Visits of Mustafa Kemal Pasha to Erzincan

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 14, 152 - 169, 30.05.2018

Salim Gökçen Recep Mutlu Özbayık

Öz

Founder of
Turkish Republic Mustafa Kemal launched the National Struggle in Anatolia
starting with the concept of national state. Mustafa Kemal, who stated in every
occasion that he took his power and determination from the common sense of the
Turkish Nation, turned to nationwide tours not only in the years of National
Struggle but also after the declaration of the Republic.

Mustafa
Kemal continued his nationwide tours and went even to the remote villages along
with cities and districts with the victory of National struggle and founding of
Turkish Republic. The nationwide tours of Mustafa Kemal should not be seen as
ordinary sightseeing. These tours had an important role in the modernization
and establishment of Turkish Republic. With these tours, Mustafa Kemal had a
chance of learning the nation love of Turkish public closely, listened the
problems of the people and got their approval by learning whether they want the
forthcoming reform or not, and he also tried creating the roots of Turkish
Republic.

In this
study, which was made by using archival documents, periodicals, memories and
research works, the importance of Mustafa Kemal Pasha's visit to Erzincan after
the declaration of the Republic or the National Struggle period was emphasized. 

Anahtar Kelimeler

Republic of Turkey, Erzincan, Mustafa Kemal Atatürk, National Struggle, Nationwide Tours

Mustafa Kemal Paşa’nın Erzincan’a Yapmış Olduğu Ziyaretler

Öz

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu
Mustafa Kemal Atatürk, ulusal devlet anlayışı ile yola çıkarak Milli
Mücadele’yi Anadolu’dan başlatmıştı. Her fırsatta gücünü ve azmini, Türk
Milletinin sağduyusundan aldığını ifade eden Mustafa Kemal gerek Milli Mücadele
yıllarında ve gerekse Cumhuriyetin ilan edilmesinden sonra yurt gezilerine yönelmişti.           

Milli Mücadele’nin kazanılıp,
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla birlikte yurt gezilerini sürdüren Mustafa
Kemal, memleketi karış karış gezerek illere, ilçelere ve köylere kadar
gitmiştir. Bu yurt gezilerini sıradan ziyaretler olarak görmemek gerekir.
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasında ve çağdaşlaşması yolunda bu gezilerin
önemli bir rolü bulunmaktadır. Mustafa Kemal bu gezilerle, Türk Milletinin
vatan ve millet sevgisini yakından tanıma imkânı bularak halkın dertlerini
dinlemiş ve yapılacak olan inkılâplar için halkın onayını almış ve bu şekilde
çağdaş bir Türkiye’nin zeminini hazırlamıştır. Arşiv belgeleri, süreli
yayınlar, hatıralar ve araştırma eserlerden faydalanılarak yapılan bu çalışmada
Mustafa Kemal Paşa’nın gerek Milli Mücadele döneminde gerekse Cumhuriyet’in
ilanından sonra Erzincan’a yaptığı ziyaretlerin önemi üzerinde durulmuştur.

 

Anahtar Kelimeler

Türkiye Cumhuriyeti, Erzincan, Mustafa Kemal Atatürk, Milli Mücadele, Yurt Gezileri

Kaynakça

• Arşivler Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi Cumhurbaşkanlığı Arşivi
• Gazeteler Cumhuriyet Hâkimiyet-i Milliye
• Araştırma Eserler ve Makaleler
• ALTUĞ, Yılmaz, 1975, Türk Devrim Tarihi Dersleri (1919-1938), İstanbul Üniversitesi Yay. İstanbul.
• ATATÜRK, Mustafa Kemal, 1963, Nutuk I, Milli Eğitim Basımevi, Ankara.
• ATATÜRK ARAŞTIRMA MERKEZİ, 1997, Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, (Haz. Nimet Arsan) II, Ankara.
• ATAY, Falih Rıfkı, 1984, Çankaya, Bateş Yay, İstanbul.
• ATNUR İbrahim, Ethem, 2006, Reis-i Cumhurun Doğu İncelemeleri, Babil Yay. Ankara.
• AYDEMİR, Şevket Süreyya, 1999, Tek Adam Mustafa Kemal (1919-1922), Remzi Kitapevi, Ankara.
• AYDIN, Nurhan, ERGÜN, Elif, 2018, “1924 Erzurum Depremi ve Gazi Mustafa Kemal Paşa”, ATCTD, c.I, S:2, s.145-155.
• BAYKARA, Tuncer, 1985, Milli Mücadele (1918-1923), Kültür Turizm Bakanlığı Yay. Ankara.
• BOZKURT, İbrahim, 2017, “Atatürk’ün Mersin Ziyaretleri”, AÜTİTE Atatürk Yolu Dergisi, S:61, s.79-110.
• BULUT, Hüseyin, 1997, Milli Mücadelede Erzincan, Erzincan Belediyesi Yay. Erzincan.
• ÇANAK, Erdem, 2016, “Atatürk’ün Yurt Gezilerine Bir Örnek 1930-1931 Gezisi”, ASAD, Yıl:4, S:23, s.138-178.
• ÇAPA, Mesut, 2003, “Erzurum Depremi ve Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal’in Erzurum’u Ziyareti”, 23 Temmuz Erzurum Kongresi ve Kurtuluştan Günümüze Erzurum I. Uluslararası Erzurum Sempozyumu (23-25 Temmuz 2002 Erzurum), ATAM Yay, Ankara, s.643-656.
• DAŞDEMİR, Latif, 2006, “Yurtiçi Gezilerinin Önemi ve Bilinmeyen Bir Gezi Çeşme-Ilıca Ziyareti”, AKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, c.VIII, S:3, Atatürk Özel Sayısı, s.13-38.
• Onat, Nuri, 1984, Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın Sonbahar Gezileri, Çağdaş Yay. İstanbul.
• GÜL, Muhittin, 2006, “Atatürk’ün Yurt Gezilerinin Kamuoyu Oluşturmadaki Rolü”, AKÜ, Sosyal Bilimler Dergisi, c.VIII, S:3, s.51-72.
• GÜNEY, Eflatun Cem, 1963, Atatürk Hayatı ve Eserleri, İstanbul. ILGAZ, Hasene, 1981, Atatürk’e 100. Yıl Armağanı, Boğaziçi Yay. İstanbul.
• KANSU, Mazhar Müfit, 2009, Erzurum’dan Ölümüne Kadar Atatürk’le Beraber I, TTK Yay. Ankara.
• KIRZIOĞLU, Fahrettin, 1974, “Gazi’nin Kuzey Doğu Gezileri (Eylül-Ekim 1924)”, 50. Yıl Armağanı Erzurum ve Çevresi I, AÜ Yay. Erzurum, s.133-160.
• KOCATÜRK, Utkan, 2015, Doğumundan Ölümüne Kadar Kaynakçalı Atatürk Günlüğü, ATAM Yay. Ankara.
• KONUKÇU, Enver, 1989, “Milli Egemenlik, Milli Birlik ve Beraberlik Yolunda Erzincan”, Milli Egemenlik 1989 Panellerde Sunulan Bildiriler, TBMM Yay. Erzincan, s.25-32.
• ______, 1999, Mustafa Kemal Atatürk Döneminde Erzurum, Erzurum Valiliği, Erzurum.
• ______, 1992, Selçuklulardan Cumhuriyet’e Erzurum, Erzurum Ticaret ve Sanayi Odası, Ankara.
• KURT, Deniz, 2011, “Atatürk’ün Bursa Gezilerinin Türk Devrim Tarihi Açısından Analizi”, Atatürk Haftası Armağanı 10 Kasım 2011, Genelkurmay Yay. Ankara, s.223-249.
• ÖKTE, Ertuğrul Zekai, 2010, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Yurtiçi Gezileri, (1922-1938), Tarih Araştırmaları Vakfı Yay. İstanbul.
• ÖNDER, Mehmet, 1975, Atatürk’ün Yurt Gezileri, Türkiye İş Bankası Yay. Ankara.
• SARIHAN, Zeki, 1986, Kurtuluş Savaşı Günlüğü I-II, TTK Yay. Ankara.
• TINAL, Melih, 2008, “Atatürk’ün İzmir Ziyaretleri ve Vefatının İzmir’deki Yankıları”, ÇTTAD, c.VII, S:16-17, s.19-33.
• TURAL, Mehmet Akif, 2010, “Atatürk’ün Yurt Gezileri, Büyük Nutuk Adlı Eseri ve Hayattan Ayrılışı”, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi II, ATAM Yay, Ankara, s.371-408.
• ÜÇÜNCÜ ORDU KOMUTANLIĞI, 1981, Atatürk 3’üncü Ordu Bölgesinde, Erzincan.