ULU-44 and
ÇYR-32 genotypes. Genotypes with different vegetative and generative
characteristics were found in different groups.

Anahtar Kelimeler

Pinto bean, fresh bean, morphological, Erzincan

Kaynakça

• Akbulut, B., 2011. Burdur İlinde Yetiştirilen Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Genotiplerinin Morfolojik ve Moleküler Karakterizasyonu. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.Akbulut, B., Karakurt, Y. and Tonguc, M. 2013. Molecular Characterization of Common Bean (Phaseolus vulgaris L.) Genotypes. Akdeniz Univ J Fac Agric, 26(2), 105-108.Balkaya, A. 1999. Karadeniz Bölgesindeki Taze Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Gen Kaynaklarının Toplanması, Fenolojik ve Morfolojik Özelliklerinin Belirlenmesi ve Taze Tüketime Uygun Tiplerin Teksel Seleksiyon Yöntemi İle Seçimi Üzerinde Araştırmalar. Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.Beshir, H.M., Bueckert, R., and Tar’an, B. 2016. Effect of temporary drought at different growth stages on snap bean pod quality and yield. African Crop Science Journal, 24(3), 317-330. Cejas, I., Méndez, R., Villalobos, A., Palau, F., Aragón, C., Engelmann, F. and Lorenzo, J. C. (2013). Phenotypic and Molecular Characterization of Phaseolus vulgaris Plants From Non-Cryopreserved And Cryopre-Served Seeds., American Journal of Plant Sciences, 2013, 4, 844-849.Dursun, A., 1994. Inheritance of Resistance to Common Bactrial Blight Within Phaseolus vulgaris L. and Within Phaseolus acutifolius A. Gray Crosses. Master Thesis, University of Nebraska-Lincoln, USA, 91p.Dursun, A., 1999. Erzincan’da Yaygın Olarak Yetiştirilen Yalancı Dermason Fasulye (Phaseolus vulgaris L.) Populasyonunun Seleksiyon Yoluyla Islahı, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, ErzurumEkincialp A., 2012. Van Gölü Havzası Fasulye Genotipleri Arasındaki Akrabalık İlişkilerinin ve Antraknoz (Colletotrichum Lindemuthianum) (Sacc. & Magnus) Lambs. Scrib.) Hastalığına Dayanıklılığın Fenotipik ve Moleküler Yöntemlerle Belirlenmesi. Doktora Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.Geil, P. B. and J. W. Anderson, 1994. Nutrition and Health Implications of Dry Beans: A Review, Journal of the American College of Nutrition, Vol. 13, No. 6, pp. 549-558.Işık, R., 2012. Bazı Taze Fasulye Genotiplerinin Morfolojik Ve Moleküler Karakterizasyonu. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2012.Kar, H., Balkaya, A., & Apaydin, A. 2005. Samsun Ekolojik Koşullarında İlk Turfanda Taze Fasulye Yetiştiriciliğinde Bazı Çeşitlerin Performanslarının Belirlenmesi Üzerinde Bir Araştırma. GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2005, 22 (1), 1-7.Madakbas, S.Y., Kar, H. and Kucukomuzlu, B. 2004 Determination of Productivity of Some Dwarf Green Bean Varieties in Carsamba Plain. GOU. Journal of Agricultural Faculty, 2004, 21 (2), 1-6Madakbas, S. Y., and Ergin, M. 2011. Morphological And Phenological Characterization of Turkish Bean (Phaseolus vulgaris L.) Genotypes and Their Present Variation States. African Journal of Agricultural Research, 6(28), 6155-6166.Maras, M., Sustar J.V., Javornik, B. and Meglic V., 2008. The efficiency of AFLP and SSR markers in Genetic Diversity Estimation and Gene Pool Classification of Common Bean (Phaseolus vulgaris L.) Acta Agriculturae Slovenica, 91 - 1, maj 2008, DOI: 10.2478/v10014-008-0009-2Rahim, M.A, Mia, A.A., Mahmud, F., Zeba N and Afrin, K., 2010. Genetic Variability, Character Association and Genetic Divergence in Mungbean (Vigna radiate L. Wilczek). Plant Omic 3: 1-6.Sozen, O. and Bozoglu, H., 2013. Morphological Variability of Coloured Dry Bean (Phaseolus vulgaris L.) Germplasm From Artvin Province. Greener Journal of Agricultural Science ISSN: 2276-7770 Vol. 3 (10), pp. 697-701Tan, A. 2002. Türkiye (Geçit Bölgesi) Genetik Çeşitliliğinin in Sıtu (Çiftçi Şartlarında) Muhafaza Olanaklarının Araştırılması (In-situ On-farm Conservation of Landraces grown in North-Western Transitional Zone of Turkey). Sonuc Raporu. (Final Report). TUBITAK-TOGTAG-2347. TUBITAK, Ankara.Ulukapi, K. and Onus, A. N. 2014. Phenotypic Evaluation of Some Turkish Green Bean (Phaseolus vulgaris L.) Genotypes. Pakıstan Journal of Botany, 46(4), 1415-1420.Welch, R. M., House, W. A., Beebe, S. and Cheng, Z., 2000. Genetic Selection for Enhanced Bioavailable Levels of Iron in Bean (Phaseolus vulgaris L.) Seeds, Journal of Agricultural and Food Chemistry, Vol. 48, No 8, pp. 3576-3580.