Nazım Hikmet’in Memleketimden İnsan Manzaraları Kitabındaki Kişiler/Tipler*

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 6, 53 - 98, 27.04.2018

Kâzım Yetiş

Öz

 Nazım Hikmet’in en çok okunan şiir kitaplarından biri ‘Memleketimden İnsan Manzaraları’dır. Fakat manzaradaki bu insanların bugüne kadar belli bir gruplandırması yapılmamış, toplumdaki hangi tip insanları karşıladığı üzerinde bir çalışmada bulunulmamıştır. Halbuki toplumları oluşturan, ayakta tutan belli insan tipleridir. Esasen her kültür ve medeniyet kendini anlayan, anlatan, kuran ve yaşatan tipleri oluşturur. Bu sosyolojik bir vakıadır. Bu tipler toplumun sadece dönemlerini değil, geleceğini de tayin belirleyen kişilerdir. Nazım Hikmet, bu kitabında, toplumun çeşitli katmanlarından insanları konuşturur. Bu konuşmalar veya dar çerçevedeki faaliyetler onların durumlarını ve zihniyetlerini anlamamıza yardımcı olur. Elbette bu klasik anlamda bir tip olmayacaktır. Çünkü şair, bize kendi penceresinden, tabiatıyla hapishane penceresinden gördüklerini anlatır. Bunun için de kişi dökümü oldukça fazladır. Bunları mutlak surette tip kategorisine sokmak şairin belirlediklerinin bir kısmını göz ardı etmek olacaktı. Biz bunun yerine, dökümü tam yapmayı tercih ettik.

Anahtar Kelimeler

Nazım Hikmet, Memleketimden İnsan Manzaraları, şiir, tip

Kaynakça

• Batur, Enis. (2007). “Biricik Bir Ansiklopedik-Şiir Girişimi: Nâzım’ın ‘Manzaralar’ı”, [in:] Hece, 121, (208-209).
• Emre, Samih. (1966). “Nazım Şiir: Memleketimden İnsan Manzaraları”, Yön, 3 Eylül, s.115 Fuat, Memet. (2000). Nâzım Hikmet, İstanbul.
• Moran, Berna. (1994). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İstanbul: Cem Yayınları. Nâzım Hikmet. (2002). Memleketimden İnsan Manzaraları Şiirler 5, İstanbul, Yapı Kredi Kültür A. Ş. Yayınları.
• Sertel, Zekeriya. (1977). Hatırladıklarım, 2.baskı, İstanbul: Gözlem Yayınları.