Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Romanya ile Anadolu Türk Kilimlerindeki Desen ve Renk Benzerlikleri

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 1067 - 1089, 25.06.2020

Öz

El sanatları tarih boyunca hem bezeme hem de gündelik ihtiyaçların giderilmesinde önemli bir rol üstlenmiştir. Bu anlamda dokumacılık insanlığın pek çok alanda farklı gereksinimlerini karşılamada fayda sağlamıştır. Halı kadar dayanıklılığı olmayan kilim dokumalarının da geleneksel kültür de fonksiyonel kullanım alanı bakımından da çeşitliliği fazladır.

Özellikle Osmanlılar döneminde Balkan coğrafyasında gerçekleştirilen fetihler ile Anadolu’dan aileler bölgeye göç gerçekleştirmişlerdir. Orta Asya’yı takiple gittikleri her yere kültürlerinde var olanı da götüren Türkler Balkan coğrafyasında dokumacılığın dolayısıyla kilim kültürünün gelişiminde de bu göçlerle etkili olmuşlardır.

Günümüz Romanya’sında özellikle Dobruca ve Köstence gibi yerler halen Türklerin yaşadığı coğrafyalardır. Köstence’de müzede, evlerde ve mağazalarda tespit edilen kilimler bu çalışmada desen, motif ve renk özellikleri bakımından Anadolu dokumaları ile taşıdıkları benzerlikleri bakımından ele alınacaktır.

Kaynakça

  • Refernas1: Hakan YILMAZ Referans2: Doç. Dr. Habibe ALİYEVA
  • ACAR, Belkıs, Kilim, Cicim, Zili, Sumak, Türk Düz Dokuma Yaygıları, İstanbul, 1982. AKPINARLI, Feriha ve YALÇIN, Mahmut, (2011). “Doğu Anadolu Halı Yastıklarındaki Motif Özelliklerinin İncelenmesi”, III. Uluslararası Türk El Dokumaları/Tekstil) ve Gelenekli Sanatlar Kongresi, Konya, 2011, s. 271-278. AYTAÇ, Ahmet ve EROĞLU, M. Ali, “Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde Balkanlara Ait Bazı Dokuma Belgeleri”, Samsun Mübadele ve Balkan Türk Kültürü Araştırmaları Derneği II. Mübadele ve Balkan Türk Kültürü Araştırmaları Kongresi Bildirileri, Samsun, 20-22 Konya, Kasım 2008, s. 1-9. AYTAÇ, Ahmet, “Makedonya Devlet Müzesi’nde Sergilenen Kilimlerin Teknik ve Desen Özellikleri”, S. Ü. Selçuklu Araştırmaları Merkezi I. Uluslararası Türk El Dokumacılığı Kongresi Bildirileri, 2007, Konya, s. 51-58. AYTAÇ, Ahmet, “Makedonya Devlet Müzesi’nde Sergilenen Kilimlerin Teknik ve Desen Özellikleri”, S. Ü. Selçuklu Arş. Mrk. I. Uluslararası Türk El Dokumacılığı Kongresi Bildirileri, Konya, 2007, s. 51–58. AYTAÇ, Ahmet, Hotamış Türkmen Kilimi, Konya, 2003. BOZKURT SAYNUR, Giray, “Geçmişten Günümüze Romanya’da Türk Varlığı”, Karadeniz Araştırmaları Dergisi, C: 5, S: 17, Bahar 2008, s.1-31. ÇINAR, Ali Abbas, Türklerde At ve Atçılık, Ankara, 1993. ERBEK, Güren, Anatolian Kilims, C: 1-2, Ankara, 1995. ERGÜDER, A. Aslıhan, Çoruh Vadisi Düz Dokumaları, Erzurum 2007. ESİN, Emel, Türk Sanatında At, Türkler, C: 4, 2002. GENÇ, Reşat, “Kaşgarlı Mahmud’a Göre XI. Yüzyılda Türklerde Dokuma ve Yaygı İşleri”, Türk Soylu Halklarının Halı, Kilim ve Cicim Sanatı Uluslararası Bilgi Şöleni Bildirileri, Ankara, 1998, s.131-135. KIRZIOĞLU, GÖRGÜNAY, Neriman, “XVI-XVII. Yüzyıl Saray Kilimlerinin Bardız, Karabağ, Moldovya/Komrat ve Bulgaristan’da Devam Edegelen Benzerleri”, V. Milletlerarası Türk Halk Kültürleri Kongresi Maddi Kültür Seksiyon Bildirileri, Ankara, 1997, s.248-260. ONUK, Taciser, Osmanlı’dan Günümüze Oyalar, Ankara, 2005. ÖGEL, Bahattin, Türk Kültür Tarihine Giriş, C. III, Ankara, 1978. PARLAK, Tahsin, Geleneksel Kazak Halı Sanatı ve TİKA Aral Bölgesi El Halıcılığı Geliştirme Projesi, Ankara, 2002, s. 31. SÜMER, Faruk, “Türklerde Atçılık ve Binicilik”, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, Sayı: 24, İstanbul, 1983. ÜNALDI, Vedat, “Bardız Kilimciliği Projesi Kapsamında Yöre Kilimciliğinin Geliştirilmesi”, (Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Erzurum, 2008. YAZICIOĞLU, Yahşi ve TEZEL, Zeynep, “Türk El Dokusu Halıların Yurtdışı Platformlarda Tanıtılması ve Tüketim Olanaklarının Araştırılması Üzerine Somut Öneriler”, Türkiye’de El Sanatları Geleneği ve Çağdaş Sanatlar İçindeki Yeri Sempozyum Bildirileri, Ankara, 1997. YETKİN, Şerare, Türk Halı Sanatı, İstanbul, 1974.

Pattern and Color Similarities in Roman and Anatolian Turkish Kilims

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 1067 - 1089, 25.06.2020

Öz

Handicrafts have played an important role in both decoration and daily needs throughout the history. In this sense, weaving has benefited to meet different needs of humanity in many fields. Rug (kilim) weaving, which is not as durable as carpet, is also diverse in terms of functional use in traditional culture. Especially, with the conquests in the Balkan geography during the Ottoman period, families from Anatolia migrated to the region. The Turks, who took the existing in their culture wherever they went with following Central Asia, have influenced by these migrations on the development of the weaving culture and therefore the rug culture in the Balkan geography. In today's Romania, places such as Dobruja and Constanta etc., are geographies where Turks are still living. The rugs identified in the museum, houses and stores in Constanta will be handled in this study in terms of their similarities with Anatolian weavings in terms of pattern, motif and color features.

Kaynakça

  • Refernas1: Hakan YILMAZ Referans2: Doç. Dr. Habibe ALİYEVA
  • ACAR, Belkıs, Kilim, Cicim, Zili, Sumak, Türk Düz Dokuma Yaygıları, İstanbul, 1982. AKPINARLI, Feriha ve YALÇIN, Mahmut, (2011). “Doğu Anadolu Halı Yastıklarındaki Motif Özelliklerinin İncelenmesi”, III. Uluslararası Türk El Dokumaları/Tekstil) ve Gelenekli Sanatlar Kongresi, Konya, 2011, s. 271-278. AYTAÇ, Ahmet ve EROĞLU, M. Ali, “Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde Balkanlara Ait Bazı Dokuma Belgeleri”, Samsun Mübadele ve Balkan Türk Kültürü Araştırmaları Derneği II. Mübadele ve Balkan Türk Kültürü Araştırmaları Kongresi Bildirileri, Samsun, 20-22 Konya, Kasım 2008, s. 1-9. AYTAÇ, Ahmet, “Makedonya Devlet Müzesi’nde Sergilenen Kilimlerin Teknik ve Desen Özellikleri”, S. Ü. Selçuklu Araştırmaları Merkezi I. Uluslararası Türk El Dokumacılığı Kongresi Bildirileri, 2007, Konya, s. 51-58. AYTAÇ, Ahmet, “Makedonya Devlet Müzesi’nde Sergilenen Kilimlerin Teknik ve Desen Özellikleri”, S. Ü. Selçuklu Arş. Mrk. I. Uluslararası Türk El Dokumacılığı Kongresi Bildirileri, Konya, 2007, s. 51–58. AYTAÇ, Ahmet, Hotamış Türkmen Kilimi, Konya, 2003. BOZKURT SAYNUR, Giray, “Geçmişten Günümüze Romanya’da Türk Varlığı”, Karadeniz Araştırmaları Dergisi, C: 5, S: 17, Bahar 2008, s.1-31. ÇINAR, Ali Abbas, Türklerde At ve Atçılık, Ankara, 1993. ERBEK, Güren, Anatolian Kilims, C: 1-2, Ankara, 1995. ERGÜDER, A. Aslıhan, Çoruh Vadisi Düz Dokumaları, Erzurum 2007. ESİN, Emel, Türk Sanatında At, Türkler, C: 4, 2002. GENÇ, Reşat, “Kaşgarlı Mahmud’a Göre XI. Yüzyılda Türklerde Dokuma ve Yaygı İşleri”, Türk Soylu Halklarının Halı, Kilim ve Cicim Sanatı Uluslararası Bilgi Şöleni Bildirileri, Ankara, 1998, s.131-135. KIRZIOĞLU, GÖRGÜNAY, Neriman, “XVI-XVII. Yüzyıl Saray Kilimlerinin Bardız, Karabağ, Moldovya/Komrat ve Bulgaristan’da Devam Edegelen Benzerleri”, V. Milletlerarası Türk Halk Kültürleri Kongresi Maddi Kültür Seksiyon Bildirileri, Ankara, 1997, s.248-260. ONUK, Taciser, Osmanlı’dan Günümüze Oyalar, Ankara, 2005. ÖGEL, Bahattin, Türk Kültür Tarihine Giriş, C. III, Ankara, 1978. PARLAK, Tahsin, Geleneksel Kazak Halı Sanatı ve TİKA Aral Bölgesi El Halıcılığı Geliştirme Projesi, Ankara, 2002, s. 31. SÜMER, Faruk, “Türklerde Atçılık ve Binicilik”, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, Sayı: 24, İstanbul, 1983. ÜNALDI, Vedat, “Bardız Kilimciliği Projesi Kapsamında Yöre Kilimciliğinin Geliştirilmesi”, (Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Erzurum, 2008. YAZICIOĞLU, Yahşi ve TEZEL, Zeynep, “Türk El Dokusu Halıların Yurtdışı Platformlarda Tanıtılması ve Tüketim Olanaklarının Araştırılması Üzerine Somut Öneriler”, Türkiye’de El Sanatları Geleneği ve Çağdaş Sanatlar İçindeki Yeri Sempozyum Bildirileri, Ankara, 1997. YETKİN, Şerare, Türk Halı Sanatı, İstanbul, 1974.

Сходства узоров и цветов в румынских и анатолийских турецких коврах

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 1067 - 1089, 25.06.2020

Öz

Ремесла играли важную роль в украшении повседневных нужд на протяжении всей истории. В этом смысле ткачество выгодно для удовлетворения различных потребностей человечества во многих областях. Ковроткачество, которое не так долговечно, как сам ковер, также разнообразно с точки зрения функционального использования в традиционной культуре. Особенно с завоеваниями в балканской географии в период Османской империи, семьи из Анатолии мигрировали в регионы балкаг. Турки, которые берут существующее в своей культуре, куда бы они ни пошли , также оказали влияние на развитие ткацкой культуры и, следовательно, культуры ковров в балканской географии. В сегодняшней Румынии такие места, как Добружа и Констанца, все еще остаются территориями, где живут турки. Коврики, обнаруженные в музеях, домах и магазинах в Констанце, будут обсуждаться в этом исследовании с точки зрения их сходства с анатолийскими тканями с точки зрения узоров, мотивов и цветовых особенностей. Сходство узора и цвета в румынских и анатолийских турецких коврах.

Kaynakça

  • Refernas1: Hakan YILMAZ Referans2: Doç. Dr. Habibe ALİYEVA
  • ACAR, Belkıs, Kilim, Cicim, Zili, Sumak, Türk Düz Dokuma Yaygıları, İstanbul, 1982. AKPINARLI, Feriha ve YALÇIN, Mahmut, (2011). “Doğu Anadolu Halı Yastıklarındaki Motif Özelliklerinin İncelenmesi”, III. Uluslararası Türk El Dokumaları/Tekstil) ve Gelenekli Sanatlar Kongresi, Konya, 2011, s. 271-278. AYTAÇ, Ahmet ve EROĞLU, M. Ali, “Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde Balkanlara Ait Bazı Dokuma Belgeleri”, Samsun Mübadele ve Balkan Türk Kültürü Araştırmaları Derneği II. Mübadele ve Balkan Türk Kültürü Araştırmaları Kongresi Bildirileri, Samsun, 20-22 Konya, Kasım 2008, s. 1-9. AYTAÇ, Ahmet, “Makedonya Devlet Müzesi’nde Sergilenen Kilimlerin Teknik ve Desen Özellikleri”, S. Ü. Selçuklu Araştırmaları Merkezi I. Uluslararası Türk El Dokumacılığı Kongresi Bildirileri, 2007, Konya, s. 51-58. AYTAÇ, Ahmet, “Makedonya Devlet Müzesi’nde Sergilenen Kilimlerin Teknik ve Desen Özellikleri”, S. Ü. Selçuklu Arş. Mrk. I. Uluslararası Türk El Dokumacılığı Kongresi Bildirileri, Konya, 2007, s. 51–58. AYTAÇ, Ahmet, Hotamış Türkmen Kilimi, Konya, 2003. BOZKURT SAYNUR, Giray, “Geçmişten Günümüze Romanya’da Türk Varlığı”, Karadeniz Araştırmaları Dergisi, C: 5, S: 17, Bahar 2008, s.1-31. ÇINAR, Ali Abbas, Türklerde At ve Atçılık, Ankara, 1993. ERBEK, Güren, Anatolian Kilims, C: 1-2, Ankara, 1995. ERGÜDER, A. Aslıhan, Çoruh Vadisi Düz Dokumaları, Erzurum 2007. ESİN, Emel, Türk Sanatında At, Türkler, C: 4, 2002. GENÇ, Reşat, “Kaşgarlı Mahmud’a Göre XI. Yüzyılda Türklerde Dokuma ve Yaygı İşleri”, Türk Soylu Halklarının Halı, Kilim ve Cicim Sanatı Uluslararası Bilgi Şöleni Bildirileri, Ankara, 1998, s.131-135. KIRZIOĞLU, GÖRGÜNAY, Neriman, “XVI-XVII. Yüzyıl Saray Kilimlerinin Bardız, Karabağ, Moldovya/Komrat ve Bulgaristan’da Devam Edegelen Benzerleri”, V. Milletlerarası Türk Halk Kültürleri Kongresi Maddi Kültür Seksiyon Bildirileri, Ankara, 1997, s.248-260. ONUK, Taciser, Osmanlı’dan Günümüze Oyalar, Ankara, 2005. ÖGEL, Bahattin, Türk Kültür Tarihine Giriş, C. III, Ankara, 1978. PARLAK, Tahsin, Geleneksel Kazak Halı Sanatı ve TİKA Aral Bölgesi El Halıcılığı Geliştirme Projesi, Ankara, 2002, s. 31. SÜMER, Faruk, “Türklerde Atçılık ve Binicilik”, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, Sayı: 24, İstanbul, 1983. ÜNALDI, Vedat, “Bardız Kilimciliği Projesi Kapsamında Yöre Kilimciliğinin Geliştirilmesi”, (Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Erzurum, 2008. YAZICIOĞLU, Yahşi ve TEZEL, Zeynep, “Türk El Dokusu Halıların Yurtdışı Platformlarda Tanıtılması ve Tüketim Olanaklarının Araştırılması Üzerine Somut Öneriler”, Türkiye’de El Sanatları Geleneği ve Çağdaş Sanatlar İçindeki Yeri Sempozyum Bildirileri, Ankara, 1997. YETKİN, Şerare, Türk Halı Sanatı, İstanbul, 1974.
Toplam 2 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ahmet Aytaç 0000-0001-5424-4607

Yayımlanma Tarihi 25 Haziran 2020
Kabul Tarihi 29 Haziran 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 7 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Aytaç, A. (2020). Romanya ile Anadolu Türk Kilimlerindeki Desen ve Renk Benzerlikleri. Akademik Tarih Ve Düşünce Dergisi, 7(2), 1067-1089.

По всем вопросам приема статей и выпуска очередных номеров обращаться в редакцию соответствующего журнала

                                                                                                                                                   

                                                           Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi   Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

  ©  ATDD Tüm Hakları Saklıdır 


CC-BY-NC