Investigation of Water Troughs, One of the Disappearing Values of Turkish Culture, According to Their Condition of Use

Yıl 2021, Cilt: 52 Sayı: 3, 238 - 252, 26.09.2021

Serkan Özer Oğuzhan Dikmen

https://doi.org/10.17097/ataunizfd.863288

Öz

Water is an essential element for all civilizations. Fountains are special structures where water is flowed due to the importance given to water. In order to prevent the splashing and flowing of the water flowing from the fountains to the environment, the structures with reservoirs built under the faucet or fountain are called water troughs. These structures, which were created for cattle to drink water, especially in rural areas, have become important structures alone due to the increase in livestock activities. Over time, their aesthetic appearance has fallen into the background and their functional aspects have come to the fore. While water troughs were made of stone and wood in ancient times, they were later made with different artificial materials. It was made in many stages with metal, concrete and plastic materials, which are easy and cheap to make. Especially in the natural area, the troughs made with these materials seem incompatible with nature. In the study, water troughs in the World, Turkey, and especially Erzurum province were examined. As a result of this examination, it has been determined in recent years that water troughs are made of artificial materials that are far from aesthetics. In addition, water troughs are divided into categories according to material type, number of stages, aesthetic features and shapes, and some recommendations are made for the protection and development of these structures.

Anahtar Kelimeler

Water Trough, Water Bowl, Category, Wildlife, Livestock

Türk Kültürünün Kaybolan Değerlerinden Olan Su Yalaklarının Kullanım Durumlarına Göre İncelenmesi

Öz

Su bütün medeniyetler için önemli bir unsurdur. Çeşmeler suya verilen önem nedeniyle suyun akıtıldığı özel yapılardır. Çeşmelerden akan suyun çevreye sıçramasını ve akmasını önleyebilmek için musluk ya da çeşmenin altında yapılmış olan hazneli yapılara su yalağı denilmektedir. Özellikle kırsal alanlarda büyükbaş hayvanların su içmeleri için oluşturulan bu yapılar hayvancılık faaliyetlerinin artmasından dolayı tek başına önemli yapılar haline gelmiştir. Zamanla estetik görünümleri ikinci plana düşmüş ve daha çok fonksiyonel yönleri ön plana çıkmıştır. Su yalakları eski zamanlarda taş ve ahşaptan yapılırken daha sonradan farklı yapay malzemelerle yapılmıştır. Yapımı kolay ve ucuz olan metal, beton ve plastik malzemeler ile çok kademeli olarak yapılmıştır. Özellikle doğal alanda bu materyallerle yapılan yalaklar doğayla uyumsuz durmaktadır. Çalışmada, Dünya, Türkiye ve özellikle de Erzurum ilindeki su yalakları incelenmiştir. Bu inceleme sonucunda son yıllarda su yalaklarının estetiklikten uzak yapay malzemeden yapıldığı tespit edilmiştir. Ayrıca su yalakları malzeme cinsi, kademe sayısı, estetik özelliği ve şekillerine göre kategorilere ayrılmış ve bu yapıların korunması, geliştirilmesi konusunda bazı tavsiyelerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Su Yalağı, Su Çanağı, Kategori, Yaban Hayatı, Hayvancılık

Kaynakça

• Akın, M., ve Akın, G., 2007. Suyun önemi, Türkiye'de su potansiyeli, su havzaları ve su kirliliği. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih - Coğrafya Dergisi, 49 (2): 105-118.
• Çerkez, M., 2018. Uzunköprü çeşmeleri. Turkish Studies Social Sciences, 13 (26): 405-442.
• Denktaş, M., 2000. Karaman Çeşmeleri. Kıvılcım Yayınları, Kayseri, 214 s.
• Firidin, E., 2015. Su sorununun, su hakkı ve su etiği çerçevesinde değerlendirilmesi. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7 (2): 43-55.
• Güler, B.A., 1999, Su Hizmetleri Yönetimi. 1. Baskı, İstanbul: TODAİE, 245 s.
• Özer, S., 2010. Geçmişten günümüze kent-çevre ilişkisi içinde çeşmeler. Sanat Dergisi, 0 (13): 129-134.
• Özkan, H., 2018. Kitabeli Erzurum çeşmeleri. Dil ve Edebiyat Dergisi, 45: 345-370.
• Özsoy, S., 2009. Su ve Yaşam: Suyun Toplumsal Önemi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 193 s.
• Sağır, Y., 2016. Osmanlı su vakıfları. Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 15: 445-473.
• Tay, L., 2011. Kırşehir çeşmeleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (6): 204-221.
• Url-1, https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87e%C5%9Fme (Erişim Tarihi: 26 Nisan 2020).
• Url-2,https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/vanda-kirsal-kalkinmaya-17-milyon-lira-harcandi/1052951(Erişim Tarihi: 26 Nisan 2020).
• Url-3, https://mapio.net/pic/p-45017849/ (Accessed Date: 24 April 2020).
• Url-4, http://www.dap.gov.tr/IMG_CATALOG/dosya/2015-yili-faaliyet-raporu.pdf (Erişim Tarihi: 15 Nisan 2020).
• Url-5, http://www.dap.gov.tr/IMG_CATALOG/dosya/2016-yili-faaliyet-raporu-2.pdf (Erişim Tarihi: 15 Nisan 2020).
• Url-6, http://www.dap.gov.tr/IMG_CATALOG/dosya/2017-yili-faaliyet-raporu.pdf (Erişim Tarihi: 15 Nisan 2020).
• Url-7, http://www.sivasirade.com/haber/sivas-hayvanciligina-sivat-destegi--22124.html (Erişim Tarihi: 26 Nisan 2020).
• Url-8, https://pxhere.com/pl/photo/1019140 (Accessed Date: 22 April 2020).
• Url-9, https://tr.freeimages.com/photo/mountain-fountain-1340046 (Accessed Date: 22 April 2020).
• Url-10, https://mapio.net/pic/p-12808460/ (Accessed Date: 28 April 2020).
• Url-11, https://www.flickr.com/photos/71516973@N02/37204616281/ (Accessed Date: 26 April 2020).
• Url-12, https://defineyolu.com/showthread.php?82594-Derin-Kuyu-ve-Yalaklar%C4%B1 (Erişim Tarihi: 26 Nisan 2020)
• Url-13, https://www.shutterstock.com/video/clip-15214495-old-lonely-mountain-fountain (Accessed Date: 26 April 2020).
• Url-14, https://tr.pinterest.com/pin/427560558376403064/ (Erişim Tarihi: 18 Nisan 2020).
• Url-15, https://www.flickr.com/photos/95877659@N03/8756810171/ (Accessed Date: 18 April 2020).
• Url-16, https://erzurum.tarimorman.gov.tr/Sayfalar/AlbumDetay.aspx?OgeId=1798 (Erişim Tarihi: 18 Nisan 2020).
• Url-17, https://www.bratslav.com/ru/nasha-produkcija/poilka-gruppovaya-s-podogrevom (Accessed Date: 26 April 2020).
• Url-18,https://www.soopush.com/home-design/43-stunning-aquarium-design-ideas-for-indoor-decorations/29/ (Accessed Date: 26 April 2020).
• Url-19,https://french.alibaba.com/product-detail/plastic-water-trough-cattle-water-troughs-for-dairy-cows-60523885406.html (Accessed Date: 26 April 2020).
• Url-20,http://www.milktechno.com/agrotekhnologii/165-vodopoenie-dlya-privyaznogo-i-bezprivyaznogo-soderzhaniya-krs.html (Accessed Date: 23 April 2020).
• Url-21, http://www.nextechclassifieds.com/listings/636279/ (Accessed Date: 26 April 2020).
• Url-22,http://www.deretepe.net/gezi-hikayeleri/yeniden-isik-dagi-karagol-bu-defa-motosikletlerimizle/#gallery-25 (Erişim Tarihi: 26 Nisan 2020).
• Url-23,http://www.30nisan.com/haber/elmakaya-belediyesinden-hayvanlar-icin-yalak-24063.html (Erişim Tarihi: 21 Nisan 2020).
• Url-24,https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2a/Font_Roja%2C_abeurador.JPG (Accessed Date: 27 April 2020).
• Url-25,https://tr.wikipedia.org/wiki/Dosya:Ab-%C4%B1_Hayat_%C3%A7e%C5%9Fmesi.jpg (Accessed Date: 22 April 2020).
• Url-26, http://www.rinsernaturstein.de/garten/brunnen-und-troge/ (Accessed Date: 26 April 2020).
• Url-27, https://www.grafimx.com/photo/150266 (Accessed Date: 24 April 2020).
• Url-28,https://es.wikiloc.com/rutas-senderismo/el-robledo-el-yelmo-29157319/photo-18655781 (Accessed Date: 26 April 2020).
• Url-29, https://pxhere.com/tr/photo/625128 (Accessed Date: 23 April 2020).
• Url-30,https://dekorrehberim.com/ornek/bahce-duzenlemesinde-kullanilan-bahce-cesme-ornekleri-oBv/sayfa10 (Erişim Tarihi: 20 Nisan 2020).
• Url-31,https://pixabay.com/tr/photos/orman-%C3%A7e%C5%9Fme-do%C4%9Fa-musluk-3747108/ (Accessed Date: 20 April 2020).
• Url-32,https://pixabay.com/tr/photos/sonbahar-orman-renkli-%C3%A7e%C5%9Fme-a%C4%9Fa%C3%A7lar-1007572/ (Accessed Date: 26 April 2020).
• Url-33,https://pixabay.com/tr/photos/sonbahar-orman-renkli-%C3%A7e%C5%9Fme-a%C4%9Fa%C3%A7lar-1007572/ (Accessed Date: 16 April 2020).
• Url-34, https://www.wikiloc.com/car-trails/sarkisla-hocabey-24104178/photo-15330717 (Accessed Date: 19 April 2020).
• Url-35,https://dekorrehberim.com/ornek/bahce-duzenlemesinde-kullanilan-bahce-cesme-ornekleri-oBv/sayfa7 (Erişim Tarihi: 16 Nisan 2020).
• Url-36,https://dekorrehberim.com/ornek/bahce-duzenlemesinde-kullanilan-bahce-cesme-ornekleri-oBv/sayfa6 (Erişim Tarihi: 16 Nisan 2020).
• Url-37, https://tr.pinterest.com/pin/763219468089680062/ (Accessed Date: 23 April 2020).
• Url-38, https://www.drovers.com/article/solar-pump-systems-watering-livestock (Accessed Date: 23 April 2020).
• Url-39,https://www.mariannemajerus.com/stock-photo-rocket-and-chives-in-wooden-raised-bed-redcurrant-gooseberries-large-image00141639.html (Accessed Date: 29 April 2020).
• Url-40, https://www.gartenbrunnen.net/de/granitbrunnen-pflanztrog-rund-45x40 (Accessed Date: 26 April 2020).
• Url-41, https://tr.pinterest.com/pin/163748136426880443/ (Accessed Date: 29 April 2020).
• Url-42, http://www.sagen.at/fotos/showphoto.php/photo/53 (Accessed Date: 26 April 2020).
• Url-43, https://tr.pinterest.com/pin/427560558376403064/ (Accessed Date: 25 April 2020).
• Url-44, https://www.grischott-holz.ch/gartenm%C3%B6bel/tr%C3%B6ge/brunnentrog-runca/ (Accessed Date: 29 April 2020).
• Url-45, https://steiner-naturstein.de/pages/referenzen (Accessed Date: 25 April 2020).
• Url-46,https://www.flickr.com/photos/paperspaints/5004133984/in/album-72157624987327366/ (Accessed Date: 17 April 2020).
• Url-47, https://tr.pinterest.com/pin/639581584569882472/ (Accessed Date: 25 April 2020).
• Url-48, https://mapio.net/pic/p-83423437/ (Accessed Date: 26 April 2020).
• Url-49, https://fermanet.com/urun/hayvan-yalagi-termoplast/?v=29b90007cbf9 (Erişim Tarihi: 27 Nisan 2020).