About Terms “Caspia Via” And “Caspiae Portae” İn Ancient Sources

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 1182 - 1194, 25.06.2020

Ellada Bekirova

Öz

Ancient authors often had used terms Caspiae portae, Caspia via when they had talked about Caucasian passes in their works. Among ancient authors Strabo, Pliny the Elder, Cornelius Tacitus, Arrian, Claudius Ptolemy stated in their works that these passes had existed and Caucasian peoples (folks) had used them.When they used these terms, they meant sometimes Darial and Darband passes, also the pass which is located in the south-east of Albania Kaynakların mukayeseli tahlili sonucunda Antikçağ yazarlarının Kaspi kapıları terimi ile Daryal geçiti’ni kastettikleri anlaşılmaktadır. Comparatice review/analysis of these sources shows that of ancient authors meant Darial pass when they talked about Caspian gates. Besides of these terms, ancient authors used terms - Sarmatian pass, Caucasian Gates, Albanian Gates while they were describing Darial pass. In this thesis author tried to localize theese Caucasian passes. In this study, we tried to present information with regard to location of the above-mentioned Caucasian passes.

Anahtar Kelimeler

Albanians, Caspian gates, Caucasian gates

Eskiçağ Kaynaklarında Geçen “Caspia Via” ve “Caspiae Portae” İbareleri

Öz

Antikçağ yazarları eserlerinde Kafkasya’nın dağ geçitlerinden bahsettiklerinde “Caspiae portae”, “Caspia via” terimlerini sıkça kullanmışlar. Antik yazarlardan Strabon, Gaius Plinius Secundus (kısaca-Büyük Plinius), Cornelius Tacitus, Flavius Arrianus, Batlamyus (Ptolemaios) bu geçitlerin var olduğunu ve Kafkas halklarının şu geçitleri kullandıklarını kendi çalışmalarında belirtmişler. Onlar bu terimleri kullanırken bazen Daryal ve Derbent geçitlerini, bazen ise Albanya’nın Güney-Doğusunda bulunan geçiti anlatmaya çalışmışlar. Kaynakların mukayeseli tahlili sonucunda Antikçağ yazarlarının Kaspi kapıları terimi ile Daryal geçiti’ni kastettikleri anlaşılmaktadır. Bunun yanı sıra Antik yazarlar Daryal geçiti’ni tanımlarken Sarmat Geçiti, Kafkas Kapıları, Alban Kapıları terimlerini de kullandılar. Çalışmada yukarıda belirtilen Kafkas geçitleri’nin lokalizesi ile bağlı bilgiler sunulmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kaspi Kapıları, Albanlar,, Kafkas Kapıları

Kaynakça

• LORDKİPANİDZE, O.D., “О tranzitno-torgovom puti iz İndii k Çernomu moryu v antiçnuyu epoxu”, Soobşenii AN Gruz. SSR 19, sy.3 (1957): 377-384.
• MANNADYAN, Y.A О torqovle i gorodax Armenii v svyazi s mirovoy torgovley drevnıh vremen, Erevan: İzd. Erevanskogo Universiteta, 1954.
• МOMMZEN T., İstoriya Rima, 1.Cilt, Pankt-Peterburg: Nauka , 2005.
• NADJAFOVA, İ.V., “О roli Kaspiya v mejdunarodnoy torgovle (po Strabonu)”. Materialı mejd. konf., Samarkand (2008) : 80-85.
• PLİNİY STARŞİY, “Еstestvennaya istoriya”, per. s latin. V.V. Latışeva, Vestnik Drevney İstorii, sy.2 (1949): 271-356
• STRABON, Geografiya, per. A. Stratanovskogo, Мoskva: Nauka, 1964.
• SULEYMANOVA, S.A., “Тоrqovıye kolonii na Caspi via mejdu sentralnoy Aziey i Kavkazom”, İnstitut Vostoçnıx Rukopisey RAN, sy.8, (2008): 56-73.