On Activities of Bekir Sıtkı Chobanzade in the Association of Exploration and Study of Azerbaijan

Yıl 2016, Cilt: 3 Sayı: 10, 1 - 19, 01.12.2016

Elnur Ağayev

Öz

Bekir Sıtkı Chobanzade who made various academic
works, took his place among the pioneers of the world of Turkic studies and
spent 12 years of his life in Azerbaijan, the country that was the centre of
Turkic studies in 20s and 30s. He was a member of various scientific
institutions and organizations in Azerbaijan. He shared his opinions and
produced lots of works. One of the organizations in which he participated in
that period was The Association of Exploration and Study of Azerbaijan.
Chobanzade took part in different positions in the Association and encouraged
the institutionalisation of study of Turkic languages, determination and
solving problems of the history of Turkish literature and in general of
Orientalism, taught new Turcologists, underlined importance of the field work
in the Turkology and stimulated similar studies.

In this paper, activities of the
Chobanzade in The Association have been examined according to the official
records of the meetings. In addition, it is considered that giving widely place
to the official records will make contribution to the study of academic
environment and Turcologists of that period.        

Anahtar Kelimeler

Chobanzade, study of Turkic languages, Association of Exploration and Study of Azerbaijan

Bekir Çobanzade’nin “Azerbaycan’ı Tedkik ve Tetebbu Cemiyeti”ndeki Faaliyetinden Kesitler

Öz

Yaptığı akademik çalışmalarıyla Türk
Dünyasının değerleri arasında yer alan Bekir Sıtkı Çobanzade, yaşamının 12
yılını 1920-30’lı yılların önemli Türkoloji merkezi olan Azerbaycan’da
geçirtti. Burada bulunan çeşitli akademik kurumlarda görev aldı, düşüncelerini
paylaştı, eserler üretti. Bu kurumlardan biri de Azerbaycan’ı Tedkik ve Tetebbu
Cemiyeti oldu. Çobanzade, bu kurumda değişik kademelerde görevler üstlenerek,
Türkoloji çalışmalarının kurumsallaşması, genelde Doğu, özelde Türk dilinin,
Türk Edebiyat Tarihinin sorunlarının tespiti ve çözümü, yeni Türkologların
yetiştirilmesi, Türkoloji alanında saha çalışmalarının önemi üzerinde durdu ve
benzer çalışmaları teşvik etti. 

Makalede Çobanzade’nin Cemiyet’teki
faaliyetleri tutanaklar eşliğinde ayrıntılı olarak irdelenmektedir. Ayrıca
çalışmada tutanaklara geniş yer verilmekle dönemin akademik muhiti ve
Türkologları üzerinde yapılacak çalışmalara katkı yapmak düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çobanzade, Türkoloji araştırmaları, Azerbaycan’ı Tedkik ve Tetebbu Cemiyeti, Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Arşivi

Kaynakça

• A. Arşiv Kaynakları
• ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 1, Yaprak 207-208, 211. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 5, Yaprak 2-3. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 6, Yaprak 5, 6-8. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 8, Yaprak 2, 4-5, 7-12. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 10, Yaprak 42, 69. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 13, Yaprak 2-3. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 15, Yaprak 7. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 26, Yaprak 7, 11. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 27, Yaprak 19, 35, 37, 39. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 29, Yaprak 3. ARDA, Koleksiyon 389, Klasör 1, Dosya 48, Yaprak 12.
• B. Makaleler
• “Структура Общества Обследования и Изучения Азербайджана”, Известия Общества Обследования и Изучения Азербайджана, № 1, Баку 1925, c. 127-139. AĞAYEV, Elnur, 2013, “Bekir Çobanzade’nin “Azerbaycan’ı Tedkik ve Tetebbu Cemiyeti”ndeki Faaliyetleri ve Islahatlar Üzerine Görüşleri”, Hacettepe Üniversitesi Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, yıl 9, sayı 17, Bahar, s. 135-170.
• ÇOBANZADE, Bekir, 1928, “Profesör A. N. Samoiloviç”, Maarif İşleri, sayı 7-8, s. 80-86.