Ekselansları Merhum Rauf R. Denktaş'ın “Karkot Deresi” Adlı Eserinde Geçen Kıbrıs Türk Halk Bilimi ile İlgili Unsurlar

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 2, 167 - 194, 18.10.2021

Metin Akar

Öz

Geçmiş zamanlardaki halk kültürü ile yaşayan halk kültürünü mukayese etmek için hatırat türü eserlere başvurulmasının yararlı olacağı kanaati ile bu çalışmayı yaptık. Sayın Denktaş’ın Karkot Deresi adlı eseri bu sebeple ele alınmış; barınak ve konutlar, aydınlanma araçları, taşıtlar, ekonomi türleri, beslenme ve mutfak kültürü, giyim, kuşam, süs, halk inançları, töreler, âdetler, gelenekler, görenekler, fal, büyü, rüya yorumu, mezar ziyareti, halk edebiyatı, halk dili açısından incelenmiş; elde edilen bilgiler Sedat Veyis Örnek’in Türk Halk bilimi adlı eserindeki listeye göre sınıflandırılmıştır. Standart Türkiye Türkçesinde kullanılmayan veya az kullanılan bazı kelimelerin karşılıkları tespit edilmiş; sözlüklerde bulunmayanların karşılıkları da verilmiştir. Eserde en çok halk inançları, töreler, âdetler, gelenekler ve görenekler konularında malzeme bulunduğu görülmüştür. Çalışmanın sonunda hatıra türünden olan bir eserde halk bilimi için zengin ve değerli malzemeler bulunabileceğini gördük ve gösterdik.

Anahtar Kelimeler

Rauf R. Denktaş, Kıbrıs, Karkot Deresi, Türk Halk Bilimi

Kaynakça

• Denktaş, R. R. (1996). Karkot Deresi, 1. Baskı, Lefkoşa: Kıbrıslı Yayınları.
• Dilçin, C. (Düzenleyen). (1983). Yeni Tarama Sözlüğü, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: 503.
• Hakeri, B. H. (1992). Kıbrıs Türk Ansiklopedisi, C. I, Lefkoşa: Kıbrıs gazetesinin armağanıdır.
• Harman, D. (1996). “Sunuş”, Rauf R. Denktaş, Karkot Deresi, 1.Baskı, Lefkoşa: Kıbrıslı Yayınları.
• Örnek, S. V. (1995). Türk Halkbilimi, Ankara.
• Raif, D. (1988). Kıbrıs Türk Halk Kültüründe Peynircilik ve Hellim Üzerine Tespitler, I.Kıbrıs Türk Halk Mutfağı ve El Sanatları Kolokyumu Bildirileri, Gazimağusa, 21-22 Mayıs 1998, Gazimağusa: Doğu Akdeniz Üniversitesi Kıbrıs Türk Halk Kültürünü Araştırma Kulübü Yayını.
• Şanlıol, M. (1988). Tuzla Köyünde Avcılık Kültürü ve Mutfak Üzerine Tespitler, I. Kıbrıs Türk Halk Mutfağı ve El Sanatları Kolokyumu Bildirileri, Gazimağusa, 21-22 Mayıs 1988, Gazimağusa: Doğu Akdeniz Üniversitesi Kıbrıs Türk Halk Kültürünü Araştırma Kulübü Yayını.