HELENISTIC, ROMAN-BYZANTINE IMPACT ON MEDIEVAL ISLAMIC COINS

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 2, 50 - 71, 01.12.2014

Ulaş Töre Sivrioğlu

Öz

At this study, it is examined the Helenistic, Roman-Byzantine impacts on minted
coins in the Medieval Islamic world. Arabic cities and societes already use the imitation of
Hellenistic-Roman coins at commerciacal activities before Islam. Arabs use Byzantine and
Sasanian current Money after Islam more they mint like that money. But the period of Abd alMalik
b. Marwan (680-705) the Byzantine-Sasanian type of coinage on which has some
figures is stopped. The new models of coins on which has only Quran’s verses continue being
minted in the Abbasid period in spite of Abd al-Malik’s reform. The models of Byzantine
imitation become widespread at the 11th century in Anatolia, Syria and Iraq owing to
foundation of Turcoman principalites.
The coins are taken as an example from modern Byzantine coins and from the
Hellenistic-Roman coins which were taken out of circulation many centruies ago. Therefore,
this situation should be considered variously. The minting coins such as the HellenisticRoman
and Byantine models continue untill the end of 12 th century and it is abondoned as
result of many reasons.
In this study, it is searched why islamic dynasties minted such as Helenistic,
Romain and Byzantine coins and these type coins were disappered after a while.

Anahtar Kelimeler

Islam, Hellenistic, Roman, Byzantine, Coins, Interaction

ORTAÇAĞ İSLAM SİKKELERİNDE HELLEN, ROMA-BİZANS ETKİSİ

Öz

Bu çalışmada Ortaçağ İslâm dünyasında basılan sikkelerde Hellenistik Roma-Bizans ektikleri incelenmiştir. Arap kent ve toplulukları İslâm öncesinden itibaren ticarî faaliyetlerinde Hellen-Roma taklidi sikkeler kullanmışlardır. İslâm’dan sonra da Araplar tedavüldeki Bizans ve Sâsâni paralarını kullanmış ve Emevîlerle birlikte bu paraların benzerlerini kestirmeye başlamışlardır. Ancak Abdülmelik b. Mervan (680-705)devrinde üzerinde figürler bulunan Bizans/Sâsâni tipinde sikke kestirmeye son verilerek, üzerinde yalnızca Kuran’dan âyetler yer alan yeni tipte sikke modellerine geçilmiştir. Abdülmelik’in reformlarına rağmen figürlü sikkeler nadiren de olsa üretilmeye devam edilmiş, Bizans taklidi modeller XI.-XII Asırlarda Anadolu, Suriye ve Irak’ta kurulan Türkmen devletleri tarafından yeniden yaygınlaştırılmıştır. Türkmen devletleri’nin kestirdikleri sikkeler sadece çağdaş Bizans paralarını değil, tedavülden asırlar önce kalkmış olan Hellenistik ve Roma sikkelerinin de örnek alınması nedeniyle farklı bir bağlamda değerlendirilmelidir. Hellen-Roma/Bizans modelli sikke kestirilmesi İslâm dünyasında XII. asrın sonuna kadar devam etmiş bir dizi etmenin sonucunda terk edilmiştir. Bu çalışmada İslâm hanedanlarının Hellenistik, Roma ve Bizans tipi sikkeler kestirmesinin ve bir süre sonra bu tip sikkelerin ortadan kalkmasının nedenleri sorgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

İslâm, Hellenistik, Roma, Bizans, Sikke, Etkileşim