The Power Struggle In Turkmenistan After The Octobery Revolutıon: Struggle Against the Counterrevolution (1918-1919)

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 12, 247 - 273, 25.08.2017

Tahir Aşirov

Öz

This article/thesis
particularly investigates one of the most important events of the history of
Middle East, the civil war at the bottom watercourse of Amuderya.  Indeed, this article/thesis is considered to
be one of the important works written on this subject in Turkmenistan. This
article comprises the reasons of the revolts, the problems that the revolt
resulted in and the explanation of the social situation in the different areas
of Turkmenistan in the period of the Russian Empire ruling. The main purpose of
the article is to illuminate the causes of the counter-revolution within the
main ideological frame of the political ideology. It attempts to enlighten the
actions of the Russian Empire and the actions of the local Khan, especially the
Cuneyt Khan, from the Communist viewpoint of the time. At the same time, my
work is assessed on the basis of written documents in the Turkmenistan
handwriting fund. At the end of the work, the chronology of the
counter-revolution that emerged between 1918 and 1919 is given. S. Narmedov is
a communist scientist working on the history, struggle and survival of Turkmen
people. He is the author of the work published in 1976 in Ashgabat by the
publications of the Turkmenistan Academy “Ilım” under the title of “Derby of
Conterrevolution in Horezm”.

Anahtar Kelimeler

Turkmen, Cuneyt Han, Soviet, Revolution, Conterrevolutin

Ekim Devriminden Sonra Türkmenistan’da İktidar Mücadelesi: Karşı Devrime Karşı Mücadele (1918-1919)

Öz

Bu çalışma , Orta
Asya tarihinin önemli konulardan birini– Amuderya’nın alt mecralarında geçen vatandaşlık
(iç) savaşını ayrıntılı olarak incelemektedir. Çalışma, bu konuda yazılan Türkmenistan
SSC’inde önemli eserlerden biri olarak kabul edilmektedir.

Çalışma, Türkmenlerin
Rusya İmparatorluğu tarafından yönetildiği dönemde Orta Asya’nın, özellikle de
Harezm’in değişik yerlerindeki durumlar üzerine ortaya çıkan ayaklanmaya, karşı
mücadelenin, karşı devrimin (konterrevolyutsiya) sebebi, konusu, halkın karşı
devrime verdiği desteği açıklaması gibi konuları içermektedir. Bu eserin
başlıca amacı dönemin siyasi ideolojisi çerçevesinde karşı devrimin sebeplerini
aydınlatmaktır.

Rus İmparatorluğunun
yaptıklarını ve yerel Hanların, özellikle de Cüneyt Han’ın gerçekleştirmeye
çalıştığı eylemleri dönemin komünist bakış açısıyla aydınlaştırmaya
çalışmaktadır. Aynı zamanda bu çalışmada konuyla ilgili olarak Türkmenistan
elyazmaları fonunda bulunan yazılı belgeleri esasında değerlendirilmektedir.
Eserin sonunda ise 1918-1919 tarihleri arasında ortaya çıkan karşı devrimin kronolojisi
ele alınmıştır.S. Narmedov, Türkmen
halk tarihi ve mücadelesiyle ilgili çalışma yapan ve yazılar kaleme alan komünist
bir bilim adamıdır. Yazar 1976 yılında Aşkabat’ta Türkmenistan Akademisinin “ilim”
yayınları tarafından “Horezm’de Kontrrevolyutsiyanın Derbi-Dağın Edilmeği”
ismiyle yayımlanan eserin sahibidir.

Anahtar Kelimeler

Türkmenler, Cüneyt Han, Sovyet, Devrim, Karşı Devrim

Kaynakça

• FED’KO, İ., 1957, Mirnıye peregovorı “Oktyabr’skaya sotsialisticheskaya revolyutsiya i grazhdanskaya voyna v turkestane”, Taşkent.
• GARAYEV, R., 1970, Komsomol Horezma 1920-1925 godanı “Ilım”, Aşhabad.
• İSTORİYA UZBEKSKOY SSR, 1967, t. 3. Taşkent.
• İSTORİYA UZBEKSKOY SSR, 1968, Taşkent.
• KAPUSTİN, G., 1967, V. nizov’yah Amu-Der’ii, Nukus.
• NAZAROV M., 1969, KH. Kommunisticheskaya partiya Turkestana vo glave zashchity Oktyabr’skoy revolyutsii, 1918-1920 gg., Taşkent.
• NEPESOV, G., 1962, Iz istorii Horezmskoy revolyutsii. Taşkent, 1962.
• OÇERKİ İSTORİY KARAKALPAKSKOY ASSR, t. 1, Taşkent.
• ÖZ, KP MK-nin yanındaki parti tarihi enstitüsünün parti arşivi. Elyazmaları fondu. 349 iş.
• ÖZSSR ORTDA 20 f. 1 yazgı, 243 iş.
• SADIKOV, A. A., 1956, Ekonomiçeskiye svyazi Khivı s Rossiyey, Taşkent.
• SADIKOV, A., 1958, Nekotorıye dannıye o polozhenii krest’yan dorevolyutsionnoy Khivı, Trudı SAGU im. Lenina, istoriya SSSR, novaya seriya, 140 vıpusk, 28 kn. Taşkent. SAMADOVA, G., 1958, Osnovnıye chertı obtshestvennogo i gosudarstvennogo stroya Hivinskogo khanstva, “Materialı k istorii Sevetskogo gosudarstva i prava Uzbekistana”, Taşkent.
• SAMDA f. 107. op. 1., ish. 43.
• VOSTRİKOV N., 1957, Voyenno-revolyutsionnıye sobıtiya v Amudar’inskom otdele i Horezme. Oktyabr’skaya sotsialisticheskaya revolyutsiya i grazhdanskaya voyna v Turkestane, Taşkent.