Azerbaycan’ın kadim
topraklarından olan İrevan Hanlığı’nın nüfusunun incelenmesi, günümüzün siyasi
ve sosyal jeo-politiği açısından önem taşımaktadır. Günümüzdeki Ermenistan
Cumhuriyeti, kadim İrevan hanlığının toprakları üzerinde ikame etmekte olup, bu
toprakların kendilerine ait olduğunu iddia etmektedirler. Ancak, başta seyahatnameler
olmak üzere kaynaklar ve arşiv belgeleri, bu iddiaların asılsız olduğunu
kanıtlamaktadır. İrevan Hanlığı’nı ziyaret etmiş olan seyyahlar, Azerbaycan
Türklerinin bu bölgenin nüfusunun çoğunluğunu oluşturduğunu belirtmişlerdir. İlgili çalışmada, İrevan
Hanlığı’nın siyasi, sosyal, dini ve nüfus yapısı dönemin kaynaklarına
dayanılarak incelenmeye çalışılmıştır. İrevan Hanlarının nüfus politikaları,
diğer hanlıkların politikaları ile mukayeseli incelenerek,son derece başarılı
nüfus politikası takip edildiği tespit edilmiştir. Bu başarılı politikalar
sayesinde, hanlık hakimiyeti altındaki bölgelere, daha çok nüfusun gelerek yerleştiği görülmektedir.
Aynı zamanda Rus Çarlığının sömürge siyasetinin bir sonucu olarak, 1828 yılında
Türkmençay ve 1829 yılında Edirne Antlaşmalarının müeyyideleri gereğince Kaçar
Hanedanı yönetimindeki İran ve Osmanlı Devleti topraklarından İrevan
Hanlığı’nın topraklarına Ermenileri toplu şekilde göç etmeye teşvik etmiş
oldukları görülmektedir. Aynı zamanda, bu çalışmada Ermenilerin bölgede
çoğunluk olabilmeleri için İrevan Hanlığı Türk ve Müslüman ahalisinin, baskı ve
tehditle,komşu devletlere göç etmeye zorlanması da belgelerle ortaya konulmaya çalışılmıştır.
İrevan Hanlığı Nüfus sayısı Etnik içeriği Göç ettirme Nüfus politikası
The study of the population of the Iravan khanate, located on the
primordial Azerbaijani lands is important in terms of the political and social
geopolitics of our date. The present day Armenia Republic is located in the
territory of former Iravan Khanate and Armenians, who claimed that this land
belonged to them, are claiming it today as well. However, information from
sources, in particular, travelogues and archival documents prove these claims
unfounded. Travelers who were visited the Iravan khanate had noted that the
majority of the population in the region consisted of Azerbaijani Turks. In the article, political and social as well as ethnic and religious composition of the Iravan
khanate is analyzed based on various
sources. In addition, the population policies of the Iravan khans is
investigated in the article. It is emphasized in the article that Khans of
Iravan pursued very successful population policy compared to the Khans of other
Khanates, therefore, were able to
attract more and more people to the khanate. At the same time, here is given
the mass resettlement of Armenians from the Qajar Iran and the Ottoman Empire
to the area of the Iravan khanate under the terms of the Turkmenchay Treaty in
1828 and the Edirne Treaty in 1829. The article also handles the oppression of the Turkic-Muslim
population of the Iravan Khanate under the colonial policy of the Russian
Empire and their forced migration to neighboring states, based on documents.
The Iravan khanate Population size Ethnic composition Resettlement Population policy
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 25 Mayıs 2017 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 4 Sayı: 11 |
По всем вопросам приема статей и выпуска очередных номеров обращаться в редакцию соответствующего журнала